-Το 2014 και ο Ιανουάριος του 2015 αν και φαντάζουν μακριά, φαίνεται ότι διαρκώς μας πλησιάζουν! Με ρυθμό αύξησης της παραγωγής (του ΑΕΠ) το 2022 τα τάξης του 2% περίπου –από την αρχική εκτίμηση του 4,6%– με δημόσιο χρέος αμείωτο που τείνει να πλησιάσει το 200% του ΑΕΠ και με ακριβό δανεισμό πλέον, τα ταμειακά διαθέσιμα λιγοστεύουν. Δεν θα απορήσουμε αν στις επόμενες εκλογές, εφόσον γίνουν το 2023, το ταμείο του κράτους θυμίζει εκείνο της 25ης Ιανουαρίου του 2015.
Να υπενθυμίσουμε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ παρέλαβε 1,6 δις ευρώ στο κρατικό ταμείο όταν οι μηνιαίες πληρωμές του Φεβρουαρίου του 2015 –όπως και κάθε μήνα της περιόδου εκείνης– ανέρχονταν σε 5,5 δις ευρώ. Από την άλλη παρέδωσε 37 δις ευρώ, όπου μόνο τα 16 περίπου ευρώ ήταν μέρος του τελευταίου δανείου. Στο σύνολο αυτό, περιλαμβάνεται και το ποσό των 7 δις ευρώ που αφορά στα ταμεία των Οργανισμών και Ταμείων, ενώ είχαν παραληφθεί με 2 δις ευρώ το 2015.
Κατηγορείται η τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για την φορομπηχτική της πολιτική. Όσοι την κατηγορούν υπονοούν βέβαια ότι παρέλαβε.. φορολογικό παράδεισο! Όχι απλώς δεν παρέλαβε φορολογικό παράδεισο, αλλά παρέλαβε μια χώρα όπου το success story της σκιαγραφούταν και από τον εκτροχιασμό της οικονομίας ακόμη και το 2014.
Αγνοούν βέβαια οι επικριτές της πολιτικής του 2015-19, ότι, εκτός των άλλων, μειώθηκε αισθητά η φτώχεια, περιορίζοντας έτσι τις κοινωνικές αναταραχές που πρώτες αυτές θίγουν την αγορά και τις επιχειρήσεις. Από την άλλη βέβαια, η όλη φορολογική πολιτική, η οποία κατ’ ανάγκη κινήθηκε στα χνάρια των προηγούμενων ετών δίνοντας όμως έμφαση στους έμμεσους φόρους, δημιούργησε ένα ισχυρό ταμειακό υπόστρωμα που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για αναπτυξιακούς σκοπούς όπως και για την ενίσχυση των εισοδημάτων μετά το 2019.
-Η Ελλάδα κινείται ανάμεσα στην ύφεση και τη στασιμότητα. Ανακαλύφθηκε εδώ και δεκαετίες η εύκολη διέξοδος της τουριστικής ανάπτυξης, ενώ εγκαταλείφθηκε η βιομηχανία και η γεωργία. Και ενώ με μελανά χρώματα τόσο ή πρόσφατη έκθεση Πισαρίδη όσο και παλαιότερες εκθέσεις όπως του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια τονίζουν το τρομακτικό εταιρικό επενδυτικό κενό των 130 δις ευρώ που μας διακρίνει σε σχέση με τον μέσο κοινοτικό, οι εδώ κυβέρνηση αλλού τυρβάζει.
Το «Σχέδιο Ανάκαμψης» με τον ατέρμονο εκσυγχρονισμό του κράτους και τα ατελείωτα έργα υποδομής, ήταν η χρυσή ευκαιρία για τη μεγάλη επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας, έχοντας ως κύριο άξονα την αναγέννηση της βιομηχανίας και γενικά της μεταποίησης. Αυτό δεν έγινε! Με μια πρόχειρη προσέγγιση, και εξαιρώντας τα κατασκευαστικά έργα, εύκολα διαπιστώνεται ότι από το σύνολο των χρηματοδοτήσεων του «Σχεδίου Ανάκαμψης» και του «Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-27» (νέου ΕΣΠΑ) άνω του 65% των πόρων τους κατευθύνονται στις εισαγωγές!
