Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται οι συζητήσεις μεταξύ της COSCO Shipping και του ελληνικού Δημοσίου προκειμένου να επιτευχθεί συμβιβασμός που και θα επιτρέψει στην COSCO να πάρει τον έλεγχο του επιπλέον 16% του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς και αφετέρου θα εξασφαλίζει το Δημόσιο πως θα προχωρήσει η υλοποίηση των επενδύσεων που δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί.
Σύμφωνα με κορυφαίους κυβερνητικούς αξιωματούχους που ασχολούνται με το ζήτημα, η εξασφάλιση του Δημοσίου θα προέλθει από την καταβολή εγγυητικών επιστολών ισόποσες με το ύψος των δεσμευτικών επενδύσεων που δεν έχουν ολοκληρωθεί μέχρι στιγμής και η χορήγηση επιπλέον χρόνου δύο με πέντε ετών για την ολοκλήρωση τους.
Σημειώνεται ότι οι συνολικές επενδύσεις της Cosco στον ΟΛΠ που προβλέπει το master plan, ανέρχονται σε 612 εκατ. ευρώ με τα 293,7 εκατ. ευρώ εξ αυτών να αφορούν τις λεγόμενες δεσμευτικές επενδύσεις οι οποίες έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2021 προκειμένου να μεταβιβαστεί στην Cosco και το υπόλοιπο 16% του ΟΛΠ. Όμως από αυτές τις δεσμευτικές έχουν υλοποιηθεί επενδύσεις της τάξης των 140 εκατ. ευρώ καθώς για λόγους που στο μεγαλύτερο βαθμό δεν αφορούν σε υπαιτιότητα της COSCO είτε δεν προχώρησε η αδειοδότηση τους είτε σταμάτησαν λογω προσφυγών τρίτων μερών, οι αποφάσεις επί των οποίων εκκρεμούν ακόμα. Νομικοί κύκλοι που ασχολούνται με την υπόθεση για την πλευρά του δημοσίου εξηγούν πως χονδρικά έχει υλοποιηθεί το ένα τρίτο περίπου των υποχρεωτικών επενδύσεων ενώ από τα υπόλοιπα δύο τρίτα, ένα ποσοστό 60%-70% δεν έχει υλοποιηθεί εξαιτίας καθυστερήσεων για τις οποίες δεν ευθύνεται η COSCO. Ως εκ τούτου θεωρούν πολύ ισχυρή την θέση του κινεζικού ομίλου σε μια ενδεχόμενη διαιτησία. Για αυτό και επελέγη η οδός του φιλικού διακανονισμού.
Σύμφωνα με τον συμβιβασμό που πέτυχε τώρα το δημόσιο, σε περίπτωση που κάποια από τις επενδύσεις δεν προχωρήσει θα καταπίπτει ισόποση εγγυητική επιστολή της COSCO. Προβλέπεται ωστόσο πως ο χρόνος που θα παρέρχεται χωρίς πρόοδο εξαιτίας για παράδειγμα ενδεχόμενων δικαστικών προσφυγών κατά των επενδύσεων από τρίτους δεν θα προσμετράται στο χρόνο που η COSCO θα λάβει τώρα για να ολοκληρώσει την σχετική επένδυση.
Οι επιμέρους λεπτομέρειες της συμφωνίας παραμένουν ακόμα υπό διαμόρφωση αλλά αυτό είναι σε γενικές γραμμές το πλαίσιο στο οποίο οι δύο πλευρές αναμένεται να καταλήξουν έως τα τέλη του τρέχοντος μηνός ή το αργότερο αρχές Ιουλίου. Κατόπιν θα υποβληθούν προς έλεγχο από τα αρμόδια όργανα της χώρας και θα ψηφιστούν από τη Βουλή σε χρόνο που θα επιτρέψει την μεταβίβαση του 16% στην COSCO πριν τις 10 Αυγούστου οπότε και ολοκληρώνεται η πενταετία από την απόκτηση του 51% κατά την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ. Νωρίτερα θα έχει γίνει επικουρικά και αναγγελία στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς οι νομικοί σύμβουλοι των δύο πλευρών έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως δεν απαιτείται έλεγχος της τροποποίησης της σχετικής σύμβασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξαιτίας των αυστηρών ρητρών που περιλαμβάνει.
Η αξίωση της COSCO να της αποδοθεί το 16% εγέρθηκε τον Νοέμβριο του 2020 κατόπιν της διαπίστωσης πως δεν προλαβαίνει να ολοκληρώσει τις συμβατικά προβλεπόμενες υποχρεωτικές επενδύσεις, προϋπόθεση για να αποκτήσει τον έλεγχο και του 16%, επειδή όπως ισχυρίζεται το ελληνικό δημόσιο δεν τις αδειοδότησε εγκαίρως ή για άλλους λόγους, μη οφειλόμενους σε αυτήν. Το επόμενο βήμα από τον προαναφερθέντα φιλικό διακανονισμό στον οποίο καταλήγουν οι δύο πλευρές ήταν η προσφυγή στην διαιτησία, ενδεχόμενο στο οποίο εκτιμήθηκε από την κυβέρνηση ότι ο κινεζικός όμιλος ΕΊΧΕ πολύ ισχυρές πιθανότητες να επικρατήσει.
Σύμφωνα με τις ιδέες κυβερνητικές πηγές οι ρήτρες που θα επιβληθούν τώρα στην COSCO προβλέπουν την αναστροφή της μεταβίβασης του 16% εάν δεν υλοποιηθούν οι επενδύσεις όπως και την κατάπτωση, όπως προαναφέρθηκε, των εγγυητικών επιστολών που θα προσκομίσει η COSCO προκειμένου να λάβει παράταση για την ολοκλήρωση των υποχρεωτικών επενδύσεων.
Το ζήτημα ανάκυψε στα τέλη Νοεμβρίου του 2020 όταν η COSCO Shipping με 21 σελίδων επιστολή της προς το ΤΑΙΠΕΔ και τους υπουργούς οικονομικών και ναυτιλίας, απόδωσε ευθύνες στις ελληνικές αρχές για το γεγονός πως πολλές από τις δεσμευτικές επενδύσεις που περιλαμβάνει η σύμβαση αγοραπωλησίας των μετοχών κατά την ιδιωτικοποίηση του 2016, δεν έχουν προχωρήσει. Υπενθυμίζεται πως ο διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ αφορούσε το 67% του μετοχικού κεφαλαίου του με αρχική μεταβίβαση του 51% των μετοχών και διακράτηση του 16% από το δημόσιο επί μία πενταετία (έως τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους) για να υλοποιηθούν οι δεσμευτικές επενδύσεις. Η COSCO για το 51% που απέκτησε τον Αύγουστο του 2016 κατέβαλε τότε 293,7 εκατ. ευρώ ενώ για την απόκτηση αυτού του επιπλέον ποσοστού, δηλαδή του 16%, έχει από το 2016 καταθέσει σε λογαριασμό μεσεγγύησης (escrow account) 88 εκατ. ευρώ.
