Έγιναν χθες οι εκδηλώσεις μνήμης από τα 109 χρόνια της γενοκτονίας των Αρμενίων και έχει μεγάλη σημασία ότι η προσπάθεια αυτή, της καθιέρωσης της 24ης Απριλίου ως ημέρας μνήμης της γενοκτονίας των Αρμενίων από την Τουρκία, φέρει την υπογραφή του Αντώνη Σαμαρά.
Η ημέρα μνήμης αναγνωρίστηκε και καθιερώθηκε μετά από πρόταση και σχέδιο νόμου που κατέθεσε ο Αντώνης Σαμαράς το 1996 και ψηφίστηκε ομόφωνα από όλα τα πολιτικά κόμματα. Πρόκειται να το νόμο 2397/1996 της 25ης Απριλίου του 1996 σύμφωνα με τον οποίον η Ελληνική Δημοκρατία αποφάσιζε: “Την καθιέρωση της 24ης Απριλίου ως ημέρας μνήμης της γενοκτονίας των Αρμενίων από την Τουρκία”.
Ο Α. Σαμαράς μάλιστα για την πρωτοβουλία του αυτή βραβεύτηκε από την Αρμενική κυβέρνηση και την εν Ελλάδι αρμενική κοινότητα στην εκδήλωση μνήμης για τα 90 χρόνια από τη γενοκτονία, η οποία πραγματοποιήθηκε το 2004.
Σε μια Ιστορική του ομιλία προς τους εν Ελλάδι Αρμενίους, που πραγματοποιήθηκε στο ΠΑΛΛΑΣ στις 25.4.2004, ο κ. Σαμαράς δήλωνε διπλά περήφανος που η μικρή Ελλάδα έκανε το χρέος της απέναντι στην κοινότητα των Αρμενίων, όταν τότε, πανίσχυρες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη διστάζουν να προχωρήσουν στην αναγνώριση, να πράξουν το αυτονόητο απέναντι στο Δίκαιο και την Ιστορία. Η ιστορική ομιλία του κ. Σαμαρά:
«Σεβασμιώτατοι, κυρία Πρόεδρε της Βουλής των Ελλήνων, κύριε Κακλαμάνη, κύριε Αντιπρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων και των Αρμενικών Οργανώσεων, κύριε Πρέσβυ της Αρμενίας, κυρίες και κύριοι εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, φίλοι και φίλες. Βρίσκομαι σήμερα, μετά την τιμητική σας πρόσκληση για την οποία σας ευχαριστώ θερμά, ανάμεσα σε φίλους, φίλους παλιούς, δοκιμασμένους στο πέρασμα του χρόνου. Επιτρέψτε μου όμως να επισημάνω μια οδυνηρή απουσία. Για πρώτη φορά η εκδήλωση αυτή γίνεται χωρίς την παρουσία ενός πνευματικού ποιμένα αλλά και αρμένιου πατριώτη που υπηρέτησε τον λαό του με αυταπάρνηση και υποδειγματική συνέπεια. Ο αγαπημένος σας Σερπαζάν, ο φίλος μου μακαριστός Αρχιεπίσκοπος των Εν Ελλάδι Ορθοδόξων Αρμενίων, Σαχάκ Αϊβαζιάν, δεν είναι κοντά μας αλλά παραμένει μέσα στις καρδιές μας, ζει μέσα από το γνωστό σε όλους μας έργο του. Εύχομαι στον άξιο διάδοχο του επιτυχία στο έργο του και μακροημέρευση. Αρμένιοι συμπολίτες μας, Από αυτό το ίδιο βήμα, πριν 10 χρόνια, σας έλεγα ότι τους φίλους με τους οποίους συμπορευτήκαμε στους ίδιους δύσβατους δρόμους της Ιστορίας, τους αδελφούς με τους οποίους αντιμετωπίσαμε τους ίδιους αντιπάλους, δεν τους υπηρετείς με λόγια, δεν τους προσφέρεις φιλικά χτυπήματα στην πλάτη και έωλες υποσχέσεις. Τους αδελφούς που έχυσαν ιδρώτα και αίμα όχι μόνον για την Αρμενία αλλά και για την δεύτερη Πατρίδα τους την Ελλάδα, τους υπηρετείς με πράξεις ορατές, απτές και καθαρές. Το γεγονός ότι από το 1996 η εκδήλωση αυτή, η ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων από το τουρκικό καθεστώς, είναι επίσημη εκδήλωση της Ελληνικής Πολιτείας με νόμο του κράτους, είναι κάτι για το οποίο θα είμαι πάντα περήφανος. Η επιτυχής έκβαση εκείνης της πρωτοβουλίας μας, που εξασφάλισε την συναίνεση του πολιτικού κόσμου – κι αυτό τιμά όλα τα κόμματα – μου επιτρέπει να λέω ότι είμαι φίλος σας. Με χαρά, μάλιστα, πληροφορήθηκα ότι πριν τέσσερις μέρες, στις 21 Απριλίου, ο Καναδάς προχώρησε και αυτός στην αναγνώριση της γενοκτονίας και είμαι διπλά περήφανος που η μικρή Ελλάδα έκανε το χρέος της απέναντι σας, όταν πανίσχυρες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη διστάζουν να προχωρήσουν στην αναγνώριση, να πράξουν το αυτονόητο απέναντι στο Δίκαιο και την Ιστορία. Η Ελλάδα όφειλε και οφείλει πάντοτε να είναι μια Ηθική Δύναμη. Μέσα από όλα τα διεθνή όργανα και ενώσεις που ανήκει, να θέτει τον εαυτό της στην πλευρά του Δικαίου. Μετά από το πρωτοφανές έγκλημα Γενοκτονίας που διαπράχθηκε σε βάρος των Αρμενίων, οι δράστες νόμισαν ότι τέλειωσαν με το αρμενικό έθνος, πολύ περισσότερο όταν το ελεύθερο τμήμα της Αρμενίας βρέθηκε επί δεκαετίες κάτω από μια άλλη μορφή δεσποτισμού. Η αρμενική διασπορά σε αυτή τη σκοτεινή περίοδο κράτησε ψηλά την σημαία του αγώνα. Δημιουργήσατε πολιτικές οργανώσεις, σχολεία, αθλητικές ομάδες και σωματεία, συσπειρωθήκατε γύρω από την Εκκλησία σας. Σφυρηλατήσατε τους μεταξύ σας δεσμούς αλλά και δημιουργήσατε άρρηκτους δεσμούς με τον παλιό σας σύντροφο της Ιστορίας: τους Έλληνες. Ζήσαμε και ζούμε μαζί, εμπλουτίσατε την κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή μας. Αρμενόπουλα φόρεσαν την στολή του Έλληνα στρατιώτη και έδωσαν τη ζωή τους για την δεύτερη Πατρίδα, όπως θα έκαναν και για την πρώτη. Θυμάμαι πριν λίγα χρόνια, ένας φίλος μου έδειξε και κράτησα για λίγο στα χέρια μου ένα συγκλονιστικό έγγραφο. Ανήκε στον πατέρα μιας αρμένισσας που γύρισε στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Δράμα, μετά από 45 χρόνια. Ήταν ένα δίπτυχο από κιτρινισμένο χαρτόνι. Πάνω του υπήρχε η φωτογραφία ενός ψημένου από τις μάχες στρατιώτη με το χαρακτηριστικό δίκωχο της Στρατιάς της Μικράς Ασίας. Διάβασα: ΓΕΝΙΚΟΝ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΝ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΑΡΜΕΝΙΚΗ ΛΕΓΕΩΝ. Οι Αρμένιοι πολέμησαν παντού Από την Μικρά Ασία, στην Αλβανία και την Αντίσταση, ως τις μάχες της Λευκωσίας το 1974, όπου έπεσε ο Περσέχ Μπιμπεριάν της ΕΛΔΥΚ, από το Νέο Κόσμο! Άλλη μια γραμμή αίματος που μας ενώνει. Σε αυτές τις δεκαετίες που πέρασαν δεν κρατήσατε μόνο την εθνική σας ταυτότητα, αφομοιούμενοι ταυτόχρονα πλήρως και δημιουργικά στην ελληνική κοινωνία. Όπως και παντού στη γη, πάνω απ’ όλα κρατήσατε αναμμένη την φλόγα της Μνήμης των δολοφονημένων προγόνων σας. Με επιμονή και πάθος επαναφέρατε το αίτημα σας σε όλα τα κόμματα, τις κυβερνήσεις, στα διεθνή fora. Η δικαίωση