Οδηγίες για την εφαρμογή του συντελεστή αύξησης κύριων συντάξεων της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 από 01.01.2024, εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών υποθέσεων.
Ειδικότερα στην εγκύκλιο σημειώνεται:
Σας ενημερώνουμε ότι εκδόθηκε η κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας σχετικά με τον καθορισμό του συντελεστή αύξησης κύριων συντάξεων και λοιπών παροχών για τις οποίες οι σχετικές διατάξεις παραπέμπουν για αναπροσαρμογή των ποσών στην παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 (Α’ 85) και παρέχουμε τις κάτωθι διευκρινίσεις.
1. Συντελεστής αύξησης της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016
Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 (Α’ 85) «4.α. Το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1.1.2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους διαιρούμενου διά του δύο (2) και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή.».
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 27 του ν.4387/2016 (Α’ 85) «1. Σε εφαρμογή των ενιαίων κανόνων του Ε.Φ.Κ.Α. και των θεμελιωδών αρχών των άρθρων 1 και 2, οι ρυθμίσεις των άρθρων 4 – 20 του Κεφαλαίου Β’ εφαρμόζονται και στους ασφαλισμένους των φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α. του άρθρου 53, με την επιφύλαξη των επόμενων παραγράφων, ειδικών ρυθμίσεων των άρθρων που ακολουθούν και με εξαίρεση των διατάξεων του Κεφαλαίου Β’ που, από τη φύση τους, ρυθμίζουν αποκλειστικά τη σχέση των δημοσίων ή στρατιωτικών υπαλλήλων με την υπηρεσία τους.».
Σύμφωνα με το εδάφιο α’ της παρ. 1 του άρθρου 33 του ν.4387/2016 (Α’ 85) «1. Οι ήδη καταβαλλόμενες, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, κύριες συντάξεις, πλην όσων χορηγούνται από τον πρώην Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) και όσων χορηγούνται από το πρώην Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (Ν.Α.Τ.) και δεν έχουν επανυπολογισθεί ή υπολογισθεί δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 23α του κ.ν. 792/1978 (Α’ 220), αναπροσαρμόζονται αποκλειστικά με μηχανογραφικές διαδικασίες, σύμφωνα με την ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 14, σε συνδυασμό με τα άρθρα 7, 8, 27, 28, 30 και 12, βάσει των ειδικότερων ρυθμίσεων της επόμενης παραγράφου.».
Σύμφωνα με το άρθρο 18 του ν. 4997/2022 (Α’ 219) με τίτλο «Διαδικασία αναπροσαρμογής συντάξεων με βάση τον τιμάριθμο και την αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος», «Η κοινή απόφαση της περ. α’ της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περί του καθορισμού με κοινή υπουργική απόφαση του συνολικού ποσού της σύνταξης που αυξάνεται από την 1η.1.2023 κατ’ έτος, εκδίδεται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους με βάση τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Εισηγητική Έκθεση του κρατικού προϋπολογισμού. Διαφορές μεταξύ των στοιχείων της Εισηγητικής Έκθεσης του κρατικού προϋπολογισμού και των αντίστοιχων στοιχείων που δημοσιεύει η Ελληνική Στατιστική Αρχή λαμβάνονται υπόψη κατά τον καθορισμό του συντελεστή αύξησης των συντάξεων στην απόφαση του πρώτου εδαφίου που αφορά στο αμέσως επόμενο έτος και αποδίδονται.»
Με την απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ορίστηκε ο συντελεστής της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 καθώς και η αύξηση ποσών συντάξεων, η αναπροσαρμογή των οποίων πραγματοποιείται με βάση την παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016. Ειδικότερα ορίστηκε ότι το συνολικό ποσό των κύριων συντάξεων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) με έναρξης καταβολής μέχρι και την 31η .12.2023 αυξάνεται από την 01.01.2024 κατά τρία επί τοις εκατό (3,00%). Το ανωτέρω ποσοστό αύξησης προκύπτει λαμβάνοντας υπόψη:
α. το γεγονός ότι με βάση τα δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (Δελτία Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2023 Πίνακας 3 και Δελτίο Τύπου για τους Ετήσιους Εθνικούς Λογαριασμούς, Έτος 2022, της 18ης Οκτωβρίου 2023), προέκυψε διαφορά στο ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για το 2022 σε σχέση με τα στοιχεία που περιλαμβάνονταν στην Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού έτους 2023, κατά -0,30%.
