Ηταν μόλις μια εβδομάδα πριν όταν δημοσίευμα της New York Post ανέφερε ότι είχε αλλάξει η οδηγία του CDC για τον κορωνοϊό και τις επιφάνειες.
Ο ντόρος που προκλήθηκε ήταν μεγάλος και το ζήτημα επανήλθε στην επικαιρότητα. Η «σκυτάλη» πέρασε στους New York Times που σε ένα νέο, εκτενές ρεπορτάζ τους εξετάζουν αν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης του κορωνοϊού από επιφάνειες και συσκευασίες.
Μπορεί ο κορωνοϊός να μεταδοθεί από πόμολα, πιάτα ή ένα… φρίσμπι;
«Θεωρητικά, ναι, και αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να πλένετε συχνά τα χέρια σας και να αποφεύγετε να αγγίζετε το πρόσωπό σας» τονίζουν αρχικά οι NY Times. «Οι επιφάνειες συχνής επαφής, όπως τα χερούλια μιας πόρτας ή τα κουμπιά σε ένα ασανσέρ δεν είναι ο βασικός λόγος της διασποράς του κορωνοϊού στις ΗΠΑ» εξηγεί στην εφημερίδα η Erin Bromage, ανοσιολόγος – διδάκτωρ Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης.
«Ομως και πάλι είναι μια κακή ιδέα το να αγγίζεις το πρόσωπό σου. Αν ένας μεταδοτικός βήξει στο χέρι του, κάνετε χειραψία μαζί του και τρίψετε τα μάτια σας, ναι, έχετε μολυνθεί. Αν κάποιος πιεί από ένα ποτήρι, το πιάσετε κοντά στο στόμιο και τρίψετε τα μάτια σας ή το στόμα σας, έχετε μολυνθεί» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Τελικά για πόσο μένει «ζωντανός» ο κορωνοϊός σε επιφάνειες;
Οι New York Times εξηγούν πώς ακριβώς μεταδίδεται με αυτόν τον τρόπο ο κορωνοϊός:
«Αν ένας θετικός στον κορωνοϊό βήξει ή φτερνιστεί στο χέρι τους, τότε κάποια σταγονίδια μπορεί να “χτυπήσουν” τις γύρω επιφάνειες. Επίσης, το ίδιο άτομο μπορεί να μεταδώσει τον ιό αγγίζοντας με το χέρι του ένα ταμείο, χωρίς να έχει πλυθεί. Οι μελέτες δείχνουν ότι ο κορωνοϊός μπορεί να ζήσει έως και τρεις ημέρες πάνω σε πλαστικό και ατσάλι, όμως από τη στιγμή που προσγειώνεται σε επιφάνεια το βιώσιμο κομμάτι του αρχίζει να διαλύεται σε διάστημα ωρών. Αυτό σημαίνει ότι ένα σταγονίδιο σε μια επιφάνεια είναι πολύ πιο μεταδοτικό αμέσως μετά τον βήχα/φτάρνισμα»
Τι ισχύει για τα ψώνια από το σούπερ μάρκετ
Στο δημοσίευμα υπογραμμίζεται ότι για να «πετύχει» η μετάδοση πρέπει να αγγίξετε τη μολυσμένη επιφάνεια, να «αρπάξετε» αρκετό τμήμα ζώντα ιού στα χέρια σας και μετά να αγγίξετε τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα. «Αν όλα πάνε καλά… για τον ιό, τότε θα αρρωστήσετε» σημειώνουν χαρακτηριστικά οι New York Times.
«Υπάρχει μια αλυσίδα γεγονότων που θα πρέπει να συμβούν ώστε κάποιος να μολυνθεί από την επαφή με τα ψώνια από το σούπερ μάρκετ, την αλληλογραφία ή την επαφή με επιφάνειας» λέει, από την πλευρά της, η Julia Marcus, επιδημιολόγος από την ιατρική σχολή του Χάρβαρντ.
«Το τελευταίο βήμα σε αυτή την αλυσίδα αιτιών είναι το άγγιγμα των ματιών, της μύτης και του στόματος. Γι’ αυτό ο καλύτερος τρόπος για να “σπάσετε” αυτή την αλυσίδα είναι να πλένετε τα χέρια σας» τονίζει.
Απτές αποδείξεις από εμπορικό κέντρο της Κίνας
Οι New York Times επικαλούνται και ένα ζωντανό «πείραμα» που έγινε σε ένα εμπορικό κέντρο της πόλης Ουενζού, της Κίνας. «Τον Ιανουάριο, επτά εργαζόμενοι οι οποίοι βρίσκονταν στο ίδιο γραφείο του εμπορικού κέντρου βρέθηκαν θετικοί στον κορωνοϊό, όταν ένας συνάδελφός τους επέστρεψε από την επαρχία Ουχάν.
