Όταν επιβαίνεις σε ένα 1000άρι και έρχεται κατά πάνω σου μία νταλίκα με σπασμένα τα φρένα, είναι πολυτέλεια να σκέφτεσαι εκείνη την ώρα αν κινδυνεύεις ή όχι. Το πιο σωστό είναι να πάρεις ως δεδομένο ότι δύσκολα θα αποφύγεις την σύγκρουση και να αναζητήσεις τρόπους να αυξήσεις τις πιθανότητες επιβίωσης. Ξέρω! Διαβάζετε ότι η Ευρώπη και η Ελλάδα είναι … θωρακισμένες. Κάτι μας θυμίζει αυτό! Μα, σε Ελβετική Τράπεζα; Πάει, χάλασε ο κόσμος…
Μέχρι σήμερα ξέραμε την Ελβετία για τέσσερα πράγματα. Για τα ρολόγια της, την ουδετερότητά της στους πολέμους, το γεμάτο τρύπες τυρί της και για την σταθερότητα του τραπεζικού της συστήματος. Αυτό το τελευταίο πρέπει να το ξεχάσουμε. Κι αν σκεφτούμε ότι η ουδετερότητα «ελέγχθηκε» στον πόλεμο Ρωσίας και Ουκρανίας και ακόμη ότι οι σύγχρονες ανάγκες των ανθρώπων που προσέχουν την διατροφή και την υγεία τους ανατρέπει ό,τι ξέραμε για τα ρολόγια, η Ελβετία κινδυνεύει να μείνει μόνο με τις τρύπες στα τυριά της. Υπερβολές; Ίσως! Πάντως, αυτά που συμβαίνουν με την Gredit Suisse είναι σίγουρα τρομαχτικά και δεν έχουν σχέση με ό,τι έχουμε μάθει μέχρι σήμερα για το περίφημο ελβετικό τραπεζικό σύστημα.
Μιλάμε για μία κρίση εμπιστοσύνης. Και αυτό είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί για μία τράπεζα. Το καλύτερο τραπεζικό σύστημα του κόσμου μπορεί να διαλυθεί από μία επέλαση της μάστιγας που ακούει στο όνομα «κρίση εμπιστοσύνης». Είναι σαν να πέφτει ένα σμήνος από ακρίδες σε ένα χωράφι με σιτάρι. Δεν θα μείνει ούτε σπόρος!
Έτσι και στις τράπεζες, η κρίση εμπιστοσύνης μπορεί να αφαιρέσει από τα ταμεία τους και το τελευταίο λεπτό του ευρώ ή του δολαρίου. Πόσω μάλλον όταν η κρίση δεν ξεκινάει από μία τράπεζα της Κάτω Ιταλίας αλλά από την καρδιά του «συστήματος», από την Ελβετία. Σε αυτή την περίπτωση το να υποστηρίζει κανείς ότι δεν κινδυνεύουν οι τράπεζες στην Ελλάδα ή στην Ουρουγουάη είναι σαν να λέει ότι θα πέσει εκείνη η νταλίκα με τα σπασμένα φρένα πάνω του και αυτός θα διαλύσει με την δύναμή του την νταλίκα. Ούτε στα κόμικς δεν συμβαίνουν τέτοιες παραδοξότητες.
Το έχουμε ξαναπεί ότι ο σύγχρονος κόσμος μας είναι γεμάτος ευκαιρίες και κινδύνους. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, όμως, είναι εκεί που πιστεύουμε ότι υπάρχει η μεγαλύτερη ασφάλεια. Επειδή δεν πληρωνόμαστε για τον κίνδυνο που άθελά μας έχουμε πάρει.
Θα περάσει κι αυτή η κρίση! Ασφαλώς! Όπως πέρασαν και οι προηγούμενες. Αλλά σε κάθε κρίση αλλάζουν οι συνήθειες μας, επειδή αυξάνονται οι εμπειρίες μας. Πριν από είκοσι χρόνια όσοι αναφερόντουσαν στο φαινόμενο Καζίνο των αγορών έμοιαζαν με κυνηγούς UFO. Σήμερα ο κόσμος είναι πιο έτοιμος να ακούσει την σκληρή πραγματικότητα: Στον καπιταλισμό δεν μοιράζουν χρήματα στον δρόμο και δεν υπάρχουν εύκολα κέρδη και ασφαλείς λύσεις. Και μην πει κανείς για τον … σοσιαλισμό! Εκεί δεν υπήρχε καν κάτι για να μοιραστεί. Δίκαια ή άδικα…
Θα πει κάποιος ότι οι προφήτες της αποκάλυψης μας λένε για την επικείμενη καταστροφή εδώ και πολλά χρόνια και ότι από τότε μέχρι σήμερα οι αγορές ανεβαίνουν. Να μην έχουμε αμφιβολία ότι οι αγορές θα βρουν αργά ή γρήγορα το επόμενο άλογο για να τρέξει στον ιππόδρομο. Αλλά την ίδια ώρα επιφυλάσσουν μία σκληρή μοίρα για τα κουτσά άλογα. Ακόμη κι αν έχουν τρέξει σε πολλές κούρσες, το τέλος τους δεν είναι σε έναν χαρούμενο οίκο φιλοξενίας με πολύ σανό και φροντίδα…
Θανάσης Μαυρίδης
