Σε διαρκή άνοδο βρίσκεται το τελευταίο τρίμηνο η τιμή με την οποία αγοράζουν καύσιμα και ειδικά βενζίνη, οι καταναλωτές. Από 1,75 ευρώ το λίτρο που ήταν στη χώρα μας η επίσημη μέση τιμή που δίνει το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας στην αρχή Δεκεμβρίου, τώρα η μέση τιμή βρίσκεται στα επίπεδα των 2 ευρώ ανά λίτρο.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περιοχές της χώρας που πληρώνουν τη βενζίνη πολύ ακριβότερα, ακόμα και στα επίπεδα των 2,35 ευρώ ανά λίτρο.
Τα επίπεδα αυτά είναι ήδη μη βιώσιμα για το μεγάλο πλήθος των καταναλωτώμ, ωστόσο το πλέον ανησυχητικό είναι ότι οι αναλυτές είναι ανήσυχοι ότι η άνοδος των τιμών θα συνεχιστεί, στο βαθμό που η αναταραχή στις αγορές λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, οδηγεί σε περαιτέρω άνοδο των τιμών του αργού πετρελαίου στις διεθνείς αγορές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι χθες μόλις, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ανακοίνωσε την απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και άλλων ενεργειακών προϊόντων στις ΗΠΑ, εντείνοντας την εκστρατεία πίεσης στη Μόσχα σε αντίποινα για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Αντίστοιχα η Βρετανία ανακοίνωσε επισήμως ότι θα τερματίσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων μέχρι τα τέλη του 2022, ώστε να δοθεί αρκετός χρόνος στην αγορά και στις επιχειρήσεις για να βρουν εναλλακτικές λύσεις.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ακολούθησε σε αντίστοιχες κινήσεις, ωστόσο αυτό δεν σηημαίνει ότι δεν θα υποστεί και εκείνη τις συνέπειες που θα εμφανιστούν στην πορεία: Αντιδρώντας στις παραπάνω ανακοινώσεις, η τιμή του πετρελαίου ενισχύθηκε με το Brent να φτάνει τα 133 δολάρια ανά βαρέλι.
Η εξέλιξης της τιμής της βενζίνης μέχρι σήμερα
Οι παράγοντες που επηρεάζουν την τιμή της βενζίνης
Τα καύσιμα αποτελούν ξεχωριστό χρηματιστηριακό προϊόν από το αργό πετρέλαιο που οδεύει στα διυλιστήρια προς διύλιση. Οι τιμές των καυσίμων διαμορφώνονται βεβαίως με βάση την τιμή του αργού, αλλά και από άλλες αιτίες, με βασική τη ζήτηση ανά χρονική περίοδο. Σε γενικές γραμμές οι βενζίνες «αντιδρούν» στην εξέλιξη των διεθνών τιμών πετρελαίου με διαφορά φάσης δύο-τριών μηνών.
Από εκεί και πέρα, μεγάλο μέρος του κόστους που πληρώνουν οι καταναλωτές για τη βενζίνη και τα άλλα καύσιμα, αποτελούν οι φόροι. Στη χώρα μας ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας και οι λοιπές φορολογικές επιβαρύνσεις ξεπερνούν το 1 ευρώ το λίτρο. Δηλαδή ακόμα και μηδέν να ήταν η αρχική τιμή της βενζίνης, ο καταναλωτής θα την πλήρωνε κάτι περισσότερο από ένα ευρώ.
Γιατί αυξάνεται συνέχεια η τιμή της βενζίνης στην Ελλάδα;
Το γεγονός ότι ο έλληνας καταναλωτής έχει χαμηλότερα εισοδήματα από το μέσο Ευρωπαίο, καθιστά δυσβάστακτη την επιβάρυνση από την αύξηση στην τιμή της βενζίνης. Δεν πρόκειται όμως για εγχώριο φαινόμενο.
Είναι διεθνής τάση που σχετίζεται με την προηγούμενη μεγάλη άνοδο στο φυσικό αέριο και η τάση αυτή παροξύνεται όσο διαρκεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αβεβαιότητες που δημιουργεί για την ενεργειακή τροφοδοσία
Πέρυσι τέτοια εποχή το φυσικό αέριο κόστιζε 16 ευρώ ανά μεγαβατόρα και χθες έκλεισε στα 210 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ προηγουμένως είχε κάνει τιμές μέχρι και 295 ευρώ και μια μέρα πριν στα 345 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Μπορεί ένα κράτος να “οριοθετήσει” την τιμή της βενζίνης;
Πέραν του να βάλει πλαφόν στα περιθώρια κέρδους (πράγμα που έκανε πριν λίγες μέρες το Υπουργείο Ανάπτυξης) και να ελέγχει τα σημεία πώλησης, το κάθε κράτος μέλος της Ε.Ε. δεν μπορεί να κάνει πολλά πράγματα για τον έλεγχο των αυξήσεων στη βενζίνη.
Εκείνο που μπορεί να κάνει και θα είχε πράγματι αποτέλεσμα, θα ήταν να μειώσει τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης. Μια τέτοια κίνηση ωστόσο θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα στα δημόσια ταμεία και συνεπώς θα φέρει τα πάνω κάτω στον προϋπολογισμό που ούτως ή άλλως θα χρειαστεί να βρεί πόρους για να συνεχίσει να δίνει την επιδότηση στους λογαριασμούς ρεύματος.
Από την άλλη, όπως σημειώνουν έμπειροι αναλυτές, η τόσο μεγάλη αύξηση στις τιμές των καυσίμων είναι βέβαιον ότι θα οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης και συνεπώς το κράτος έχει να χάσει από τα προϋπολογισμένα φορολογικά έσοδα.
«Λέγαμε πάντοτε ότι θα πρέπει στις περιπτώσεις που αυξάνεται η διεθνής τιμή του αργού πετρελαίου να υπάρχει ένας μηχανισμός να μειώνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης, ο οποίος επιβαρύνεται και από τον ΦΠΑ» υποστηρίζει ο πρόεδρος των βενζινοπωλών κ. Ασμάτογλου και συνεχίζει «θα μπούμε σε μια μεγάλη ύφεση που δεν θα φέρει έσοδα στα ταμεία του κράτους, γιατί η μικρή τιμή και ο κύκλος εργασιών είναι αυτό που επιφέρει έσοδα. Η μείωση του κύκλου εργασιών μας δεν κάνει κακό μόνο σε εμάς αλλά και στην οικονομία του κράτους. Μειώνονται και οι φόροι που εισπράττει μέσω του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα που είναι σημαντικό έσοδο για το κράτος».
Πηγη News247.gr