»Το εμπορικό κέντρο έκλεισε και οι Αρχές της Κίνας ακολούθησαν τα ίχνη 24 ακόμη ασθενών, μεταξύ των οποίων και επτά γυναικών που είχαν ψωνίσει στο εμπορικό. Κανένας δεν είχε έρθει σε απευθείας επαφή με τους εργαζόμενους που ασθένησαν από τον κορωνοϊό.
Η έρευνα κατέληξε στο ότι οι γυναικείες τουαλέτες ή το ασανσέρ ήταν η κύρια πηγή της μετάδοσης του κορωνοϊού» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι New York Times.
Ανησυχητικά ευρήματα από πειράματα
Κατά το ίδιο δημοσίευμα, έγιναν και άλλες έρευνες με φθορίζον φως (fluorescent) και εικονικά βακτήρια που φωσφορίζουν στο σκοτάδι για να αποκαλυφθεί το πώς διασπείρονται μέσω επιφανειών:
«Τα ευρήματα ήταν ανησυχητικά. Σε μια σειρά πειραμάτων, αποδείχθηκε ότι το 86% των εργαζόμενων προσβλήθηκαν από τον “ιό” όταν σπρέι ή σκόνες είχαν τοποθετηθεί σε αντικείμενα που αγγίζονται συχνά σε ένα γραφείο. Οταν η σκόνη τοποθετήθηκε σε βρύση τουαλέτας και το πόμολο της εξόδου, ο “ιός” του πειράματος βρέθηκε στα χέρια, στα πρόσωπα, στα μαλλιά και στα κινητά τηλέφωνα των εργαζόμενων. Επιπλέον, από μια κοινή τηλεφωνική συσκευή, η σκόνη ανίχνευσης “ταξίδεψε” στα προσωπικά γραφεία των εργαζόμενων, σε κούπες καφέ, σε πληκτρολόγια, στιλό, πόμολα και φωτοτυπικά. Και μόλις 20 λεπτά μετά την άφιξη στο σπίτι, από το γραφείο, ο “ιός” του πειράματος εντοπίστηκε σε τσάντες, κλειδιά, πορτοφόλια, πόμολα, διακόπτες και ηλεκτρικές συσκευές.»
Το βίντεο που δημοσιοποίησαν οι New York Times:
Η θετική πλευρά
Ενώ αυτά τα πειράματα αποδεικνύουν το πώς οι ιοί και τα βακτήρια διασπείρονται σε επιφάνειες, το μικρόβιο θα πρέπει να επιβιώσει αρκετή ώρα και σε μεγάλη ποσότητα ώστε να αρρωστήσει κάποιος. Ο Eugene Chudnovsky, καθητητής στο City University της Νέας Υόρκης, επισημαίνει ότι οι επιφάνειες δεν είναι ένας αποδοτικός τρόπος για τη μετάδοση των ιών. Οπως εξηγεί, με τη γρίπη, για παράδειγμα, χρειάζονται εκατομμύρια «κόπιες» του ιού της γρίπης ώστε να μολυνθεί ένας άνθρωπος από τη διαδρομή επιφάνεια-χέρι-μύτη. Ομως για τη μετάδοση στον αέρα, απευθείας προς τα πνευμόνια, χρειάζονται μόνο λίγες χιλιάδες «κόπιες».
Ο Chudnovsky, ένας θεωρητικός φυσικός, υποστήριξε ότι το ίδιο μοτίβο πρέπει να ισχύει και για τον νέο κορωνοϊό, παρότι δεν έχουν ακόμη ακριβείς αριθμούς απαιτούμενων «φορτίων». «Πιστεύω ότι το CDC έχει δίκιο όταν λέει ότι οι επιφάνειες δεν είναι ο κύριος τρόπος μετάδοσης. Οι επιφάνειες που αγγίζονται συχνά από μεγάλο αριθμό ανθρώπων, όπως τα πόμολα ή τα κουμπιά του ασανσέρ, μπορεί να παίζουν σημαντικό ρόλο στη διασπορά του ιού, απ’ ό,τι τα αντικείμενα που αγγίζονται περιστασιακά, όπως οι συσκευασίες τροφίμων που φτάνουν στα σπίτια» προσθέτει ο επιστήμονας.
Εν κατακλείδι, οι New York Times, επαναλαμβάνουν:
«Ο καλύτερος τρόπος να προστατευθούμε από τον κορωνοϊό, είτε πρόκειται για μετάδοση από επιφάνειες είτε από κοντινή επαφή με ανθρώπους, παραμένει η κοινωνική αποστασιοποίηση, το πλύσιμο των χεριών, το να αποφεύγουμε να αγγίζουμε το πρόσωπο και η χρήση μασκών»