β. το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος έτους 2023, το οποίο, με βάση τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού έτους 2024, ανέρχεται σε δύο και τέσσερα δέκατα επί τοις εκατό (2,4%), και του ποσοστού μεταβολής του Μέσου Ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2023, το οποίο, με βάση τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού έτους 2024, ανέρχεται σε τρία και εννέα δέκατα επί τοις εκατό (3,9%), διαιρούμενο δια του δύο (2), και δεν υπερβαίνει το ανωτέρω ποσοστό μεταβολής του Μέσου Ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2023.
Με βάση τα ανωτέρω ο συντελεστής της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 ορίζεται σε 1,03.
Κάτωθι αναλύονται ανά κεφάλαιο τα μεγέθη που επηρεάζονται από τον συντελεστή για την αύξηση των συντάξεων της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016.
2. Αύξηση ήδη καταβαλλομένων από τον e-ΕΦΚΑ την 31η.12.2023 συντάξεων
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 (Α’ 85) «4.α. Το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1.1.2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους διαιρούμενου διά του δύο (2) και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή.».
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 27 του ν.4387/2016 (Α’ 85) «1. Σε εφαρμογή των ενιαίων κανόνων του Ε.Φ.Κ.Α. και των θεμελιωδών αρχών των άρθρων 1 και 2, οι ρυθμίσεις των άρθρων 4 – 20 του Κεφαλαίου Β’ εφαρμόζονται και στους ασφαλισμένους των φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α. του άρθρου 53, με την επιφύλαξη των επόμενων παραγράφων, ειδικών ρυθμίσεων των άρθρων που ακολουθούν και με εξαίρεση των διατάξεων του Κεφαλαίου Β’ που, από τη φύση τους, ρυθμίζουν αποκλειστικά τη σχέση των δημοσίων ή στρατιωτικών υπαλλήλων με την υπηρεσία τους.».
Σύμφωνα με το εδάφιο α’ της παρ. 1 του άρθρου 33 του ν.4387/2016 (Α’ 85) «1. Οι ήδη καταβαλλόμενες, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, κύριες συντάξεις, πλην όσων χορηγούνται από τον πρώην Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) και όσων χορηγούνται από το πρώην Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (Ν.Α.Τ.) και δεν έχουν επανυπολογισθεί ή υπολογισθεί δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 23α του κ.ν. 792/1978 (Α’ 220), αναπροσαρμόζονται αποκλειστικά με μηχανογραφικές διαδικασίες, σύμφωνα με την ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 14, σε συνδυασμό με τα άρθρα 7, 8, 27, 28, 30 και 12, βάσει των ειδικότερων ρυθμίσεων της επόμενης παραγράφου.».
Εφαρμογή
Με βάση την παρ. 4 του άρθρου 14, την παρ. 1 του άρθρου 27 και το εδάφιο α’ της παρ. 1 του άρθρου 33 του ν.4387/2016 (Α’ 85), ο συντελεστής αύξησης επηρεάζει:
1. Ως προς το είδος της σύνταξης: Κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον eΕΦΚΑ, δηλαδή κύριες συντάξεις λόγω γήρατος, γήρατος λόγω αναπηρίας, λόγω αναπηρίας και λόγω θανάτου.
2. Ως προς την προέλευση της σύνταξης: Κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον e-ΕΦΚΑ, ανεξαρτήτως του πρώην φορέα, τομέα, κλάδου, λογαριασμού με τις διατάξεις του οποίου απονεμήθηκε αυτή, συμπεριλαμβανομένων του Δημοσίου, του π. ΟΓΑ και του π. ΝΑΤ.
