Στις 2 του τρέχοντος Οκτωβρίου, όπως θα θυμάστε, έλαβε χώρα η συνάντηση μεταξύ του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν και του συμβούλου της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν στην Κωνσταντινούπολη.
Κατά την ειδησεογραφία των ημερών στη συνάντηση, η οποία έλαβε χώρα στο προεδρικό θέρετρο Mabeyn, συζητήθηκαν θέματα, όπως οι πολιτικές και οικονομικές σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, οι τομείς συνεργασίας στην αμυντική βιομηχανία, ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι διαδικασίες ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και οι εξελίξεις σε Αιγαίο, Μεσόγειο και Νότιο Καύκασο.
Επίσης, τονίστηκε ότι η ολοκλήρωση της διαδικασίας για το θέμα των F-16 θα εξυπηρετήσει τα στρατηγικά συμφέροντα των δύο χωρών.
Την αμέσως επόμενη ημέρα η Άγκυρα και η Τρίπολη υπέγραψαν τα δύο μνημόνια συνεργασίας για τους υδρογονάνθρακες, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του Τούρκου υπουργού των εξωτερικών στην Λιβύη, μια διαδικασία η οποία είναι προφανές πως είχε σχεδιαστεί από τις δυο πλευρές αρκετό καιρό νωρίτερα…
Η συμφωνία αυτή μεταξύ Λιβύης και Άγκυρας έτυχε δριμείας αμφισβήτησης τόσο από το εσωτερικό της Λιβύης όσο και από σημαντικούς παράγοντες της διεθνούς κοινότητας.
Την ίδια περίοδο, μετά τη συνάντηση Σάλιβαν και Καλίν στην Κωνσταντινούπολη, γίνεται γνωστό πως η τουρκική πλευρά ζητά συνάντηση μεταξύ των υπουργών Άμυνας των δυο χωρών Χουλουσί Ακάρ και Νίκου Παναγιωτόπουλου στο περιθώριο της Συνόδου των υπουργών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Το αίτημα έγινε δεκτό από την ελληνική πλευρά και η συνάντηση έλαβε χώρα όπου και διατυπώθηκαν εθιμοτυπικές δηλώσεις σε επιφυλακτικούς τόνους. Να σημειώσουμε πως ο κ. Ακάρ είναι από τους Τούρκους που πρωτοστατούν τους τελευταίους μήνες σε απειλές εναντίον της Ελλάδας…
Την ίδια περίοδο που λαμβάνουν χώρα όλα αυτά γίνεται γνωστό πως στις ΗΠΑ υπάρχουν πιέσεις για άρση των εμποδίων για την απόκτηση από την Τουρκία νέων F-16 και τον εκσυγχρονισμό των παλαιών…
Οι παραπάνω εξελίξεις καταδεικνύουν πως από τις ΗΠΑ υπάρχει εν εξελίξει κάποιο σχέδιο επαναπροσέγγισης της Άγκυρας και για τον λόγο αυτό υπάρχουν πιέσεις να αλλάξει τακτική σε κάποια κομβικά σημεία, μεταξύ των οποίων είναι και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Αν το καθεστώς στην Τουρκία είναι αρκετά προσωποπαγές και ο Ταγίπ Ερντογάν “κυκλοθυμικά” απρόβλεπτος, το πλέον πιθανό είναι πως θα υπάρξουν και άλλες πρωτοβουλίες επαναπροσέγγισης μεταξύ των δυο χωρών.
Ακόμη δεν είναι γνωστό τι είδους ανταλλάγματα έχουν προταθεί στην Τουρκία προκειμένου να αλλάξει ρότα στην περιοχή, αλλά δεν πρέπει να αναμένουμε πως αυτά θα θίγουν τα ελληνικά συμφέροντα…
Οι “νεοθωμανικές” φιλοδοξίες του καθεστώτος να αναδείξουν την Τουρκία σε μια περιφερειακή δύναμη είναι βαθύτερες και έχουν σχέση με την πληθυσμιακή και οικονομική δυναμική της γείτονος τις τελευταίες δεκαετίες. Οι φιλοδοξίες αυτές σε πολλά σημεία έρχονται σε σύγκρουση με τα συμφέροντα της Δύσης στην ευρύτερη περιοχή και αργά ή γρήγορα τα σημεία τριβής θα αναδειχθούν ξανά στην επιφάνεια…
Ακόμη και αν επιτραπεί στην Τουρκία να αποκτήσει νέα F-16 και να αναβαθμίσει τα παλιά σε viper, η διαδικασία αυτή θα πάρει αρκετά χρόνια για να ολοκληρωθεί και σε κάθε περίπτωση θα ακολουθήσει με καθυστέρηση το σχέδιο αναβάθμισης της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας που βρίσκεται σε εξέλιξη…
Μην ξεχνάμε πως η Τουρκία με βάση παλαιότερους σχεδιασμούς θα έπρεπε ήδη να έχει F-35 με δική της συμμετοχή στην παραγωγή και να υπερέχει των δυνατοτήτων της ελληνικής αεροπορίας κατά μια-δυο δεκαετίες. Τώρα η σχέση αυτής της ισορροπίας αεροπορικών δυνάμεων έχει αντιστραφεί και δεν προβλέπεται να ανατραπεί τα επόμενα 10-20 χρόνια…
Το ερώτημα που παραμένει είναι πώς το καθεστώς Ερντογάν σε προεκλογική περίοδο θα καταφέρει να ρίξει τους απειλητικούς τόνους έναντι της Ελλάδας και αν στα ανταλλάγματα που έχει λάβει είναι η προστασία των ανθρώπων του κατά το ενδεχόμενο της επανόδου των φιλοδυτικών κεμαλιστών που βρίσκονται στην αντιπολίτευση μετά τις επόμενες εκλογές;
Η Ελλάδα οφείλει να συνεχίσει τις προσπάθειες αποτροπής και ανάσχεσης της τουρκικής ισχύος σε στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο όπως επιτυχημένα το έχει καταφέρει τα τελευταία χρόνια.