σας κάθε χρόνο ανεβαίνει ένα σκαλί. Κανείς δεν μπορεί να πνίξει το δίκαιο ενός ολόκληρου λαού για πάντα. Γι’ αυτό που θα σας πω τώρα και που και εσείς πιστεύετε, κάποιοι θα μας πουν πάλι ότι είμαστε αιθεροβάμονες, όπως μας έλεγαν, όταν πριν το 1989-90, πιστέψαμε ότι μια μέρα θα υπάρχει Ελεύθερη Αρμενία. Κι όμως, να, σήμερα ανάμεσα μας κάθεται ο Πρέσβυς αυτής της Ελεύθερης Αρμενίας! Λοιπόν, φίλοι, λέω θα ‘ρθει η μέρα, που όχι μόνον δεν θα υπάρχει κυβέρνηση και κοινοβούλιο στον κόσμο που δεν θα ‘χει αναγνωρίσει την Αρμενική Γενοκτονία, αλλά θα ‘ρθει η στιγμή που η ίδια η Τουρκία θα υποχρεωθεί, μέσα στην ίδια την Τουρκική Εθνοσυνέλευση, να ζητήσει συγγνώμη από σας. Θέλουν δεν θέλουν, εκεί θα οδηγηθούν. Σε κάθε περίπτωση εσείς, εμείς κι εγώ προσωπικά με τις ταπεινές μου δυνάμεις, γι’ αυτό θα αγωνιστούμε, γι’ αυτό θα εντείνουμε τις προσπάθειές μας, αυτός είναι ο τελικός στόχος του αγώνα αναγνώρισης της Γενοκτονίας. Να υποχρεωθεί μια μέρα, ο τότε Πρόεδρος της Τουρκίας να γονατίσει στο μνημείο της Γενοκτονίας των Αρμενίων που θα ανεγερθεί στην σκιά του Αραράτ, κι όπως ο Γερμανός Πρόεδρος πριν μερικές δεκαετίες στο Τείχος των Δακρύων στην Ιερουσαλήμ, να σας πει και αυτός: “Σας παρακαλούμε, συγχωρέστε μας!”. Η Τουρκία, φίλοι και φίλες, εάν επιθυμεί ποτέ να ενταχθεί στην κοινότητα δικαίου και πολιτισμού που αποτελεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα υποχρεωθεί να αλλάξει. Θα υποχρεωθεί, πιεζόμενη και από εσωτερικές δυνάμεις, να αποβάλλει τα χαρακτηριστικά της βίας και γενοκτονίας, την ιδεολογία που τα προκαλεί -και προπαντός- θα υποχρεωθεί να απαλλαγεί από την κηδεμονία της ιδιόμορφης στρατιωτικής κάστας που είναι φορέας αυτής της ολοκληρωτικής και ρατσιστικής ιδεολογίας και πολιτικής. Γιατί οφείλουμε να επισημάνουμε ότι μεταξύ άλλων, θύματα αυτού του καθεστώτος, αυτής της ιδεολογίας, είναι και οι ίδιοι οι Τούρκοι. Δεν είναι μόνον οι Έλληνες της Πόλης, της Ίμβρου, της Τενέδου, της Κύπρου, δεν είναι μόνον οι Κούρδοι, οι Λαζοί, οι Αλεβίδες, οι Άραβες της Αλεξανδρέττας, οι μουσουλμάνοι Πόντιοι και οι τόσοι άλλοι της πολυεθνικής Τουρκίας, είναι και ο ίδιος ο Τούρκος πολίτης που ζει σ’ ένα καθεστώς ανελευθερίας, ένοχο γενοκτονίας σε βάρος Ελλήνων και Αρμενίων, υπεύθυνο για την οικονομική ανέχεια του και την στέρηση και δικών του βασικών δικαιωμάτων. Κάποια μέρα λοιπόν, οι ίδιοι οι Τούρκοι πολίτες θα απαιτήσουν τη μεγάλη αλλαγή και τότε μια από τις βασικές προϋποθέσεις θα είναι να σηκωθεί το αιματοβαμμένο παραπέτασμα της επίσημης “Ιστορίας” που κατασκεύασε το καθεστώς και που αναφέρεται μεταξύ άλλων ψευδών σε γενοκτονία των …Τούρκων από τους Αρμενίους! Ευτυχήσαμε να ζήσουμε στις μέρες μας την αναγέννηση της Αρμενίας. Από την θέση τότε του Υπουργού των Εξωτερικών, με την βοήθεια της άξιας ηγεσίας της παροικίας σας, της υπόλοιπης διασποράς, αλλά και σε στενή συνεργασία με αγαπητούς