Με μια έμμεση αναφορά ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Αμυράς, αναγνωρίζει ότι είναι ανεπαρκής ο έλεγχος εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στον Κυπαρισσιακό Κόλπο και άλλες προστατεύομενες περιοχές για την περιβαλλοντική τους αξία.
Απαντώντας σε ερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, με πρωτοβουλία του Αλέξη Χαρίτση, ο Γιώργος Αμυράς σημείωσε ότι “το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας έχει επίγνωση ότι απαιτείται ενίσχυση των περιβαλλοντικών ελεγκτικών μηχανισμών του Κράτους και το διαχρονικό αυτό ζήτημα, δηλαδή της εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, αποτελεί αντικείμενο εργασίας για το Υπουργείο”.
Επιπλέον ο υφυπουργός κ. Αμυράς ανακοίνωσε ότι το νέο σχέδιο δράσης για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας καρέτα καρέτα, τόπος ωοτοκίας της οποίας είναι ο Κυπαρισσιακός Κόλπος, θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ. Επίσης σημείωσε ότι εκπονείται μελέτη για τη χωροθέτηση δραστηριοτήτων αναψυχής επί των παραλιών και των γειτονικών οικοσυστημάτων στον Κυπαρισσιακό Κόλπο και τη Στροφυλιά…
Ειδικότερα η απάντηση του υφυπουργού Γιώργου Αμυρά προς τον Αλέξη Χαρίτση και τους υπόλοιπους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, σχετικά με την προστασία του Κυπαρισσιακού Κόλπου, έχει ως εξής:
> Μετά από εντολή του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εν τω μέσω τήρησης των ειδικών μέτρων για τον περιορισμό της πανδημίας του COVID-19, κλιμάκιο Επιθεωρητών Περιβάλλοντος πραγματοποίησαν έλεγχο στην περιοχή του Κυπαρισσιακού κόλπου στην Π.Ε. Μεσσηνίας (27.04.2020) με σκοπό την εξέταση της εφαρμογής των διατάξεων του Π.Δ. περί «Χαρακτηρισμού του Κυπαρισσιακού κόλπου και της ευρύτερης περιοχής του ως «Περιοχή Προστασίας της Φύσης», καθορισμού Ζωνών προστασίας, καθορισμού χρήσεων, όρων και περιορισμών δόμησης» (ΦΕΚ 391/Δ’/03.10.2018). Κατά τον έλεγχο οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος διαπίστωσαν 3 σημαντικές παραβάσεις:
o Την διάνοιξη και κατασκευή 5 οδών πρόσβασης προς τον αιγιαλό στην περιοχή «Αι Γιαννάκης», οι οποίες σύμφωνα με το Π.Δ. δεν έπρεπε να υφίστανται, καθώς χρησιμοποιούνται για οχλούσες δραστηριότητες (μηχανοκίνητοι αγώνες, διέλευση και οχημάτων βαρέως τύπου κ.λπ.).
o Την ύπαρξη μιας αυθαίρετης κατοικίας στην περιοχή «Βουνάκι».
o Παράνομες κατασκευές (ξύλινες και μεταλλικές εξέδρες, τοιχία για καφεστίαση, αναψυχή και για ξενοδοχεία) στην περιοχή «Καλό Νερό».
> Τον Ιούνιο του 2020 το Πράσινο Ταμείο χρηματοδότησε την υλοποίηση έργων απαγόρευσης της πρόσβασης (τοποθέτηση μπάρας) στους 5 παράνομους δρόμους στον Αι Γιαννάκη, ενώ υπήρξαν παροτρύνσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ προς την οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση για την εκτέλεση των πράξεων κατεδάφισης στην περιοχή «Βουνάκι» και «Καλό Νερό». Με την με α.π. 18756/1333/25-2-2021 Απόφασή του το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειες επέβαλε πρόστιμο στην υπεύθυνη εταιρία.
> Ο ΦΔΠΠ Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς και Κυπαρισσιακού Κόλπου υλοποιεί δράσεις για την προστασία της περιοχής ευθύνης του, ύψους 1.000.000 ευρώ, από το ΕΣΠΑ 2014-2020, όπως η εκπόνηση μελέτης, η οποία έχει στόχο την χωροθέτηση δραστηριοτήτων αναψυχής επί των παραλιών και των γειτονικών οικοσυστημάτων σε αμμώδες ή άλλο υπόστρωμα και την οριοθέτησή τους με συγκεκριμένες προτάσεις για τις επί μέρους προτεινόμενες υποδομές, με βάση τη φέρουσα ικανότητα της ακτής.
> Στην τρέχουσα χρονική περίοδο εκκρεμεί καταγγελία (Παράβαση 2011/2156, Υπόθεση C-504/14) για μη ορθή εφαρμογή διατάξεων της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Η έναρξη της υπόθεσης αυτής έγινε το 2011. Η 1η Καταδικαστική Απόφαση του ΔΕΕ εκδόθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2016. Η καταγγελία βρίσκεται σήμερα στο στάδιο Επιστολής Συμμόρφωσης. Το Υπουργείο έχει ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω της ΕΝΥΕΕ/ΥΠΕΞ για τα μέτρα, τα οποία λαμβάνονται στην κατεύθυνση της συμμόρφωσης με την προαναφερόμενη Καταδικαστική Απόφαση.