3. Ως προς την ημερομηνία έναρξης καταβολής της σύνταξης: Όλες τις κύριες συντάξεις που καταβάλλονται από τον e-ΕΦΚΑ, με έναρξη καταβολής μέχρι και την 31.12.2023.
Ειδικότερα, επηρεάζονται:
3.1. οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις την 31.12.2023 που έχουν απονεμηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 και έχουν επανυπολογιστεί με βάση τα άρθρα 14 και 33 του ν.4387/2016 και την υπ’ αρ. Φ.11321/οικ.10772/382/9.3.2021 Απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Νέα αναπροσαρμογή κύριων συντάξεων – προστασία καταβαλλόμενων συντάξεων» (Β’ 1082).
3.2. οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις την 31.12.2023 που έχουν απονεμηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 και δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός τους με βάση τα άρθρα 14 και 33 του ν.4387/2016.
3.3. οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις την 31.12.2023 που έχουν απονεμηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 και δεν υπόκεινται σε επανυπολογισμό με βάση τα άρθρα 14 και 33 του ν.4387/2016, δηλαδή οι συντάξεις του π. ΟΓΑ και όσων χορηγούνται από το πρώην Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (Ν.Α.Τ.) και δεν έχουν επανυπολογισθεί ή υπολογισθεί δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 23α του κ.ν. 792/1978 (Α’ 220).
3.4. Οι καταβαλλόμενες από 13.05.2016 και έπειτα, που υπολογίζονται με βάση το ν.4387/2016 και με έναρξη καταβολής έως και 31.12.2023. Συντάξεις που θα απονεμηθούν από 01.01.2024, αλλά η ημερομηνία έναρξης καταβολής τους, ανατρέχει με βάση τη νομοθεσία, μέχρι και 31.12.2023, καταλαμβάνονται από τις αυξήσεις, για μηνιαίες συντάξεις από 01.01.2024 και έπειτα. Σημειώνεται ότι η ημερομηνία υποβολής της αίτησης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τον καθορισμό της έναρξης καταβολής της σύνταξης. Ειδικότερα, για τις συντάξεις γήρατος και θανάτου, εφαρμογή έχουν οι διατάξεις του άρθρου 1 του ν.4554/2018, ήτοι καταβάλλονται από την 1η ημέρα του επόμενου της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης μήνα. Άρα, από τις αυξήσεις καταλαμβάνονται αιτήσεις συνταξιοδότησης, με ημερομηνία υποβολής μέχρι και 30.11.2023. Ως προς τις συντάξεις λόγω θανάτου συνταξιούχου, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Νοεμβρίου 2023, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Δεκεμβρίου, επομένως η τελευταία θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2023. Ωστόσο, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Δεκεμβρίου 2023, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Ιανουαρίου, επομένως η σύνταξη του θανόντος θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2023 και στη συνέχεια θα γίνει η μεταβίβαση, χωρίς περαιτέρω αύξηση.
3. Εθνική Σύνταξη νέων απονομών από 01.01.2024
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 7 του ν.4387/2016 «6. Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού η εθνική σύνταξη ορίζεται σε τριακόσια ογδόντα τέσσερα (384) ευρώ μηνιαίως και καταβάλλεται ακέραια εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης. […] Η εθνική σύνταξη αναπροσαρμόζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 14 του παρόντος.».
Εφαρμογή
Με βάση τα ανωτέρω η εθνική σύνταξη, η οποία μέχρι 31.12.2023 ανερχόταν σε τετρακόσια δεκατρία ευρώ και εβδομήντα έξι λεπτά (413,76 €), αυξάνεται από 01.01.2024 σε τετρακόσια είκοσι έξι ευρώ και δέκα επτά λεπτά (426,17 €). Συντάξεις κάθε είδους (γήρατος, αναπηρίας και θανάτου) με έναρξη καταβολής από 01.01.2024 απονέμονται με βάση το ανωτέρω ποσό και τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν.4387/2016 περί υπολογισμού της εθνικής σύνταξης.
