Σχολιάζοντας το σποτ “Διαλύουν τους Δήμους, το κράτος, τις ζωές” μας που έχει αναρτήσει η ΚΕΔΕ στο διαδίκτυο για το νομοσχέδιο “Κλεισθένης Ι”, ξεκίνησε την ομιλία της στην Ολομέλεια της Βουλής, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την αυτοδιοίκηση, η βουλευτής Μεσσηνίας του ΣΥΡΙΖΑ Παν.Κοζομπόλη. Η ΚΕΔΕ σιώπησε όταν με τις επαχθείς δανειακές συμβάσεις, μειώθηκε η περιουσία των πολιτών και της χώρας κατά 25%, κάτι που μόνο σε περίοδο πολέμου μπορεί να συμβεί.
Τότε διαλύθηκαν κυριολεκτικά οι ζωές μας, το κράτος και οι δήμοι. Αλλά και τα προηγούμενα χρόνια, που ασκούνταν πολιτικές λεηλασίας της χώρας, που με τη σειρά τους έφεραν τα μνημόνια, πάλι η ΚΕΔΕ δεν μίλησε. Τώρα μιλάει, αναφερόμενη στο υπό ψήφιση σχέδιο νόμου! Δεν μίλησε την περίοδο 2010 – 2015, που η τοπική αυτοδιοίκηση είχε απώλειες πόρων της τάξης του 60%. Δεν μίλησε τότε που οι μικροί, ορεινοί, νησιωτικοί δήμοι δεν έβλεπαν το ευρώ, ούτε με το κιάλι. Τότε που οι πόρτες των υπουργείων ήταν ερμητικά κλειστές για τους μη ημέτερους, που περίμεναν στους προθαλάμους των υπουργείων και έφευγαν με άδεια χέρια στο τέλος της ημέρας. Που τα όποια έργα, χρηματοδοτούνταν με μοναδικό κριτήριο την εκλογική πελατεία, ενώ η ανάθεσή τους με πλήρη αδιαφάνεια.
Το μόνο που καταστρέφει το υπό υπό ψήφιση σχέδιο νόμου, είναι ο παραγοντισμός και οι φιλοδοξίες κάποιων, που όμως δεν συμπίπτουν με τις φιλοδοξίες των δήμων και της χώρας.
Το υπό ψήφιση σχέδιο νόμου, είναι ένα μεγάλο τολμηρό βήμα, που ήλθε ως ως συνέχεια των πολιτικών που ασκήθηκαν τα τρία τελευταία χρόνια.
Τι έκανε η παρούσα κυβέρνηση για την αυτοδιοίκηση; Άνοιξε τις πόρτες των υπουργείων. Κάλεσε τους δημάρχους, τους περιφερειάρχες, τους συμβούλευσε, τους πρότεινε, τους παρείχε τεχνική υποστήριξη. Μέσα σε απίστευτη οικονομική στενότητα εξοικονόμησε χρήματα, από το ΠΔΕ ή από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, και τα κατένειμε δίκαια. Αύξησε την κρατική χρηματοδότηση, εισήγαγε τα προγράμματα «Φιλόδημος Ι και ΙΙ», εισήγαγε περισσότερα αντικειμενικά Κριτήρια στη κατανομή των ΚΑΠ, έδωσε έκτακτες ενισχύσεις σε μικρούς νησιωτικούς – ορεινούς Δήμους. Μέσω στοχευμένων προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, έδωσε τη δυνατότητα στους Δήμους να αποκαταστήσουν και να αναδείξουν δημοτικά κτίρια, επικαιροποίησε το ξεπερασμένο νομοθετικό πλαίσιο των ΔΕΥΑ κ.ά. Το υπό ψήφιση σχέδιο νόμου, έρχεται ως συνέχεια των παραπάνω πολιτικών και θεσμοθετεί τις πρακτικές αυτές.
