Οι παλαιοί επενδυτές ξεκινούσαν με μία βασική αρχή: Μία μετοχή αξίζει τουλάχιστον τα χρήματα που απαιτούνται για την εκτύπωσή της. Κι όταν η εταιρεία χρεοκοπούσε, οι μετοχές κοσμούσαν τον τοίχο του άτυχου επενδυτή. Για να του θυμίζουν την κακή του επιλογή. Αν ο τοίχος του είχε περισσότερους από τρεις διαφορετικούς τίτλους, τότε ο ίδιος θα έπρεπε να βρει επειγόντως έναν άλλον τρόπο για να χάνει τα λεφτά του. Στην ψηφιακή εποχή πως να βάλεις στον τοίχο σου ένα κρυπτονόμισμα, για παράδειγμα;
Οι νέοι επενδυτές πιστεύουν ότι οι αγορές θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν για πάντα ή (ακόμη χειρότερα) ότι αυτοί και μόνο αυτοί θα μπορέσουν – ο καθένας ξεχωριστά- να δουν πρώτοι τα σημάδια της πτώσης και να αποχωρήσουν. Για το πρώτο – περί διαρκούς ανόδου- να μην συζητήσουμε. Αλλά η αίσθηση ότι είμαστε πιο έξυπνοι από τους άλλους είναι τελικά η καλύτερη συνταγή καταστροφής. Η μουσική στο πάρτι σταματάει απότομα και τότε μαθαίνουν όλοι οι θαμώνες ότι πρέπει να αποχωρήσουν εσπευσμένα από την αίθουσα. Όσο έξυπνος και να είναι κανείς, στο τέλος θα φύγουν πρώτοι εκείνοι που θα τύχει να βρίσκονται εκείνη την ώρα πιο κοντά στην έξοδο!
Πρόκειται για μία μικρή διόρθωση των τιμών, για μία μεγάλη πτώση ή για ένα χρηματιστηριακό κραχ; Κάντε με προφήτη να σας κάνω πλούσιους! Η αλήθεια είναι ότι μαθαίνουμε πάντα την αλήθεια στο τέλος. Να θυμίσουμε στους φίλους μας ότι η μεγάλη ζημιά δεν έγινε το 2000 από τις 6.000 στις 2000 μονάδες, αλλά από τις 2000 μονάδες προς τις 1.000. Επειδή στις 2.000 μονάδες εξαντλήθηκαν και τα τελευταία αποθέματα ρευστότητας των παικτών και δεν υπήρχαν άλλα διαθέσιμα μαξιλάρια για την πτώση…
Λένε ακόμη κι έχουν δίκιο ότι η πιο ανέξοδη πρόβλεψη είναι ότι κάποια στιγμή η αγορά θα πέσει. Είναι κάτι ανάλογο με την «προφητεία» που μας θέλει όλους κάποια στιγμή να αποχωρούμε από τον μάταιο ετούτο κόσμο. Αυτό που μπορούμε όμως να πούμε σίγουρα είναι αν μια αγορά έχει αυξημένο κίνδυνο για να γράψει ζημιές ή όχι. Και η αλήθεια είναι ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα υπήρχαν πολλά σημάδια που μας μιλούσαν για αύξηση του επενδυτικού κινδύνου. Και σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει ένας τρόπος για να αντιμετωπίσει κανείς τις δυσκολίες: Η αυξημένη ρευστότητα.
Έπειτα από 13 χρόνια συνεχούς ανόδου θα πρέπει να είμαστε πολλοί προσεκτικοί και μέχρι να διαπιστώσουμε το εύρος του φαινομένου που εκδηλώνεται τις τελευταίες μέρες στις διεθνείς αγορές. Και να μην ξεχνάμε ότι ως αντίβαρο στις καταθλιπτικές μας σκέψεις στέκεται η μεγάλη ρευστότητα που πάντα αναζητά αποδόσεις. Με άλλα λόγια, οι αγορές έχουν πολλούς λόγους για να πέσουν, δηλαδή τον εξής έναν: Έχουν ήδη ανέβει πολύ. Και αντίστοιχα έχουν πολλούς λόγους για να αντιδράσουν, δηλαδή τον εξής έναν: Τα funds κάτι πρέπει στο τέλος να κάνουν τα λεφτά τους.
