Το πολιτικό βάρος πέφτει στις επικείμενες εθνικές εκλογές, ωστόσο τα κομματικά επιτελεία κοιτάζουν ήδη και προς τις επόμενες «μάχες» για την αυτοδιοίκηση και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Διαδοχικές προκλήσεις, όχι μόνο για τους υποψηφίους στην εκάστοτε κάλπη, αλλά επιπλέον για την επιρροή συνολικά των κομματικών μηχανισμών στο εκλογικό σώμα και για το «στάτους» των ίδιων των πολιτικών αρχηγών φέρνουν οι συνολικά πέντε κάλπες στους επόμενους 12 μήνες.
Για έναν χρόνο η χώρα θα διανύει έναν… προεκλογικό μαραθώνιο: για τις δύο, κατά τα φαινόμενα, εθνικές κάλπες «κάποια στιγμή την άνοιξη», όπως επιμένει σιβυλλικά ο Πρωθυπουργός, δηλαδή με την πρώτη κάλπη τον Απρίλιο ή τον Μάιο, με τις αυτοδιοικητικές εκλογές μερικούς μήνες μετά, τον Οκτώβριο του 2023, και με τελικό ορίζοντα την ευρωκάλπη τον Μάιο του 2024.
Σε επίπεδο κινητοποίησης, όλο το πολιτικό βάρος πέφτει προφανώς στις επικείμενες εθνικές εκλογές, ωστόσο τα κομματικά επιτελεία κοιτάζουν ήδη και προς τις επόμενες «μάχες» με σχέδια επί χάρτου για τη στρατηγική των… επόμενων φάσεων.
Μέσα στην τετραετία διακυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, η οποία οδεύει προς ολοκλήρωση, δεν έχουν μεσολαβήσει άλλες κάλπες, οι οποίες ενδεχομένως θα λειτουργούσαν ως ισχυρή «σφυγμομέτρηση».
Αντίθετα, ο «μαραθώνιος» ανοίγει με δύο διαφορετικά συστήματα (το ένα του ΣΥΡΙΖΑ, το άλλο της ΝΔ) για τις εθνικές εκλογές, δηλαδή υπάρχουν σε κάθε περίπτωση πολλές ιδιαιτερότητες και άγνωστοι παράγοντες, που δεν έχουν κριθεί σε προηγούμενες αναμετρήσεις. Και σε σύντομο χρονικό διάστημα ακολουθούν άλλες δύο διαφορετικές εκλογικές διαδικασίες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κόπωση του εκλογικού σώματος, τις επιδιώξεις των κομμάτων, τις αντιπαραθέσεις κορυφής μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη, Αλέξη Τσίπρα, Νίκου Ανδρουλάκη αλλά και την εικόνα υπεροχής τους.
Είναι σαφές ότι όσο η κυβέρνηση θα επιχειρεί να εμπεδώνει την πολιτική κυριαρχία της – με κρίσιμη αφετηρία τις εθνικές κάλπες, αφού πρώτες αυτές θα αποτυπώσουν τους συσχετισμούς -, τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναζητεί τις ευκαιρίες για να «καταρρίπτει» τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ θα διεκδικεί ρόλο πρωταγωνιστή.
Με λίγα λόγια, ο «πόλεμος» των διλημμάτων μεταξύ των πολιτικών αντιπάλων, όπως έχει ξεκινήσει από το περασμένο φθινόπωρο στην εν εξελίξει άτυπη προεκλογική περίοδο, μαζί με τις προσπάθειες του ενός να αποδυναμώνει τον άλλο, θα έχουν… πολύ πιο μακρά διάρκεια. Και θα καθορίσουν τελικά τον ρόλο του καθενός συνολικά στην πολιτική σκηνή ή ακόμα και εντός της παράταξής του.
Το πρόσφατο παρελθόν
Διπλές κάλπες στην ίδια χρονιά υπήρχαν στις πρόσφατες αναμετρήσεις, το 2012 και το 2019, ωστόσο επρόκειτο για «μάχες» (εθνικές εκλογές, ευρωεκλογές) με διαφορετικά χαρακτηριστικά, που σύμφωνα με τους έμπειρους επί των εκλογικών, είναι λάθος να συγκρίνονται. Καθ’ οδόν προς τις εθνικές εκλογές, οι αρχηγοί των τριών μεγαλύτερων κομμάτων επιχειρούν τη μέγιστη δυνατή συσπείρωση.
