Βαρύ είναι το τίμημα σε ανθρώπινες ζωές από τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και τα ανθεκτικά μικρόβια, ιδίως στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και στις Μονάδες Τεχνητού Νεφρού. Η Ελλάδα άλλωστε συγκαταλέγεται στις χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα μικροβιακής αντοχής στην Ευρώπη και στην κατανάλωση αντιβιοτικών.
Με βάση πρόσφατη ευρωπαϊκή μελέτη, οι νοσοκομειακές λοιμώξεις αντιπροσωπεύουν την κύρια αιτία θανάτου στο 33% των COVID-19 ασθενών που πεθαίνουν στην ΜΕΘ.
Ανθεκτικά μικρόβια
Η μικροβιακή αντοχή αποτελεί σήμερα μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία, καθώς συσχετίζεται παγκοσμίως με 700.000 θανάτους το χρόνο. Υπολογίζεται ότι δυνητικά έως το 2050, οι λοιμώξεις που προκαλούνται από ανθεκτικά μικρόβια θα ευθύνονται ετησίως για 10 εκατ. θανάτους παγκοσμίως.
Σύμφωνα με στοιχεία από την ΠΟΕΔΗΝ, ο μέσος όρος νοσηλευομένων ασθενών που προσβάλλεται από νοσοκομειακά μικρόβια στην Ευρώπη είναι 5,5%, όμως στη χώρα μας ξεπερνάει το 15% και πιθανόν να αγγίζει το 20% επί των νοσηλευόμενων ασθενών λόγω της πανδημίας. Και αυτό, καθώς πολλοί διασωληνωμένοι ασθενείς με κορονοϊό πεθαίνουν στις ΜΕΘ από νοσοκομειακές λοιμώξεις μετά από πολυήμερη νοσηλεία, αν και είχαν αρνητικοποιηθεί.
Για τις περισσότερες ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις ευθύνονται μικρόβια ανθεκτικά στα συνήθη αντιβιοτικά. Οι λόγοι είναι πολλοί και έχουν να κάνουν α) με το νοσοκομειακό περιβάλλον (αναλογία ασθενών/νοσηλευτών, επισκέπτες, ξενοδοχειακή υποδομή-καθαριότητα) β) με την συμμόρφωση των επαγγελματιών υγείας με τις ορθές πρακτικές όπως είναι η υγιεινή των χεριών αλλά και οι δέσμες μέτρων πρόληψης των λοιμώξεων και γ) με την μη ορθή χρήση των αντιβιοτικών.
Πρωταθλητές στα αντιβιοτικά
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Kappa Research, το 2020 καταναλώσαμε οι Έλληνες εξίμισι φορές περισσότερα αντιβιοτικά από την Αυστρία. Την ίδια χρονιά, το 75% εξ ημών πήρε αντιβίωση για πονόλαιμο, λαιμό, βήχα και συνάχι, ενώ από το 2015, αυξήθηκε η κατανάλωση των αντιβιοτικών κατά 50%.
Η χώρα μας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, κατέχει δύο θλιβερά πρωτεία: Την υψηλότερη κατανάλωση των αντιβιοτικών στην κοινότητα, που αφορούν πενικιλλίνες, κεφαλοσπορίνες, μακρολίδες και κινολόνες, όπως φαίνεται στις επίσημες καταγραφές του ECDC από το 2014 και την υψηλότερη αντοχή των μικροβίων στα σχετικά νεότερα αντιβιοτικά τόσο εξωνοσοκομειακά όσο και ενδονοσοκομειακά. Η αντοχή στις καρβαπενέμες για τα νοσοκομειακά μικρόβια, όπως είναι τα στελέχη Acinetobacter spp και Klebsiella spp, κυμαίνεται από 40%-95%, ενώ τα κολοβακτηρίδια που απομονώνονται στην κοινότητα από ασθενείς με ουρολοιμώξεις είναι ανθεκτικά >50% στην αμοξυκιλλίνη, 24% στην κοτριμοξαζόλη και ~20% στις κινολόνες.
Ο καθηγητής Νίκος Σύψας, μιλώντας στο Πανελλήνιο Συνέδριο Λοιμώξεων ,έκανε λόγο για έκρηξη λοιμώξεων από πολύ ανθεκτικά ενδονοσοκομειακά μικρόβια στη διάρκεια της επιδημίας και για “μεγάλη επιδείνωση” στον αριθμό των λοιμώξεων, πρόβλημα που θα γίνει ακόμα μεγαλύτερο όπως είπε το επόμενο διάστημα.
Ο καθηγητής αναφέρθηκε πιο συγκεκριμένα σε ένα από τα δύο επικρατούντα πολυανθεκτικά μικρόβια, τον μύκητα Candida Auris, που απομονώθηκε για πρώτη φορά στην χώρα μας το 2019, ο οποίος θεωρείται ιδιαίτερα ανθεκτικός στην φαρμακευτική αγωγή και πολλές φορές δύσκολο να διαγνωστεί.
O ζυμομύκητας Candida auris αναγνωρίζεται πλέον ως μία αναδυόμενη παγκόσμια απειλή για την δημόσια υγεία. Έχει αντοχή σε σημαντικά αντιμυκητικά φάρμακα όπως οι αζόλες και συχνά αντοχή και σε άλλες κατηγορίες αντιμυκητικών φαρμάκων όπως οι εχινοκανδίνες και η αμφοτερικίνη Β, που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία διεισδυτικών / συστηματικών λοιμώξεων από στελέχη Candida.
πηγή: www.thetoc.gr