Τέλος, επισημαίνεται ότι ποσά που συνδέονται με το εκάστοτε ισχύον ποσό εθνικής σύνταξης (βλ. κάτωθι π.χ. ανώτατο όριο σύνταξης) αναπροσαρμόζονται αντιστοίχως.
4. Ανταποδοτική Σύνταξη νέων απονομών από 01.01.2024
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με το εδάφιο α’ της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν.4387/2016 «4.α. Η αναπροσαρμογή των συνταξίμων αποδοχών, για το διάστημα έως και το 2024, διενεργείται κατά τη μεταβολή του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.».
Εφαρμογή
Οι συντάξιμες αποδοχές, για συντάξεις κάθε είδους (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) με έναρξη καταβολής από 01.01.2024, αναπροσαρμόζονται με βάση τα ανωτέρω και όχι με βάση το συντελεστή της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016. Οι πίνακες αναπροσαρμογής των συντάξιμων αποδοχών, βάσει της μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), αποστέλλονται με σχετικό έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ, μόλις τα στοιχεία καταστούν διαθέσιμα από την ΕΛ.ΣΤΑΤ.
5. Ανώτατο όριο κύριας και επικουρικής σύνταξης
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με το άρθρο 120 του ν. 4623/2019 «1. Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κάθε μηνιαίας κύριας σύνταξης ή περισσότερων της μιας συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου που χορηγούνται από τον ΕΦΚΑ και εφόσον μέρος του χρόνου ασφάλισης διανύθηκε ή ανάγεται έως και 31.12.2016, ανέρχεται κατ’ ανώτατο όριο στο δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης της παραγράφου 6 του άρθρου 7 του ν. 4387/2016 (Α’ 85) που αντιστοιχεί σε είκοσι χρόνια ασφάλισης, όπως το ποσό αυτής ισχύει κάθε φορά. Το οριζόμενο στο προηγούμενο εδάφιο ανώτατο όριο καταλαμβάνει και τις κάθε είδους προσαυξήσεις της σύνταξης ή των συντάξεων, ενώ δεν καταλαμβάνει τα ποσά των χορηγούμενων από τον ΕΦΚΑ επιδομάτων αναπηρίας. 2. Το ανώτατο όριο της παραγράφου 1 εφαρμόζεται και στις συντάξεις που έχουν χορηγηθεί έως και τις 12.5.2016 ή ανατρέχουν στην ίδια ημερομηνία και οι οποίες επανυπολογίστηκαν με βάση τα άρθρα 14 και 33 του ν. 4387/2016 όπως ισχύουν. Η τυχόν προσωπική διαφορά που έχει προκύψει από την αναπροσαρμογή ανακαθορίζεται με βάση το νέο ανώτατο όριο.[…] 4. Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κάθε μηνιαίας επικουρικής σύνταξης ή περισσοτέρων της μίας επικουρικών συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, οι οποίες χορηγούνται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. και εφόσον μέρος του χρόνου ασφάλισης διανύθηκε ή ανάγεται έως και τις 31.12.2014, ανέρχεται κατ’ ανώτατο όριο στα έξι εικοστά (6/20) του ανώτατου ορίου που προβλέπεται στην παρ. 1 για τις κύριες συντάξεις. Το ανώτατο όριο του πρώτου εδαφίου καταλαμβάνει και τις κάθε είδους προσαυξήσεις της σύνταξης ή των συντάξεων.»
Εφαρμογή
Με βάση τα ανωτέρω, λόγω της αύξησης του ποσού της εθνικής σύνταξης σε τετρακόσια είκοσι έξι ευρώ και δέκα επτά λεπτά (426,17 €), το ανώτατο όριο για τις κύριες συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2023 ανερχόταν σε τέσσερις χιλιάδες εννιακόσια εξήντα πέντε ευρώ και δώδεκα λεπτά (4.965,12 €)), αυξάνεται από 01.01.2024 αυτόματα σε πέντε χιλιάδες εκατόν δέκα τέσσερα ευρώ και τέσσερα λεπτά (5.114,04 €), ενώ το ανώτατο όριο για τις επικουρικές συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2023 ανερχόταν σε χίλια τετρακόσια ογδόντα εννέα ευρώ και πενήντα τέσσερα λεπτά (1.489,54€), αυξάνεται από 01.01.2024 αυτόματα σε χίλια πεντακόσια τριάντα τέσσερα ευρώ και είκοσι ένα λεπτά (1.534,21€).
6. Κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου και κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου
Νομοθετικό πλαίσιο
Με βάση το άρθρο 33 του ν. 5006/2022 (Α’ 239) στην υποπ. α, της περ. Β της παρ. 4 του άρθρου 12 του ν.4387/2016 (Α’ 85) προστίθεται εδάφιο προκειμένου να τεθεί ρήτρα αναπροσαρμογής του κατώτατου ορίου σύνταξης λόγω θανάτου με βάση το μηχανισμό αναπροσαρμογής των συντάξεων που προβλέπεται στην παρ. 4 του άρθρου 14 του ιδίου νόμου. Η νέα υποπ. α, της περ. Β της παρ. 4 του άρθρου 12 προβλέπει ότι «α) Το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντος ή/και του διαζευγμένου συζύγου, δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7 του παρόντος νόμου που αντιστοιχεί σε είκοσι (20) έτη ασφάλισης. Εάν ο χρόνος ασφάλισης του θανόντος είναι μικρότερος των είκοσι (20) ετών, το ως άνω ποσό βαίνει μειούμενο κατά 1,25% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των είκοσι (20) ετών και μέχρι τη συμπλήρωση δεκαπέντε (15) ετών ασφάλισης. Για χρόνο ασφάλισης μικρότερο των δεκαπέντε (15) ετών, το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντος ή/και του διαζευγμένου συζύγου δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των τριακοσίων εξήντα (360) ευρώ. Το ποσό του κατώτατου ορίου αναπροσαρμόζεται με βάση τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 14. Τα ποσά των προηγούμενων εδαφίων επιμερίζονται μεταξύ επιζώντος και διαζευγμένου συζύγου, σύμφωνα με τα ποσοστά που προβλέπονται στην υποπερίπτωση β’ της περίπτωσης Α’ της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου.».
Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 31 του ν.4387/2016 «2. Επί αναπηρίας που οφείλεται σε εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική ασθένεια, το ποσό της σύνταξης υπολογίζεται βάσει των άρθρων 7, 8 και 28. Σε καμία περίπτωση το ποσό της σύνταξης του δικαιούχου δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού που αντιστοιχεί στο διπλάσιο ποσό της εθνικής σύνταξης, για είκοσι (20) έτη ασφάλισης, στο ύψος που εκάστοτε διαμορφώνεται, σύμφωνα με το άρθρο 7»
Εφαρμογή
Με βάση τα ανωτέρω, λόγω της αύξησης της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, το οποίο έως 31.12.2023 ανερχόταν σε οκτακόσια είκοσι επτά ευρώ και πενήντα δύο λεπτών (827,52€), αναπροσαρμόζεται αυτόματα και από 01.01.2024 ανέρχεται στο ποσό των οκτακοσίων πενήντα δύο ευρώ και τριάντα τεσσάρων λεπτών (852,34 €).
Επιπλέον, λόγω της αναπροσαρμογής του κατώτατου ορίου της σύνταξης λόγω θανάτου με βάση το συντελεστή της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 και με βάση την αύξηση της εθνικής σύνταξης, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου αυξάνεται από 01.01.2024 σύμφωνα με τον κάτωθι πίνακα:
Έτη ασφάλισης θανόντος | Κατώτατο Όριο σύνταξης λόγω θανάτου έως 31.12.2023 | Κατώτατο Όριο σύνταξης λόγω θανάτου από 01.01.2024 |
20 και άνω | 413,76 € | 426,17 |
19 έτη | 408,58 € | 420,84 |
18 έτη | 403,41 € | 415,51 |
17 έτη | 398,24 € | 410,19 |
16 έτη | 393,07 € | 404,86 |
15 έτη και λιγότερα | 387,90 € | 399,54 |
Σημειώνεται ότι και για συντάξεις που λαμβάνουν διαφορά κατώτατου ορίου, η αύξηση από 01.01.2024 υπολογίζεται κατ’ αρχήν στο πραγματικό ποσό της σύνταξης (εθνική και ανταποδοτική). Η νέα διαφορά κατώτατου ορίου από 01.01.2024 υπολογίζεται με βάση το ανωτέρω αυξημένο κατώτατο όριο.
