Δεν μπορώ να δικαιολογήσω αυτή την υπερβολική αισιοδοξία εν μέσω πολέμου και πληθωρισμού. Η οικονομία έχει πολλούς λόγους για να αναζητήσει τα βήματά της σε χαμηλότερες αποτιμήσεις και εκείνο που χρειάζεται κάθε φορά είναι να βρίσκεται η κατάλληλη αφορμή για να επιβεβαιώνονται οι φόβοι. Μπορεί άραγε κανείς να προφυλαχτεί; Με ακίνητα και χρυσό; Ίσως! Ίσως και πάλι όχι. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι νικητές αναδεικνύονται αφού βγουν από το μαύρο κουτί. Το μαθαίνουν όλοι στο τέλος της δοκιμασίας.
Δεν υπάρχει «συνταγή νίκης». Υπάρχει η εμπειρία του παρελθόντος, με την διαφορά ότι το παρόν δεν έχει σχέση με το παρελθόν. Οι συνθήκες το 2022 δεν είναι ίδιες με εκείνες του 1939. Ο κόσμος μας είναι τελείως διαφορετικός. Κάποτε ο χρυσός, για παράδειγμα, ήταν έτσι ή αλλιώς το απόλυτο επενδυτικό καταφύγιο. Σήμερα όχι! Ποιες επιλογές μπορούν σήμερα να χαρακτηριστούν ως οι καλύτερες δυνατές επιλογές; Είναι μία πολύ δύσκολη ερώτηση, εφόσον κάποιος θέλει να δώσει μία πραγματικά ωφέλιμη απάντηση. Στο τραπέζι δεν υπάρχει μόνο ο χρυσός, το ασήμι και η ξυλεία, όπως κάποτε. Υπάρχει πληθώρα επιλογών. Μήπως τελικά αυτή είναι και η μεγάλη παγίδα;
Τις τελευταίες εβδομάδες πολλοί συμπολίτες μας έχουν στρέψει την προσοχή τους στα ακίνητα. Είναι μια επιλογή που στο μακρινό παρελθόν έχει αποδώσει. Αλλά στο μεταξύ προέκυψε η μεγάλη ανάπτυξη της Αθήνας, η μετανάστευση στην πρωτεύουσα του μισού και πλέον πληθυσμού της χώρας. Σήμερα δεν υπάρχει αντικειμενικά αυτή η προοπτική για να υποστηρίξει κανείς ότι ένα διαμέρισμα στην Κυψέλη μπορεί να εξασφαλίσει την αξία των κεφαλαίων του επενδυτή. Να μην ξεχνάμε ότι η πρόσφατη ελληνική κρίση απέδειξε ότι τα ακίνητα δεν είναι και η καλύτερη δυνατή επένδυση. Ή καλύτερα, όχι όλα τα ακίνητα. Δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για την αγροτική γη, η οποία σε όλο τον κόσμο αναδεικνύεται ως μια ενδιαφέρουσα επιλογή. Αλλά και πάλι θα πρέπει η συζήτηση να αφορά μεγάλες εκτάσεις, ικανές να ικανοποιήσουν αξιόλογα επιχειρηματικά πλάνα.
Κάποτε ο χρυσός και το ασήμι ήταν η καλύτερη δυνατή επιλογή σε περιόδους κρίσης. Μέχρι στιγμής αυτό το επενδυτικό αξίωμα δεν έχει επιβεβαιωθεί. Ίσως επιβεβαιωθεί στην συνέχεια, αλλά αυτό δεν το γνωρίζουμε. Εκείνο που ξέρουμε είναι ότι ξέσπασε πόλεμος, ήρθε πληθωρισμός και τα πολύτιμα μέταλλα βρίσκονται εκεί που βρισκότανε και όταν ο κόσμος μας ήταν χαμένος στις πλάνες του. Προσωπικά παραμένω πιστός στον χρυσό, αλλά αυτό στο τέλος έχει να κάνει περισσότερο με προσωπικές εμμονές και λιγότερο με πραγματικά δεδομένα…
Μετοχές; Πολύ αόριστη η αναφορά. Υπάρχουν μετοχές και μετοχές. Πάντως, ο πόλεμος βρήκε τις μετοχικές αξίες υπερτιμημένες. Στη στρατόσφαιρα. Έχουμε ξεχάσει τις δίκαιες αποτιμήσεις, τις μερισματικές αποδόσεις και άλλα τέτοια «ξεπερασμένα». Και κυρίως οι επενδυτές είχαν ξεχάσει ότι υπάρχει και η … πτώση. Είχαν συνηθίσει μόνο στην άνοδο. Σε κάθε περίπτωση είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς το αν ναι και ποιες μετοχές, ακόμη κι αν είναι υπέρμαχος της μετοχικής ιδέας. Όχι γιατί δεν υπάρχουν αξιόλογες περιπτώσεις, αλλά επειδή ακόμη κι αυτές διαπραγματεύονται ακόμη σε ζηλευτές για πωλητές αποτιμήσεις.
Τα εμπορεύματα; Σύμφωνοι! Εφόσον κάποιος είχε τεράστιες αποθήκες για να αγοράσει σε χαμηλές τιμές πριν από τον πόλεμο. Στο μεταξύ θα τα είχε πωλήσει. Εκτός κι αν περιμένει καταστροφές ανάλογες με εκείνες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Με κατεστραμμένες πόλεις, που θα δημιουργούσαν στη συνέχεια ανάγκες ανοικοδόμησης. Ίσως! Αν υπάρχει ακόμη ζωή στον πλανήτη γη μετά από μία τέτοια εξέλιξη. Τα όπλα δεν είναι τα ίδια με εκείνα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτό δεν αποκλείει το θέμα των εμπορευμάτων, αλλά μάλλον θα πρέπει κανείς να αναζητήσει τις πιθανές ευκαιρίες σε πρώτες ύλες που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες. Αυτό που θα έκανε, δηλαδή, και πριν τον πόλεμο. Ναι μεν η σύρραξη στην Ουκρανία έχει προκαλέσει έκρηξη στις τιμές αρκετών προϊόντων, αλλά αυτά δεν μπορούν να χαρακτηριστούν «ασφαλή καταφύγια». Με τον ίδιο τρόπο που ανέβηκαν μπορούν και να πέσουν. Δεν υπάρχουν συνθήκες τέτοιες που να εξασφαλίζουν μια μακρά περίοδο διατήρησης των τιμών.
Τα κρυπτονομίσματα; Μα αυτά ήταν «επικίνδυνα» και πριν ξεσπάσουν τα γεγονότα! Δεν ξέρουμε πως θα θεωρούνται στο μέλλον, αλλά ξέρουμε ότι δεν τα λέει κανείς σήμερα και «καταφύγια».
Συμπέρασμα; Δύσκολο να βγάλει κανείς συμπέρασμα. Και ακόμη πιο δύσκολο να αποφασίσει ποιον δρόμο να ακολουθήσει. Τα μετρητά, για παράδειγμα, είναι μια επιλογή που δεν την εκτιμούμε ιδιαίτερα. Επειδή το παρελθόν μας έχει δείξει ότι ο υπερπληθωρισμός τα εξαφανίζει. Είμαστε όμως πράγματι σε αυτή τη φάση; Μήπως το πραγματικό στοίχημα είναι το ποιος θα πέσει περισσότερο, η αγοραστική δύναμη των μετρητών ή των άλλων αξιών;
Θανάσης Μαυρίδης
πηγη: liberal.gr
