Ας πούμε ότι αύριο επιτυγχάνεται με κάποιον τρόπο μία εκεχειρία ή ακόμη ότι ο Πούτιν πετυχαίνει τους στόχους του και παύει τον πόλεμο. Ούτε έτσι θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε πίσω! Τα πράγματα δεν πρόκειται να γίνουν όπως ήταν. Η εισβολή στην Ουκρανία ήταν ένα γεγονός σημαντικό, όπως ήταν εκείνο των Δίδυμων Πύργων. Από εκείνα που σημαδεύουν την πορεία της ανθρωπότητας και αλλάζουν πολιτικές και συμπεριφορές. Πώς θα είναι ο νέος μας κόσμος;
Εκείνο που σίγουρα αλλάζει είναι η αντίληψη της Ευρώπης για τον εαυτό της. Η Ευρώπη της κατανάλωσης θα πρέπει να ζυγίσει καλά τα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί και να αποφασίσει ποια θα είναι η θέση της απέναντι στις ΗΠΑ από τη μία και στη Ρωσία και την Κίνα από την άλλη. Αν η Ευρώπη θέλει να παραμείνει ισχυρή θα πρέπει να αποκτήσει κοινή εξωτερική πολιτική και άμυνα. Ένα απαραίτητο βήμα, αν θέλει να εξασφαλίσει πηγές πρώτων υλών για να στηρίξει τις βιομηχανίες της και την οικονομία της.
Οι Ευρωπαίοι θεωρούσαν μέχρι σήμερα ότι ήταν απλοί καταναλωτές σε ένα παγκόσμιο σύστημα που δούλευε γι’ αυτούς και τους πρόσφερε υπηρεσίες και αγαθά. Τώρα θα πρέπει να αναλάβουν έναν διαφορετικό ρόλο στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται. Σε διαφορετική περίπτωση θα συμπιεστούν από τις επιδιώξεις ενός μεγαλύτερου παίκτη και θα έχουν μόνο έναν περιφερειακό ρόλο.
Οι βομβαρδισμοί του Πούτιν δεν σκοτώνουν μόνο αθώους στην Ουκρανία. Έχουν σκοτώσει την εμπιστοσύνη και έχουν πλήξει τα νοικοκυριά της Ευρώπης. Ο Πούτιν μετέφερε αυτόματα τον πόλεμο σε κάθε σπίτι Ευρωπαίου, χρησιμοποιώντας ως όπλο τις τιμές στην ενέργεια, στις πρώτες ύλες και στα τρόφιμα. Αυτό δεν πρόκειται να ξεχαστεί εύκολα και είναι βέβαιο ότι οι πολίτες της Ευρώπης θα πιέσουν τις κυβερνήσεις τους για περισσότερη ασφάλεια και λιγότερη εξάρτηση από τις πλουτοπαραγωγικές πηγές τρίτων χωρών.
Το ερώτημα είναι πως θα γίνει αυτό το τελευταίο, όταν η Ευρώπη, για παράδειγμα, έχει αντιμετωπίσει με απάθεια και αμηχανία τον αγώνα των Ρώσων και των Κινέζων να αποκτήσουν σπάνιες γαίες στην Αφρική. Δεν μπορεί να φέρει κανείς πίσω τον χρόνο, ούτε να καταλάβει ορυχεία με τη βία σε τρίτες χώρες. Από την άλλη πλευρά δεν υπάρχει κυβέρνηση στην Ευρώπη που να μπορεί να σταθεί αν δεν αποδείξει στους ψηφοφόρους της ότι έχει ένα σχέδιο για να μην καταλήγει το εισόδημα του Ευρωπαίου στα θησαυροφυλάκια του Πούτιν.
Ο νέος κόσμος θα είναι ένας κόσμος διαχωριστικών γραμμών, μεγάλων αμυντικών δαπανών και διαρκούς έντασης. Δεν υπάρχει άνθρωπος στη Δύση που να εμπιστεύεται τον Βλαδίμηρο, εκτός εκείνων που έχουν εισχωρήσει στον προπαγανδιστικό του μηχανισμό. Και το σημαντικότερο είναι ότι σε αυτή την εξίσωση υπάρχει και μία πραγματικά ανερχόμενη δύναμη, η Κίνα. Η Ρωσία είναι σήμερα ισχυρή, αλλά όχι ο πραγματικά μεγάλος παίκτης στο τραπέζι. Η Δύση δεν μπορεί να ξεχάσει δύο πράγματα απ’ αυτή την κρίση. Το πρώτο η απειλή του Πούτιν για τη χρήση πυρηνικών όπλων. Και το δεύτερο το γεγονός ότι η επέμβαση στην Ουκρανία πραγματοποιήθηκε μετά το τέλος των… Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στην Κίνα…
Δεν ξέρω αν πρέπει να κάνουμε ό,τι και οι Αμερικανοί στη διάρκεια του ψυχρού πολέμου. Να οργανώσουμε, δηλαδή, πυρηνικά καταφύγια! Ούτε και αν θα θέλαμε να ζήσουμε σε υπόγεια μετά από έναν πυρηνικό όλεθρο. Ξέρουμε, όμως, ότι η εποχή των ανέμελων πάρτι στην παραλία έχει τελειώσει. Για ό,τι αυτό συνεπάγεται και για τις αγορές. Η προοπτική των εταιρειών δεν αφορά, πλέον, την επέκτασή τους σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, αλλά τη δυνατότητά τους να προσφέρουν ασφάλεια στους μετόχους τους. Η νέα εποχή έχει περισσότερη άμυνα και λιγότερη επίθεση. Παντού…
Θανάσης Μαυρίδης
