Με τους καλύτερους οιωνούς φαίνεται ότι ξεκινά η εφαρμογή του πλάνου για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Το ελληνικό σχέδιο συγκεντρώνει τα εύσημα των Ευρωπαίων αξιωματούχων και το οικονομικό επιτελείο διαμηνύει ότι ξεκίνησε ήδη τις πρώτες παρεμβάσεις με ιδίους πόρους. Ωστόσο, άπαντες οι εμπλεκόμενοι ρίχνουν το βάρος στο σκέλος της υλοποίησης, με φόντο την Ελλάδα των αναξιοποίητων κονδυλίων και των ελλιπών μεταρρυθμίσεων.
Η ελληνική κυβέρνηση ήταν από τις πρώτες (σ.σ. μόλις η 2η κατά σειρά) που υπέβαλαν το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης στις Βρυξέλλες, με αποτέλεσμα ήδη να έχει αρχίσει η εφαρμογή κάποιων εκ των προτεινόμενων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.
Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, ο οποίος μιλώντας στο πρακτορείο Bloomberg, παρέπεμψε στη μεταρρύθμιση των εργασιακών και σε projects, όπως η επιδότηση της αγοράς tablets – laptops από μαθητές σχολείων.
Στόχος της κυβέρνησης, εξάλλου, είναι το Σχέδιο Ανάκαμψης να αντιμετωπίσει στη ρίζα το πρόβλημα του επενδυτικού «κενού», το οποίο δημιουργήθηκε τα χρόνια της κρίσης και επιδεινώθηκε με την πανδημία.
Στην προσπάθεια αυτή, όπως διαμήνυσε ο κ. Σταϊκούρας, η Αθήνα ποντάρει στη συνέχιση του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων (PEPP) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), αλλά και στην επιτυχία του εμβολιαστικού προγράμματος.
Στο limit up οι προσδοκίες
Σε σημερινή έκθεσή της, η Goldman Sachs εκτιμά ότι το Ταμείο Ανάκαμψης μπορεί να ενισχύσει τους μακροπρόθεσμους ρυθμούς της ελληνικής οικονομίας κατά τουλάχιστον 7 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2026.
«Η επίδραση στους μεσοπρόθεσμους ρυθμούς ανάπτυξης και την παραγωγικότητα θα εξαρτηθεί από το συνδυασμό της εμβάθυνσης του κεφαλαίου μέσω των επενδύσεων και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» τονίζουν, μεταξύ άλλων, οι αναλυτές της Goldman.
Στο ίδιο μήκος κύματος, επισημαίνουν ότι η Αθήνα έχει συμπεριλάβει στο σχέδιό της ένα μεγάλο πακέτο μεταρρυθμίσεων, το οποίο στοχεύει στη βελτίωση της αποδοτικότητας του κράτους, στο δικαστικό σύστημα και στην αγορά εργασίας.
Υπενθυμίζεται ότι το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης περιλαμβάνει 106 επενδυτικά προγράμματα και 67 μεταρρυθμίσεις, οι οποίες περιγράφονται και κοστολογούνται σε 4.104 σελίδες.
Το σχέδιο εκτιμάται ότι θα παράσχει ώθηση της τάξης των 7 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ στην ελληνική οικονομία, καθώς μέσα στην επόμενη 5ετία θα παραχθεί όφελος 60 δισ. ευρώ και 200.000 θέσεων εργασίας.
Στόχος είναι οι ελληνικές προτάσεις να λάβουν άμεσα το «πράσινο» φως και να εισαχθούν προς ψήφιση στην ελληνική Βουλή εντός του Μαΐου, ώστε στα τέλη του α’ εξαμήνου να ξεκινήσει η ροή των χρημάτων.
Πρόκειται για περίπου 4 έως 5 δισ. ευρώ από τα συνολικά 32 δισ. ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στην Ελλάδα (σ.σ. 12,5 δισ. ευρώ σε δάνεια και 19,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις). Μέσω των παραπάνω, μάλιστα, δύναται να υπάρξει μόχλευση, ύψους έως 25 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας το συνολικό όφελος σε περίπου 60 δισ. ευρώ.
Το στοίχημα της απορροφητικότητας
Βέβαια, ο κίνδυνος των καθυστερήσεων και των αναξιοποίητων κονδυλίων ελλοχεύει και εξακολουθεί να δημιουργεί δεύτερες σκέψεις σ’ όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι φοβούνται μία επανάληψη των προ-κρίσης απογοητευτικών επιδόσεων στην απορρόφηση των κονδυλίων ΕΣΠΑ.
«Θωρώ πως είναι ένα καλό σχέδιο, ενώ το κλειδί θα είναι η υλοποίηση» δήλωσε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος έχει ζήσει εκ του σύνεγγυς τις κατά καιρούς παθογένειες των ελληνικών μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων.
Δεν είναι τυχαίο ότι, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του Economist, οι χώρες που διαθέτουν τη χαμηλότερη απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων, προγραμματίζεται να λάβουν και τα περισσότερα χρήματα.
Άλλωστε, ο τρόπος με τον οποίο έχει υπολογιστεί η κατανομή των κονδυλίων, σημαίνει ότι οι μικρές χώρες θα δουν εισροές, οι οποίες έχουν μεγάλη σημασία για την πραγματική οικονομία. Βουλγαρία, Κροατία και Ελλάδα δικαιούνται επιχορηγήσεις, οι οποίες αντιστοιχούν περίπου στο 10% του ετήσιου ΑΕΠ ή και παραπάνω.
Αντίθετα, πλουσιότερες χώρες, όπως η Δανία και η Γερμανία, περιμένουν λιγότερο από το 1% του ΑΕΠ. Σε απόλυτους αριθμούς, η Ιταλία και η Ισπανία θα είναι οι μεγαλύτεροι ωφελημένοι.