Η ανθεκτικότητα του Μητσοτάκη, όπως αποτυπώνεται δημοσκοπικά, φέρνει στην κομματική έδρα της Πειραιώς έναν αέρα αισιοδοξίας ότι είναι εφικτός ο στόχος της αυτοδυναμίας, με τον Πρωθυπουργό να χτυπά πάντως «καμπανάκια» στα στελέχη του για τους κινδύνους από την προεξόφληση του αποτελέσματος – πόσω μάλλον τις αλαζονικές συμπεριφορές. Ταυτόχρονα, η Κουμουνδούρου και η Χαριλάου Τρικούπη ερίζουν για την πρωτοκαθεδρία στον προοδευτικό χώρο με τη σκέψη τους στην ανάγκη για ένα ισχυρό ποσοστό στην πρώτη κάλπη της απλής αναλογικής, εξού και οι ξαφνικές αποστάσεις, δημοσίως, ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Αυτό το ισχυρό «μήνυμα» από την πρώτη Κυριακή άλλωστε είναι κοινό στοίχημα για τα τρία κόμματα. Οσο κι αν διαφέρει ο στόχος τους για το ποσοστό, είναι η κρίσιμη αφετηρία του «μαραθωνίου». Αυτή που θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη μετέπειτα στρατηγική τους, ανοίγοντας ή κλείνοντας τα περιθώρια των κινήσεών τους στο πολιτικό παιχνίδι.
Το ενδεχόμενο για τρίτη κάλπη δεν συζητείται στο Μαξίμου, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, πρωθυπουργικοί συνεργάτες επιμένουν ότι την επομένη της δεύτερης Κυριακής «θα έχουμε κυβέρνηση». Συνεπώς η σκυτάλη θα περάσει αμέσως στον προεκλογικό αγώνα για τους Δήμους και τις Περιφέρειες – ενόψει του πρώτου γύρου στις 8 Οκτωβρίου.
Εξάλλου ο κύκλος της κινητικότητας έχει ανοίξει για την προετοιμασία των ψηφοδελτίων σε μια αναμέτρηση που δεν είναι ασύνδετη με τις εθνικές εκλογές. Είναι ενδεικτικό ότι τα κομματικά επιτελεία έχουν τα ραντάρ στραμμένα σε πρόσωπα ανά την επικράτεια, αξιολογώντας το αν, πώς και με ποια… ένταση μπαίνουν από τώρα ή έστω θα μπουν τελευταία στιγμή στον αγώνα με τη σημαία του κόμματος ενόψει των βουλευτικών εκλογών.
Θεωρείται ότι το γεγονός πως οι κάλπες για την αυτοδιοίκηση δεν προηγούνται από τις εθνικές, στενεύει τα περιθώρια για εφησυχασμό όσων διεκδικούν «χρίσμα». Σε ό,τι αφορά πάντως το κυβερνών κόμμα, οι εν ενεργεία τοπικοί άρχοντες που βρίσκονται στους κόλπους της ΝΔ θα στηριχθούν εκ νέου, εφόσον δεν επιλέξουν οι ίδιοι να κλείσουν τον κύκλο τους. Το στοίχημα όμως είναι να υπάρξει και σήμα ανανέωσης με καινούργια «δυνατά» πρόσωπα.
Οι ευρωεκλογές
Σε ό,τι αφορά τις ευρωεκλογές και αυτές έχουν μπει από τώρα στο τραπέζι των συζητήσεων στα κομματικά επιτελεία. Ειδικά στο κυβερνητικό, οι πληροφορίες επιμένουν ότι έχει εξεταστεί με εναλλακτικά σενάρια η αλλαγή του εκλογικού συστήματος και συγκεκριμένα η επαναφορά της λίστας (κατάργηση της σταυροδοσίας δηλαδή).
Στόχος της ΝΔ είναι να υπάρξουν μέχρι τότε οι προϋποθέσεις ώστε η παρέμβαση να περάσει στην επόμενη Βουλή για πρώτη εφαρμογή την άνοιξη του 2024. Πολέμιοι του «σταυρού» φαίνεται πάντως να υπάρχουν εντός όλων των κομμάτων.
Το θέμα είχε εξεταστεί και επί διακυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα, χωρίς τελικά να προχωρήσει, ενώ ευρύτερη εικόνα έχει και ο Νίκος Ανδρουλάκης, καθώς ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ εξελέγη στην Ευρωβουλή το 2014, όταν για πρώτη φορά είχε εφαρμοστεί η επιλογή με σταυρό, αντί της λίστας.