-Το δημόσιο χρέος έχει εκτοξευθεί στα ύψη. Κύρια έγνοια της πολιτικής ηγεσίας όφειλε να είναι η χρηστή διαχείριση του δημοσίου χρήματος. Και ενώ η κυβέρνηση –όπως και η Τοπική και Περιφερειακή διοίκηση– όφειλε εν μέσω κρίσης Covid να διαχειριστεί με περιττή σύνεση τους περιορισμένους πόρους του κρατικού προϋπολογισμού. Αυτό δεν έγινε ούτε γίνεται.
Πράσινοι περίπατοι, χρήματα σκορπισμένα παντού και οι απευθείας αναθέσεις δισεκατομμυρίων προμηθειών καλά κρατούν. Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (της 3-2-2004) οι απευθείας αναθέσεις είναι ακριβότερες κατά 20% από ό,τι θα κόστιζαν αν υπήρχε κάποια μορφή ανταγωνισμού. Αν θεωρήσουμε ότι οι απευθείας αναθέσεις της πρόσφατης περιόδου ανέρχονται σε 7 δις ευρώ περίπου τότε σύμφωνα με τα ανωτέρω υπάρχει μια μαύρη τρύπα της τάξης των 1,4 δις ευρώ ως σπατάλη ή ως νέφος διαφθοράς.
-Μια κοινωνία χωρίς πυξίδα! Διαφθορά, εκβιασμοί, παιδεραστία, μαύρο ασύλληπτο χρήμα, ανοχή σε ειδεχθείς αξιόποινες πράξεις… Πρωταγωνιστές, επώνυμοι, αιρετοί άρχοντες και μη. Κάποιοι από αυτούς, που κινούνται κάτω από την ομπρέλα της κυβέρνησης, στόχευαν ή στοχεύουν σε υψηλά πολιτειακά αξιώματα ή διαμορφώνουν εικόνες στην κοινωνία ως επιβήτορες της καθημερινής μας ζωής.
Οι παραγραφές έκνομων πράξεων δεν τελειώνουν. Αποφάσεις αναστολής ποινών και αποφυλακίσεις προσωπικοτήτων κατηγορούμενων για θέματα διαφθοράς μάλλον εκτραχύνουν νέους υποψήφιους επιρρεπείς στο χρηματισμό, παρά τους αποτρέπουν. Και η χώρα «στολίζεται» από δυσμενείς διεθνείς εκθέσεις που εκτός των άλλων θέτουν τη δικαιοσύνη και την ελευθερία του Τύπου σε όχι ιδιαίτερα κολακευτικές θέσεις, (Βλ. Global Competitiveness Report).
–Διεθνείς οργανισμοί, το προϊόν διακυβερνητικής συνεργασίας, έχουν δημιουργήσει δομές που επιδιώκουν να πολεμήσουν το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος. Εύλογα οι offshore εταιρίες βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα αυτών των θεσμών θεωρούμενες ως κύριοι φορείς του μαύρου χρήματος.
Και εδώ κυβέρνηση και η στάση του προέδρου της όφειλε να παραμένει αποφασιστική, μη αποδεχόμενη το οποιοδήποτε άλλοθι, που εν πολλοίς προβάλλεται από το κοινωνικό του περιβάλλον. Στον απόηχο των ανωτέρω, η διαχρονική ρήση κατά την οποία και «η γυναίκα του Καίσαρα δεν πρέπει να είναι τίμια άλλα να φαίνεται και τίμια» παραμένει πάντοτε επίκαιρη.
Μόνο η σύγκρουση με τα κατεστημένα εκείνα, που από τη γέννηση του Ελληνικού κράτους οδηγούν τη χώρα συχνά σε αδιέξοδο, θα προκαλέσει το ενδιαφέρον των πολιτών και θα ανακόψει την πορεία της πτώσης. Η χώρα δεν έχει ανάγκη από πολιτικούς αρχηγούς-διαχειριστές της εξουσίας, οι οποίοι εύκολα συμβιβάζονται με το νοσηρό περιβάλλον που τους κυκλώνει. Χρειάζεται πολιτική ηγεσία, ικανή να κτίσει στέρεες και διαυγείς δομές και θεσμούς μη διαιωνίζοντας ένα περιβάλλον έλους!
Του Δημήτρη Μάρδα
Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών και πρώην Αν. Υπουργού Οικονομικών και Υφ/γού Εξωτερικών