7. Βασική Σύνταξη π. ΟΓΑ
Σύμφωνα με το άρθρο 19 του ν. 4997/2022 (Α’ 219) «Το ποσό της βασικής σύνταξης του πρώην Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων ορίζεται σε τριακόσια εξήντα (360) ευρώ και αυξάνεται από 1ης.1.2023 και εφεξής με βάση την παρ. 4 του άρθρου 14 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περί του καθορισμού με κοινή υπουργική απόφαση του συνολικού ποσού της σύνταξης που αυξάνεται από την 1η.1.2023 κατ’ έτος.».
Με βάση τα ανωτέρω, η βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ του ν. 4169/1961, η οποία μέχρι 31.12.2023 ανερχόταν σε τριακόσια ογδόντα επτά ευρώ και ενενήντα λεπτά (387,90€), από 01.01.2024 αυξάνεται σε τριακόσια ενενήντα εννέα ευρώ και πενήντα τέσσερα λεπτά (399,54€). Σημειώνεται ότι το άρθρο 12 του ν. 2458/1997, συνεχίζει να ισχύει και τα ποσοστά απομείωσης της βασικής σύνταξης υπολογίζονται από 01.01.2024 επί του ανωτέρω αυξημένου ποσού.
8. Συντάξεις λόγω θανάτου μετά την πρώτη 3ετία καταβολής
Σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 12 του ν.4387/2016 «5.α) Στον επιζώντα σύζυγο καταβάλλεται ολόκληρη η σύνταξη για μία τριετία από την πρώτη του επομένου του θανάτου μήνα. β) Μετά την πάροδο της τριετίας, αν ο επιζών εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, καταβάλλεται, αναλόγως της χρονικής διάρκειας της εργασίας ή αυτοαπασχόλησης, το πενήντα τοις εκατό (50%) της σύνταξης, η οποία δεν μπορεί να υπολείπεται των κατώτατων ορίων των περιπτώσεων α’, β’ και γ’ της υποπαραγράφου Β’ της παραγράφου 4. γ) Εάν ο επιζών σύζυγος, κατά την ημερομηνία θανάτου, είναι ανάπηρος σωματικά ή πνευματικά σε ποσοστό 67% και άνω, λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξη, για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η αναπηρία του, ανεξαρτήτως άλλων προϋποθέσεων.»
Με βάση τα ανωτέρω, και οι συντάξεις λόγω θανάτου μετά την πρώτη τριετία καταβολής, καταλαμβάνονται από την αύξηση των συντάξεων, λαμβάνοντας υπόψη και την αύξηση του κατώτατου ορίου της σύνταξης.
9. Συντάξεις αγάμων θυγατέρων
Με τις διατάξεις του εδαφίου α’ της υποπαραγράφου Β5 της παραγράφου Β του άρθρου πρώτου του ν.4093/2012 (Α’222), όπως αυτό τροποποιήθηκε από 01.01.2013 με την παρ.7β του άρθρου 4 του ν.4151/2013 (Α 103), τέθηκε ως ανώτατο όριο μηνιαίας καταβλητέας σύνταξης στις συντάξεις των άγαμων ή διαζευγμένων θυγατέρων το ποσό των εφτακοσίων είκοσι ευρώ (720,00 €).
Με βάση τα ανωτέρω, οι συντάξεις των άγαμων ή διαζευγμένων θυγατέρων καταλαμβάνονται από την αύξηση των συντάξεων και μέχρι το ανώτατο όριο, το οποίο εξακολουθεί να ανέρχεται στο ποσό των εφτακοσίων είκοσι ευρώ (720,00 €).