Εάν μου έλεγαν να χαρακτηρίσω με τρεις λέξεις το σχέδιο Νόμου θα έλεγα Δικαιοσύνη -Δημοκρατία – Διαφάνεια.
Δικαιοσύνη, γιατί θεσπίζονται νέα κριτήρια για τις κατηγοριοποιήσεις των Δήμων, ώστε η διοικητική και δημοσιονομική μεταχείριση των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ, να είναι δίκαιη, στη βάση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και αναγκών τους.
Προσδιορίζονται έξι κατηγορίες δήμων με βάση τον πληθυσμό, το βαθμό αστικοποίησης και τα γεωοικονομικά χαρακτηριστικά τους, τη γεωμορφολογική τους ιδιαιτερότητα και τη θέση τους στο διοικητικό χάρτη της χώρας.
Δημοκρατία γιατί η απλή αναλογική αντικαθιστά το ισχύον εκλογικό σύστημα των αυτοδιοικητικών εκλογών, όπου ο δήμαρχος της δεύτερης Κυριακής, που είχε λάβει εκλογικό ποσοστό 25% ή 30% λάμβανε το 60 % των εδρών. Ο πολίτης, περιφρονημένος, από το ληστρικό εκλογικό σύστημα, δεν αναγνώριζε πουθενά τη ψήφο του. Έτσι αποθαρρημένος και αποστασιοποιημένος από τα κοινά παρακολουθούσε από το παρασκήνιο, όσα γίνονταν γι’ αυτόν, χωρίς αυτόν. Με το υπό ψήφιση σχέδιο νόμου, ο πολίτης έρχεται στο προσκήνιο, ωθείται να συμμετάσχει στα κοινά και έρχεται να ξαναδώσει αξία στο απαξιωμένο πολιτικό σύστημα. Αυτή είναι η δημοκρατία.
Διαφάνεια γιατί ρίχνει άπλετο φως στις δομές και τις διαδικασίες της τοπικής αυτοδιοίκησης, όχι μόνο με τη καθιέρωση δημοκρατικού εκλογικού συστήματος, αλλά γιατί θεσπίζεται και αυξημένος μηχανισμός εποπτείας και ελέγχου. Συγκροτείται Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ (Επόπτης ΟΤΑ) ως αποκεντρωμένη υπηρεσία του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία αναλαμβάνει από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις τον έλεγχο νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ και την εποπτεία των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Τους τρεις παραπάνω άξονες, Δικαιοσύνη, Διαφάνεια και Δημοκρατία διαπερνούν και άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου. Όπως η 4ετής θητεία, το ενιαίο ψηφοδέλτιο για κοινότητες μέχρι 300 κατοίκους, καθώς και οι διατάξεις τόνωσης της λειτουργίας των κοινοτήτων, με την μεταφορά αρμοδιοτήτων, σε συνδυασμό με τον επιμερισμό ποσοστού από τους αναπτυξιακούς ΚΑΠ, για την εκτέλεση μικρών εργασιών που μπορεί να απαιτηθούν σε μια κοινότητα. Ο μικρότερος αριθμός υποψηφίων. Η συγκρότηση, Συμβούλιου Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων. Η μεταφορά στο ΥΠΕΣ, από τις αποκεντρωμένες Διοικήσεις, οι αρμοδιότητες απονομής ιθαγένειας και πολιτογράφησης για την αποτελεσματικότερη, ταχύτερη και ενιαία άσκησή τους. Η διαγραφή των χρεών για τα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, η συμμετοχική και αναβαθμισμένη διαδικασία κατάρτισης του Προϋπολογισμού. Η μεταφορά στις περιφέρειες, της αρμοδιότητας καθαρισμού και αστυνόμευσης των ρεμάτων. Οι διατάξεις για τους ΦΟΔΣΑ, που στοχεύουν να διευκολύνουν τη λειτουργία και το έργο τους.
Το νομοσχέδιο φέρνει νέα εποχή για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.