Μετρούν τις δυνατότητες της οικονομίας στην κυβέρνηση για τη λήψη νέων μέτρων στήριξης δίνοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, προτεραιότητα στην κάλυψη των αναγκών θέρμανσης. Το οικονομικό επιτελείο κρατά κλειστά στα χαρτιά του για το πώς θα αξιοποιηθεί ο νέος δημοσιονομικός χώρος, ο οποίος, κυρίως, προκύπτει από τη μεγαλύτερη των εκτιμήσεων φετινή ανάπτυξη.
Αρμόδιες πηγές αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέα παρέμβαση και ειδικότερα στο ντίζελ κίνησης, με πιθανότερο σενάριο την επαναφορά της επιδότησης στην αντλία από τον Νοέμβριο ώστε η τιμή να πέσει κάτω από τα 2 ευρώ. Πηγές διευκρινίζουν ότι προς το παρόν δεν έχει κλειδώσει κάποια απόφαση αναμένοντας τα νέα δεδομένα στην πορεία τιμών και τις δημοσιονομικές δυνατότητες έως το τέλος Οκτωβρίου.
Ο συναγερμός στο οικονομικό επιτελείο έχει σημάνει κυρίως λόγω των ανατιμήσεων σε βασικά προϊόντα διατροφής (ξεπέρασαν τον Σεπτέμβριο το 13%) και στο πετρέλαιο. Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες η τιμή πώλησης του πετρελαίου κίνησης ξεπέρασε την απλή αμόλυβδη βενζίνη. Ενδεικτικά, το πετρέλαιο θέρμανσης έχει σημειώσει αύξηση 18% σε σχέση με πέρυσι (από 1,16 ευρώ το λίτρο το 2021 σε 1,37 με 1,38 ευρώ το λίτρο το 2022), η αμόλυβδη βενζίνη κατά 16,5% (Οκτώβριος 2022: 2,034 ευρώ/λίτρο, Οκτώβριος 2021: 1,745 ευρώ λίτρο) και το πετρέλαιο κίνησης κατά 43% (Οκτώβριος 2022: 2,121 ευρώ λίτρο, Οκτώβριος 2021 1,483 ευρώ). Η επιδότηση των 15 λεπτών του πετρελαίου κίνησης στην αντλία καταργήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου, έπειτα από έξι μήνες εφαρμογής.
Το πλαίσιο το οποίο ήδη έχει ανακοινωθεί, προβλέπει κατά 300 εκατ. ευρώ αυξημένο επίδομα θέρμανσης, επιδότηση στην αντλία κατά 25 λεπτά το λίτρο για το πετρέλαιο θέρμανσης (κόστος παρέμβασης 250 εκατ. ευρώ) και θα συνεχιστεί ενδεχομένως μέχρι και το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2023. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού υπάρχει πρόβλεψη για αποθεματικό 1 δισ. ευρώ για την κάλυψη των αναγκών του 2023 και είναι πολύ πιθανό να αυξηθεί το εν λόγω κονδύλι εφόσον δεν υποχωρήσουν οι υψηλές τιμές ενέργειας ή δεν υπάρξουν, επίσης, αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Προϋπολογισμός
Οι καλύτερες επιδόσεις της φετινής ανάπτυξης και η σημαντική υπέρβαση των φορολογικών εσόδων έως το τέλος του έτους ξαναγράφουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Σημειώνεται ότι τα φορολογικά έσοδα στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου καταγράφονται αυξημένα κατά 5,5 δισ. ευρώ έναντι των στόχων του προϋπολογισμού. Την ίδια ώρα, όμως, αυξάνονται οι δαπάνες για τη στήριξη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων μετά την εκτόξευση του πληθωρισμού στο 12% και τις αυξήσεις στο κόστος καυσίμων. Τα νέα τόσο από το μέτωπο της ακρίβειας, όσο και από το ΑΕΠ, φέρνουν αναθεωρήσεις βασικών μεγεθών του προσχεδίου του προϋπολογισμού.
Οι εκτιμήσεις για ετήσιο πληθωρισμό 8,8% πολύ πιθανόν να αλλάξουν προς τα πάνω (άνω των 9%). Ο υψηλότερος πληθωρισμός καυσίμων θα αυξήσει το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών πάνω από το 7,1% που εκτιμάται στο προσχέδιο, ενώ ταυτόχρονα αλλάζει τον σχεδιασμό για τις έκτακτες παρεμβάσεις στήριξης των εισοδημάτων. Επίσης, η αύξηση του ΑΕΠ από 5,3% των αρχικών εκτιμήσεων για το 2022 σε πάνω από το 6% εξασφαλίζει δημοσιονομικό χώρο 400-500 εκατ. ευρώ για φέτος. Εφόσον δεν διατεθεί για μέτρα στήριξης βελτιώνει το έλλειμμα στο περίπου 1,4 του ΑΕΠ το 2023, από τον τωρινό στόχο 1,7% του ΑΕΠ.
Τα κριτήρια για το επίδομα θέρμανσης των 300 εκατ. ευρώ
Το συνολικό κονδύλι για το επίδομα θέρμανσης τη σεζόν 2022-2023 είναι αυξημένο σε 300 εκατ. ευρώ, σε σχέση με πέρυσι, και οι δικαιούχοι υπολογίζονται σε 1,3 εκατ. Το όφελος για τα νοικοκυριά που θα χρησιμοποιήσουν πετρέλαιο για ανάγκες θέρμανσης κινείται σε τρεις άξονες. Πρώτον, το ποσό του επιδόματος θα είναι αυξημένο σε σχέση με το 2021, προβλέπεται επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης κατά 25 λεπτά το λίτρο στην αντλία από τις 14 Οκτωβρίου έως το τέλος το έτους, ενώ διπλάσιο επίδομα θα λάβουν οι νέοι δικαιούχοι.
Δεύτερον, το τελικό ύψος της ενίσχυσης προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του βασικού ποσού των 350 ευρώ με τον συντελεστή επιδότησης, 0,12 έως 1,62 ανάλογα με το ψύχος της περιοχής όπου βρίσκεται η κύρια κατοικία του νοικοκυριού.
Τρίτον, αναπροσαρμόστηκαν τα εισοδηματικά κριτήρια και το όριο καθορίστηκε σε 16.000 ευρώ για τον άγαμο και σε 24.000 ευρώ για το έγγαμο, ενώ για κάθε προστατευόμενο παιδί το ποσό προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ. Η πλατφόρμα για τις αιτήσεις ανοίγει τον Νοέμβριο και οι πληρωμές θα «τρέξουν» τον Δεκέμβριο.