> Οι συστάσεις της Σύμβασης της Βέρνης σχετικά με την θαλάσσια χελώνα Caretta caretta είναι δύο: (α) η υπ’ αριθμ. 174(2014) σύσταση σχετικά με τη προστασία της Caretta caretta, των αμμοθινών και άλλων παραλιακών οικοτόπων στο Νότιο Κυπαρισσιακό κόλπο, και (β) η υπ’ αριθμ. 9(1987) σύσταση σχετικά με την προστασία της Caretta caretta στο κόλπο του Λαγανά στην Ζάκυνθο. Οι αναφερόμενες ως «νέες συστάσεις» της Σύμβασης της Βέρνης είναι απλώς αλληλογραφία μεταξύ των αρχών της Χώρας μας, της Επιτροπής και άλλων εμπλεκόμενων φορέων (NGOs) στο πλαίσιο της ετήσιας διερεύνησης και συζήτησης της προόδου κατά την εφαρμογή των αρχικών συστάσεων. Η Διεύθυνση Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας/ΥΠΕΝ, βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με την Γραμματεία της Σύμβασης της Βέρνης, στέλνοντας τις απαραίτητες αναφορές και συμμετέχοντας στις ετήσιες συζητήσεις, προκειμένου να γνωστοποιήσει τις ενέργειες προς την θετική έκβαση των δύο υποθέσεων. Μεταξύ άλλων ενεργειών, αναφέρεται η στενή συνεργασία της Υπηρεσίας με τους δύο αρμόδιους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοτυχίου-Στροφυλιάς-Κυπαρισσιακού Κόλπου και Λαγανά Ζακύνθου, η αποστολή οδηγιών για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων των ΠΔ χαρακτηρισμού των δύο προστατευόμενων περιοχών (υπό την αρμοδιότητα των αντίστοιχων φορέων διαχείρισης) προς τους ΟΤΑ και άλλους τοπικούς φορείς, η συμμετοχή στην διακρατική πρωτοβουλία της Σύμβασης της Βέρνης για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας με ευρεία συμμετοχή αρχών όλων των επιπέδων και φορέων.
> Μέσω του Ολοκληρωμένου Έργου LIFE-IP 4 NATURA θεσμοθετήθηκε τον Αύγουστο του 2021 το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Caretta caretta και η υλοποίησή του θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ 2021-2027, καθώς οι δράσεις του συμπεριλήφθηκαν στο Πλαίσιο Δράσης Προτεραιότητας της Χώρας για τη νέα προγραμματική περίοδο, το οποίο εγκρίθηκε από την Ε.Ε. το Δεκέμβρη του 2020
> Είναι σε εξέλιξη η εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών για το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών «Natura 2000» της Χώρας, προκειμένου να εκδοθούν Προεδρικά Διατάγματα καθορισμού χρήσεων γης και δραστηριοτήτων στις προστατευόμενες περιοχές. Η κάθε μελέτη θα περιλαμβάνει και Σχέδιο Διαχείρισης, όπου θα καθορίζονται τα αναγκαία μέτρα και έργα για τη διατήρηση των ειδών και των τύπων οικοτόπων και επομένως για την ορθολογική διαχείριση προς όφελος της βιοποικιλότητας της περιοχής. Οι μελέτες αυτές θα λάβουν υπόψη τα εγκεκριμένα ΠΔ, τα οποία υπάρχουν (όπως του Κυπαρισσιακού), και θα τα τροποποιήσουν, όπου απαιτείται, σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα και επικαιροποιημένα επιστημονικά δεδομένα για τα είδη και τις τρέχουσες πιέσεις και απειλές που υφίστανται στις περιοχές «Natura 2000». Τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και η Γραμματεία της Σύμβασης της Βέρνης είναι πλήρως ενήμερες για την εξέλιξη του έργου και ειδικότερα την ολοκλήρωση των Σχεδίων Διαχείρισης των περιοχών ενδιαφέροντος.
> Επισημαίνεται ότι με τις διατάξεις του ν. 4782/2021 δεν αφαιρέθηκε η αρμοδιότητα γνωμοδότησης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. για προτεινόμενα έργα, τα οποία ενδεχομένως να επηρεάσουν ευαίσθητα οικοσυστήματα προστατευόμενων περιοχών, αλλά άλλαξε η διαδικασία. Αντί να γνωμοδοτεί απευθείας προς τις εκάστοτε αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές, θα εισηγείται ως προς την έγκριση των έργων η όχι προς το ΥΠΕΝ.
> Το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας έχει επίγνωση ότι απαιτείται ενίσχυση των περιβαλλοντικών ελεγκτικών μηχανισμών του Κράτους και το διαχρονικό αυτό ζήτημα, δηλαδή της εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, αποτελεί αντικείμενο εργασίας για το Υπουργείο.
Τέλος, σας γνωστοποιούμε ότι έχουμε Ζητήσει και αναμένουμε ενημέρωση από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου Δ. Ελλάδας & Ιονίου και τους φορείς της οικείας αυτοδιοίκησης, και λόγω του γεγονότος ότι οι Περιφέρειες έχουν, κατά κύριο λόγο, την ευθύνη για τη διενέργεια περιβαλλοντικών ελέγχων στις περιοχές ευθύνης τους.
