Έρχονται τα πάνω κάτω στις αγορές προϊόντων από 1η Ιουλίου από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου (e-commerce) είτε αυτές αφορούν μικροδέματα είτε μεγαλύτερης αξίας αγαθά. Πλέον στις περισσότερες περιπτώσεις όταν αγοράζεται ένα προϊόν από το εξωτερικό θα επιβαρύνεται με τον ΦΠΑ που ισχύει στην Ελλάδα και όχι με τον ΦΠΑ που ισχύει στη χώρα από όπου αγοράστηκε.
Παράλληλα, όλες οι εισαγωγές δεμάτων αξίας έως 22 ευρώ, που παραγγέλνονται ηλεκτρονικά από τρίτες χώρες και σήμερα απαλλάσσονται του ΦΠΑ, από 1η Ιουλίου θα υπόκεινται και αυτές στο συγκεκριμένο φόρο.
Μάλιστα, η επιβολή ΦΠΑ στα μικροδέματα σχετίζεται με τον χρόνο εισόδου τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και είναι ανεξάρτητη από τον χρόνο της ηλεκτρονικής παραγγελίας ή την έναρξη αποστολής από τον πωλητή. Συνεπώς, μεμονωμένοι εισαγωγείς ή ταχυδρομικές εταιρείες, που εισάγουν από 1.7.2021 μικροδέματα στη χώρα μας, ανεξαρτήτως ποσού, οφείλουν να τηρήσουν την προβλεπόμενη τελωνειακή διαδικασία και να καταβάλουν – κατά περίπτωση, ανάλογα με το είδος του αγαθού- τον ΦΠΑ, που ισχύει. Για υψηλότερης αξίας ποσά ανάλογα την περίπτωση επιβάλλεται και δασμός.
Εκεί, όμως, που θα επέλθει πραγματική επανάσταση και σε αρκετές περιπτώσεις θα προκύψουν πρόσθετες επιβαρύνσεις είναι στις αγορές προϊόντων μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου από γνωστές πλατφόρμες (π.χ. amazon, eBay κτλ.) όταν ο αποστολέας βρίσκεται σε μία από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παραδείγματα
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά για να δούμε τι αλλάζει και σε ποιες περιπτώσεις θα υπάρχει πρόσθετη επιβάρυνση.
Σήμερα αν ένας Έλληνας πολίτης (φυσικό πρόσωπο όχι επιτηδευματίας) αγοράσει ένα προϊόν από άλλο φυσικό πρόσωπο που διαμένει σε ένα από τα υπόλοιπα 26 κράτη μέλη της Ε.Ε. μέσω κάποιες ηλεκτρονικής πλατφόρμας, θα παραλάβει το προϊόν χωρίς κάποιο παραστατικό και χωρίς να κληθεί να πληρώσει κάποιο έξτρα φόρο. Για τη συγκεκριμένη συναλλαγή δεν θα αλλάξει κάτι από 1η Ιουλίου. Το διαδικαστικό και φορολογικό κομμάτι θα παραμείνει ως έχει.
Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που το φυσικό πρόσωπο που μένει στην Ελλάδα παραγγείλει ένα προϊόν μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας και αυτός που το πουλάει είναι επιχείρηση και βρίσκεται σε κάποια άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Σ αυτήν την περίπτωση θα ισχύουν από 1η Ιουλίου τα εξής: Αν η επιχείρηση που βρίσκεται εκτός Ελλάδος αλλά εντός Ε.Ε. δεν ξεπερνάει τα 10.000 ευρώ σε πωλήσεις σε ετήσια βάση τότε θα επιβαρύνει την τελική τιμή με τον ΦΠΑ της χώρας που βρίσκεται. Για παράδειγμα στη Γαλλία που ο ΦΠΑ είναι 20% αν το προϊόν σταλεί στην Ελλάδα από τη συγκεκριμένη χώρα θα επιβαρυνθεί με το συγκεκριμένο συντελεστή και όχι με 24%. Αν όμως η συγκεκριμένη επιχείρηση πραγματοποιεί υψηλότερους τζίρους από 10.000 ευρώ σε ετήσια βάση τότε η τελική τιμή θα έχει επιβαρυνθεί με ΦΠΑ 24% γιατί αυτός είναι ο συντελεστής που ισχύει στη χώρα που θα σταλεί, δηλαδή στην Ελλάδα.
Μάλιστα η γαλλική εταιρεία έχει υποχρέωση το ΦΠΑ που θα εισπράξει να τον αποδώσει στο ελληνικό Δημόσιο. Μέχρι σήμερα ίσχυαν διαφορετικά όρια ανώτατου ποσού τζίρου για να επιβαρύνεται ένα προϊόν με τον «τοπικό» ΦΠΑ. Πλέον από 1η Ιουλίου ο πήχης χαμηλώνει κατά πολύ και διαμορφώνεται στις 10.000 ευρώ.
Άλλο παράδειγμα: αν κάποιος από την Ελλάδα αγοράσει μέσω ενός ηλεκτρονικού καταστήματος στη Γερμανία που δεν είχε μεγάλο ετήσιο τζίρο (π.χ. κάτω από 35.000 ευρώ) έναν υπολογιστή, θα επιβαρυνθεί με ΦΠΑ 19% ενώ αν το αγοράσει από ένα κατάστημα στην Ελλάδα θα επιβαρυνθεί με ΦΠΑ 24%. Με τη νέα κεντρική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την «ενιαία ψηφιακή αγορά» που θα ισχύσει από 1η Ιουλίου, από οπουδήποτε αγοράζει κάποιος ένα προϊόν μέσω του διαδικτύου ουσιαστικά θα επιβαρύνεται με το ΦΠΑ της χώρας που θα καταλήξει, εκτός των εξαιρέσεων που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Από την άλλην αν γίνει ηλεκτρονική παραγγελία ενός προϊόντος από Ουγγαρία σε Ελλάδα αυτό δεν θα επιβαρυνθεί με ΦΠΑ 27% (ανώτατος συντελεστής που εφαρμόζει η συγκεκριμένη χώρα) αλλά με 24% που είναι στην Ελλάδα. Με το νέο σύστημα σε όποια χώρα και αν γίνεται η ηλεκτρονική παραγγελία, η επιβάρυνση για τους Έλληνες καταναλωτές θα είναι με ΦΠΑ 24%.
Είναι προφανές ότι ο νέος αυτός τρόπος υπολογισμού του ΦΠΑ θα φέρει τα πάνω κάτω στις συναλλαγές πολιτών που επιλέγουν το απομακρυσμένο ηλεκτρονικό εμπόριο και το σημαντικότερο, πλέον τα έσοδα που χάνουν έως σήμερα πολλές χώρες με τεράστιο όγκο εισαγωγών από τα διάφορα μικροδέματα θα καταλήγουν στα κρατικά ταμεία τους και όχι στα ταμεία των χωρών που πραγματοποιούνται οι εξαγωγές – αποστολές.
Για την Ελλάδα το νέο αυτό σύστημα αναμένεται να ενισχύσει την προσπάθεια που γίνεται κατά της φοροδιαφυγής και την αύξηση της είσπραξης του ΦΠΑ σε συνδυασμό με την πλήρη ανάπτυξη των συστημάτων καταγραφής των ηλεκτρονικών συναλλαγών, της ανάπτυξης της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και της τήρησης ψηφιακών βιβλίων μέσω του MyData της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
