Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεται για τις τροφικές αλλεργίες. Ποια τρόφιμα είναι επικίνδυνα και ποια τα συμπτώματα. Τι είναι το αλλεργικό shock και γιατί δεν πρέπει να χαθεί πολύτιμος χρόνος.
Μάχη για τη ζωή της συνεχίζει να δίνει η 17χρονη μαθήτρια που έπαθε ανακοπή μετά την εκδήλωση αλλεργικού σοκ. Η 17χρονη που ήταν αλλεργική στα γαλακτομικά προϊόντα κατανάλωσε βούτυρο στο πρωινό του ξενοδοχείου στην Κρήτη όπου βρισκόταν για σχολική εκδρομή.
Παρά το γεγονός ότι είχε μαζί της ένεση αδρεναλίνης την οποία έκανε στον εαυτό της δεν απετράπη η δυσμενής εξέλιξη και το κορίτσι δίνει μάχη για τη ζωή του.
Η τροφική αλλεργία αποτελεί το τελευταίο, πιο πρόσφατο κύμα της σύγχρονης αλλεργικής «επιδημίας». Η συχνότητα της τροφικής αλλεργίας υπολογίζεται να έχει πολλαπλασιαστεί στα τελευταία 20-30 χρόνια, ακολουθώντας την άνοδο των υπόλοιπων ατοπικών νοσημάτων (αλλεργικό άσθμα και ρινίτιδα).
Καταγράφεται τάση αύξησης της τροφικής αλλεργίας η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία αναφέρει στο oloygeia.gr ο Καθηγητής Αλλεργιολογίας ΕΚΠΑ και μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Αλλεργιολογίας, Νίκος Παπαδόπουλος. Μας εξηγεί ποια τρόφιμα ενοχοποιούνται για αλλεργίες, πως αναγνωρίζουμε τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας για να αντιδράσουμε άμεσα και τι πρέπει να έχει μαζί του πάντα ο άνθρωπος που γνωρίζει ότι έχει αλλεργία.
Τι είναι η τροφική αλλεργία
Τροφική αλλεργία είναι η αναπάντεχη και μη κανονική ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού εναντίον ενός τμήματος μιας τροφής. Οποιαδήποτε τροφή μπορεί θεωρητικά να προκαλέσει τροφική αλλεργία.Από τη στιγμή που το ανοσολογικό σύστημα «αποφασίσει» ότι μια συγκεκριμένη τροφή είναι «επικίνδυνη» για τον οργανισμό, παράγει ειδικά αντισώματα εναντίον της ώστε να την εξουδετερώσει.
Ποιος θα εκδηλώσει τροφική αλλεργία;
Το 30% των ενηλίκων πιστεύει ότι πάσχει από τροφική αλλεργία σε κάποιο τρόφιμο. Όμως, οι περιπτώσεις πραγματικής τροφικής αλλεργίας εμφανίζονται σε λιγότερο από το 2% του πληθυσμού.
Στα παιδιά, το 5% πάσχει από τροφική αλλεργία. Οι περισσότερες περιπτώσεις τροφικής αλλεργίας στα παιδιά εμφανίζονται νωρίς και συνήθως υποχωρούν μετά από λίγα χρόνια, αναφέρει η Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας.
Οι πιο συχνές τροφικές αλλεργίες και οι πιο επικίνδυνες τροφές
Τροφική αλλεργία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε τροφή, αλλά οι περισσότερες αλλεργικές αντιδράσεις προκαλούνται πιο συχνά στα παιδιά από:
- Γάλα
- Αυγό
- Σόγια
- Σιτηρά
Παιδιά και ενήλικες
- Φιστίκια
- Ψάρι
- Σαλιγκάρια
- Καρύδια
Οι τροφές αυτές είναι υπεύθυνες για το 90% των τροφικών αλλεργιών παγκοσμίως.
Οι πιο επικίνδυνες τροφικές αλλεργίες:
- Φιστίκια
- Καρύδια
- Ψάρι
- Σαλιγκάρια
Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας
Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας δεν είναι τα ίδια σε όλους ανθρώπους. Το ίδιο τρόφιμο μπορεί να προκαλέσει εντελώς διαφορετικό τύπο και βαρύτητα συμπτωμάτων σε διαφορετικούς ανθρώπους.
Στον ίδιο άνθρωπο, η ίδια τροφή μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα, που μπορεί να διαφέρουν στην βαρύτητα, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές
Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας συνήθως προέρχονται από τρία συστήματα:
- Δερματικές εκδηλώσεις
- Εκδηλώσεις από το αναπνευστικό (μύτη, λαιμός, πνεύμονες)
- Εκδηλώσεις από το πεπτικό
Ποια είναι τα συμπτώματα μιας αλλεργικής αντίδρασης από τρόφιμο;
Αναπνευστικό σύστημα:
Μύτη: καταρροή, συμφόρηση, κνησμός
Πνεύμονες: βήχας, δύσπνοια, συριγμός, δυσφορία, άσθμα
Πεπτικό: Άλγος στην κοιλιά, ναυτία, έμετοι, διάρροια
Δέρμα: Γενικευμένο εξάνθημα, κνησμός, οίδημα βλεφάρων και/ή χειλέων, γλώσσας Κάποιες φορές τα συμπτώματα εκδηλώνονται αρχικά πολύ ήπια, μπορεί όμως να επιδεινωθούν πολύ γρήγορα.
Σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις
Οι περισσότερες αλλεργικές αντιδράσεις που οφείλονται σε τρόφιμο, είναι ήπιες. Ένα μικρό ποσοστό περιπτώσεων όμως, μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στο θάνατο. Αυτές οι αντιδράσεις αποτελούν τη λεγόμενη αναφυλακτική αντίδραση ή αλλεργικό shock.
