Γράφει ο Γιώργος Μεταξάκης *
Το λεγόμενο «τουρκολιβυκό μνημόνιο» αποτελεί μια κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, μια ευθεία απόπειρα διαστρέβλωσης της γεωγραφικής και νομικής πραγματικότητας που επιχειρεί να κατασκευάσει μία ανύπαρκτη θαλάσσια σύνδεση μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, αγνοώντας πλήρως την ύπαρξη της Κρήτης, της Καρπάθου, της Ρόδου, του Καστελόριζου και των υπολοίπων ελληνικών νησιών.
Η γεωγραφική πραγματικότητα της Ανατολικής Μεσογείου δεν μπορεί να παραμορφωθεί από μονομερείς πολιτικές σκοπιμότητες – και σε αυτό το σημείο η Γεωγραφία παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο και καθίσταται θεματοφύλακας της αλήθειας.
Η Ελλάδα έχει μια απολύτως τεκμηριωμένη θέση, βασισμένη στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), που αναγνωρίζει ρητά δικαιώματα ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στα νησιά. Δεν είναι δυνατόν να «εξαφανίζονται» γεωγραφικά περιοχές που κατοικούνται, διαθέτουν οικονομική δραστηριότητα και ιστορική παρουσία αιώνων. Η ύπαρξή τους δεν είναι θεωρητική· είναι αδιαπραγμάτευτη και αδιαμφισβήτητη.
Η προπαγάνδα που συχνά καλλιεργείται γύρω από τέτοια ζητήματα, με ψευδογεωγραφικά επιχειρήματα, αναδεικνύει ένα διαχρονικό ζήτημα για την ελληνική κοινωνία: την επικίνδυνη έλλειψη γεωγραφικής παιδείας στη χώρα μας. Οι έννοιες της ΑΟΖ, της υφαλοκρηπίδας, της χωρικής κυριαρχίας και των θαλασσίων ζωνών παραμένουν ασαφείς για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Κι όμως, δεν πρόκειται για τεχνικά ζητήματα, αλλά για βασική και απολύτως θεμελιώδη γνώση που οφείλει να διαθέτει κάθε πολίτης μιας χώρας που περιβάλλεται από θάλασσα και γειτνιάζει με σύνθετο γεωπολιτικό περιβάλλον.
Ο χάρτης του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού όπως ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΝ και αποτυπώνει το σύνθετο γεωφυσικό και γεωπολιτικό περιβάλλον της χώρας.
Το ίδιο ισχύει και για άλλα κρίσιμα ζητήματα: την κλιματική αλλαγή, τις φυσικές καταστροφές, τη βιώσιμη χωροταξική ανάπτυξη, την ενεργειακή πολιτική. Όλα αυτά απαιτούν βαθιά γεωγραφική κατανόηση – και όχι απλώς επιφανειακή πληροφόρηση.
Η έλλειψη αυτής της γνώσης δεν είναι μόνο εκπαιδευτικό έλλειμμα, είναι στρατηγικό έλλειμμα, είναι και δημοκρατικό έλλειμμα.
Ως Ένωση Γεωγράφων Ελλάδας, καλούμε την Πολιτεία να ενστερνιστεί την ανάγκη ενίσχυσης της γεωγραφικής εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες. Η Γεωγραφία δεν είναι απλώς ένα μάθημα του χάρτη. Είναι η επιστήμη που καλλιεργεί κρίσιμες δεξιότητες χωρικής σκέψης και βαθιά κατανόηση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ περιβαλλοντικών και κοινωνικών συστημάτων, ειδικά σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται ραγδαία. Είναι εργαλείο κατανόησης του κόσμου, της πατρίδας μας και των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε ως κοινωνία.
Η γεωγραφική γνώση είναι στρατηγικό εφόδιο και εθνικό κεφάλαιο. Χωρίς αυτή, αφήνουμε χώρο σε όσους κατασκευάζουν ψευδείς πραγματικότητες πάνω σε πραγματικούς χάρτες, να δρουν εις βάρος των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και της διεθνούς νομιμότητας
* Πρόεδρος της Ένωσης Γεωγράφων Ελλάδας
Πηγή: https://ypen.gov.gr/gia-proti-fora-sti-chora-thalassios-chorotaxikos-schediasmos/