προσωπικούς φίλους στην Κυβέρνηση της Αρμενίας, κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να βοηθήσουμε τον Αρμενικό λαό στις μέρες δοκιμασίας που περνούσε, στερούμενος τότε τα χρειώδη για την επιβίωση του. Χαίρομαι που προσφέραμε κάτι κι ακόμη πιο πολύ, χαίρομαι να βλέπω τώρα το στερέωμα της δημοκρατίας στο Εριβάν, τα σταθερά βήματα στην οικονομική ανάπτυξη και την γενικότερη πρόοδο σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής. Πρέπει όμως να σταθώ και σε κάτι άλλο, στις νέες σελίδες αγώνα και δόξας που έγραψε ο Αρμενικός λαός στο Γαραπάγ και που οδήγησε στο να μπορείτε σήμερα να βλέπετε την σημαία της Ελευθερίας ν’ ανεμίζει στο Στεπανακέρτ. Θυμάμαι μια συγκλονιστική φωτογραφία που κυκλοφόρησε από τα διεθνή πρακτορεία. Σε μια απότομη πλαγιά, με τη βροχή να πέφτει σαν καταρράκτης, ένας νεαρός αρμένιος στο Γαραπάγ, με το όπλο στην πλάτη, τραβούσε ένα λιπόσαρκο άλογο φορτωμένο με εφόδια. Ήσαν κι οι δυο βουτηγμένοι στη λάσπη ως το γόνατο. Αυτό που μου χαράχτηκε στη μνήμη ήταν το βλέμμα του νεαρού μαχητή, καρφωμένο στην κορυφή, πύρινο, αμετάθετο. Είμαι σίγουρος ότι έφτασε. Οφείλω όμως από αυτό το βήμα να αποδώσω την πρέπουσα τιμή, φίλοι Αρμένιοι, και στο πολιτικό σας παράδειγμα. Βρεθήκατε στα όρια του αφανισμού, σκορπίσατε στα τέσσερα σημεία της γης, χάνοντας εκατόμβες ανθρώπων, τις εστίες και τα μνημεία σας, την γη σας και τις περιουσίες σας. Όμως ακόμη και τότε, στα γυμνά σας χέρια, όρθιοι και μόνοι, χωρίς ποτέ το βλέμμα σας να σκοτεινιάσει ή να λυγίσει, κρατούσατε σφιχτά τα πολυτιμότερα αγαθά σας, που κανείς δεν μπορούσε να σας στερήσει: την Τιμή σας και την Ελευθεροφροσύνη σας. Όταν στις αγριότερες στιγμές, στο μεταίχμιο του ιστορικού αφανισμού τέθηκε και σε σας το δίλημμα Αντίσταση ή Υποταγή, οι φωτισμένες ηγεσίες σας αλλά και κάθε Αρμένης και Αρμένισσα, όπου γης, απαντήσατε: ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ! Χθες ένας άλλος λαός, πολύτιμο κομμάτι του Ελληνικού Έθνους, ο λαός του Παλληκαρίδη, του Αυξεντίου, του Καραολή, του Δημητρίου και του Κυριάκου Μάτση, κάτω από πρωτοφανείς πιέσεις κι εκβιασμούς δέχθηκε το ίδιο δίλημμα. Ακούσαμε όλοι την απάντηση του…. Γι’ άλλη μια φορά, υπάρχει κάτι που μας ενώνει. Σας ευχαριστώ θερμά.”
Ο Α. Σαμαράς, ως πρωθυπουργός, δέχτηκε πολλές αναγνωρίσεις από την Αρμενική κοινότητα για την προσφορά του, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2014 τον επισκέφτηκε στο Μέγαρο Μαξίμου και ο Αρμένιος Πατριάρχης ο οποίος του επέδωσε τιμητική πλακέτα εκ μέρους του Αρμενικού λαού.
Το 2016 ο τέως Πρωθυπουργός για την συνολική συνεισφορά του προς το Έθνος των Αρμενίων τιμήθηκε μαζί με τον τότε Πρόεδρο του Ελληνικού Κοινοβουλίου Απόστολο Κακλαμάνη από την Δημοκρατία της Αρμενίας και την Εθνική Επιτροπή Αρμενίας με το Μετάλλιο Ανώτατης Τιμής. Καθολική αναγνώριση και δαψιλής έπαινος για όλες αυτές τις δεκαετίες.