Συμπτώματα σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης
- Αναπνευστικό: Δυσχέρεια αναπνοής, δυσκολία στην κατάποση με βράγχος φωνής, δυσφορία στο στήθος, οίδημα στο στόμα, τη γλώσσα ή το λάρυγγα
- Καρδιοαγγειακό: Πτώση αρτηριακής πίεσης, ταχυκαρδία, απώλεια συνείδησης
Ποιοι είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν αναφυλακτική αντίδραση
- Όσοι έχουμ ευαισθησία σε ξηρούς καρπούς
- Ιστορικό άσθματος
- Ασθενείς που έχουν ήδη εκδηλώσει αναφυλακτική αντίδραση στο παρελθόν
- Δεν έχουν λάβει κατάλληλη θεραπευτική αγωγή
Σε πολλές περιπτώσεις η αντίδραση μπορεί να εκδηλωθεί σε δύο φάσεις:
- Άμεση φάση- σε λεπτά ως δύο-τρεις ώρες από τη λήψη.
- Όψιμη φάση – 6-8 ώρες μετά τη λήψη
Τα βήματα της διάγνωσης
- Σωστή και λεπτομερής λήψη του ιστορικού
- Δερματικές δοκιμασίες και ειδικές εξετάσεις του αίματος (RAST) θα βοηθήσουν στην εξακρίβωση του αιτίου, αλλά και άλλων τροφών, συγγενών με αυτό που θα πρέπει να αποφεύγει ο πάσχων
- Δοκιμασία πρόκλησης σε επιλεγμένες περιπτώσεις και σε νοσοκομειακό περιβάλον
Θεραπεία για την τροφική αλλεργία
Οι ήπιες αντιδράσεις αντιμετωπίζονται με αντιϊσταμινικά και κορτιζονούχα φάρμακα.Η μοναδική αποτελεσματική θεραπεία της αναφυλακτικής αντίδρασης είναι το φάρμακο αδρεναλίνη.
Η παρεξήγηση
Η κοινή πεποίθηση ότι η θεραπεία μιας αναφυλακτικής αντίδρασης είναι η ένεση κορτιζόνης είναι εσφαλμένη, τονίζει ο κ. Παπαδόπουλος. Η αδρεναλίνη δεν είναι το έσχατο μέσο αντιμετώπισης μιας αναφυλακτικής αντίδρασης, η χρήση του οποίου αποφασίζεται μόνο σε περίπτωση καταπληξίας (σοκ) ή οιδήματος του λάρυγγα.
Η αδρεναλίνη είναι η πρώτη και μοναδική αποτελεσματική θεραπεία της αναφυλακτικής αντίδρασης από τη στιγμή που θα αναγνωρίσουμε ότι ένας ασθενής πάσχει από αυτή.
Αν θεραπεύσουμε την αναφυλακτική με τα δευτερεύοντα φάρμακα (κορτιζόνη και αντιισταμινικά) είναι πιθανό ότι θα χάσουμε πολύτιμο χρόνο, αφήνοντας την αντίδραση να εξελιχθεί και να οδηγήσει, πιθανά, σε πτώση της πίεσης ή οίδημα λάρυγγα. Τότε, ίσως και η αδρεναλίνη να μη μπορεί να αντιστρέψει την κατάσταση!
Ευαισθητοποίηση κοινωνίας και Πολιτείας
Η αντιμετώπιση του προβλήματος κρίνεται επιτακτική και απαιτεί εξατομικευμένο διαγνωστικό έλεγχο, αλλεργιολογική συμβουλευτική και ευαισθητοποίησης Πολιτείας και κοινωνίας.
Ο κ. Παπαδόπουλος αναφέρεται χαρακτηριστικά τα σχολεία, λέγοντας ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα πλέγμα ασφαλείας, δηλαδή εκπαίδευσης της σχολικής κοινότητας στην αναγνώριση συμπτωμάτων της αναφυλακτικής αντίδρασης και στον τρόπο αντιμετώπισής της. Απαραίτητο να υπάρχει στο σχολείο αδρεναλίνη.
Στην αναφυλακτική αντίδραση και το αλλεργικό shock δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο και πρέπει το περιβάλλον να γνωρίζει πως θα αντιμετωπίσει το περιστατικό.
Τι πρέπει να θυμόμαστε
- Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας εμφανίζονται σε λεπτά ως δύο-τρεις ώρες από τη λήψη της τροφής
- Σχεδόν οποιαδήποτε τροφή θεωρητικά, μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.
- Αλλεργική αντίδραση σε τρόφιμο, μπορεί να εκδηλωθεί ακόμα και με λήψη ελάχιστης ποσότητας.
- Κάποιες φορές μια ήπια αντίδραση μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή
Ζώντας με τροφική αλλεργία
- Δίαιτα αποφυγής για 2-3 χρόνια, μπορεί να οδηγήσει στα παιδιά σε εξάλειψη του προβλήματος (εξαρτάται από την τροφή)
- Η τροφική αλλεργία σε ξηρούς καρπούς, ψάρι και θαλασσινά συνήθως παραμένει εφ’όρου ζωής
- Προς το παρόν δεν υπάρχει θεραπεία για την ριζική εξάλειψη του προβλήματος
- Απόλυτη και αυστηρή αποφυγή επικίνδυνων τροφών , είναι ο μόνος τρόπος να αποφύγουμε μια αλλεργική αντίδραση
- Διαβάζετε πάντα τις ταμπέλες που αναγράφουν τα συστατικά των τροφών
- Δεν υπάρχει τρόπος να ξέρετε πώς μπορεί να εξελιχθεί μια αλλεργική αντίδραση, γι’ αυτό πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα και γρήγορα.
Πηγή: oloygeia.gr
