Η Μεσόγειος δεινοπαθεί τις τελευταίες εβδομάδες από τα σφοδρά κύματα καύσωνα. Τα ρεκόρ θερμοκρασιών στη Μεσόγειο καταρρίπτονται το ένα μετά το άλλο από τον ιστορικό καύσωνα διαρκείας που επηρεάζει την περιοχή εδώ και περίπου 2 εβδομάδες.
Ο φετινός Ιούλιος αναμένεται να είναι ο θερμότερος Ιούλιος που έχει καταγραφεί παγκοσμίως σύμφωνα με το σύστημα Copernicus. Οι εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου έχουν κοστίσει τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους και ζώα κατακαίοντας δάση και καταστρέφοντας περιουσίες.
Στην Ελλάδα, σχεδόν 500.000 στρέμματα έχουν καεί μόνο τον Ιούλιο σύμφωνα με την υπηρεσία Copernicus με το νησί της Ρόδου να μετρά πάνω από 175.000 καμένα στρέμματα ενώ μεγάλο πλήγμα δέχτηκε και η Δυτική Αττική αλλά και η Μαγνησία.
«Ήταν ιστορικά το μεγαλύτερο επεισόδιο που έχουμε καταγράψει και αυτή η κατάσταση όπως έχουμε τονίσει 10 μέρες πριν ξεκινήσει ήταν κάτι που αναμέναμε να επιδεινώσει ραγδαία τις πυρομετεωρολογικές ενδείξεις» συμπλήρωσε ο Δρ. Παπαβασιλείου.
«Με το που είχαμε την εγκατάσταση αυτού του πεδίου υψηλών πιέσεων πάνω από την περιοχή μας αυτομάτως είδαμε τις πολύ θερμές και ξηρές συνθήκες να διαμορφώνονται στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας μας οι οποίες είναι αυτές που καθιστούν πολύ εύφλεκτο το περιβάλλον», εξήγησε.
Καύσωνας: Η ξηρότητα μετέτρεψε τη βλάστηση σε καύσιμη ύλη
Ιδανικές συνθήκες στην ξηρότητα της βλάστησης δημιούργησε ο παρατεταμένος καύσωνας σύμφωνα με τον καθηγητή του τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, Γιάννη Γήτα.
«Ο παρατεταμένος καύσωνας έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται ιδανικές συνθήκες στην ξηρότητα της βλάστησης μετατρέποντας την βλάστηση σε καύσιμη ύλη. Όταν δεν έχει καθόλου υγρασία είναι το κύριο συστατικό που μπορεί να στηριχθεί μία έναρξη φωτιάς ή μια μετάδοση πυρκαγιάς. Δηλαδή μπορεί να ξεκινήσει στο σημείο εκείνο μία φωτιά και να διαδοθεί εύκολα» επισημείνει ο καθηγητής.
«Οι τρεις καύσωνες που βιώσαμε ήταν απανωτοί, είχαν ως αποτέλεσμα όλη αυτή η βιομάζα από υγιής πράσινη βιομάζα να μετατραπεί σε κίτρινη ξερή και άρα όλη η Ελλάδα να έχει φέτος χαμηλή πράσινη βλάστηση που μετατράπηκε από πράσινη σε κίτρινη και επομένως σε καύσιμη ύλη. Οι καύσωνες στέγνωσαν τη βλάστηση σε συνδυασμό με τους δυνατούς ανέμους δημιουργώντας τέτοιες συνθήκες που αν η πυρκαγιά δεν σταματήσει στην έναρξή της μετά μεγαλώνει και είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί με οποιαδήποτε μέσα έχουμε», τονίζει.
Τι πρέπει να κάνουμε για να μην έχουμε άλλες φωτιές στο μέλλον
Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου καθώς αναμένεται μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης επεισοδίων καύσωνα τα οποία θα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια καθώς και ένταση. «Η επιστημονική κοινότητα το χει αντιληφθεί και έχει επενδύσει για την ανάπτυξη εργαλείων για τη διαχείριση και αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων. Θα βιώνουμε όλο και συχνότερα περιβάλλοντα όλο και πιο φιλικά προς τη φωτιά. Αυτό παρατηρείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι μέρες με ακραίες πυρομετεωρολογικές συνθήκες έχουν αυξηθεί ήδη και αναμένεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο στο μέλλον», τονίζει ο κ. Παπαβασιλείου και προσθέτει ότι ίσως στο μέλλον χρειαστεί να επεκταθεί η αντιπυρική περίοδος ώστε να υπάρξει προσαρμογή στις νέες συνθήκες.
«Για να γίνει αυτό πρέπει να έχουμε την καλύτερη δυνατή πληροφορία που προέρχεται από μετρικά συστήματα, διαθέσιμες παρατηρήσεις πεδίου, ραδιοβολήσεις, να υπάρξει μία καλύτερη συνεννόηση μεταξύ των επιστημονικών φορέων και των επιχειρησιακών φορέων», σημειώνει
Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμης Λέκκας, χρειάζεται να επαναδιατυπωθούν τα θέματα πρόληψης.
«Θέλει μια πολιτική πενταετίας για να πούμε ότι έχουμε δάση ανθεκτικά. Πρέπει να ολοκληρωθούν οι δασικοί χάρτες, να υπάρχουν διαχειριστικά σχέδια σε κάθε δάσος, πρέπει να υπάρχει μελέτη πυροπροστασίας σε κάθε δάσος, παρεμβάσεις στοχευμένες που αποσκοπούν στη μείωση της τρωτότητας των δασών. Χρειάζεται γενική πολιτική για τα δάση», εξηγεί και προσθέτει ότι χρειάζεται σταδιακή μετατόπιση του βάρους στην πρόληψη.
Ανάγκη για μεγαλύτερη πρόληψη
Η επιστημονική και ερευνητική κοινότητα υπογραμμίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη επένδυση στην πρόληψη παρά στην καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Σε αυτό το πλαίσιο η πρόληψη αποτελεί τον βασικό πυλώνα της επόμενης ημέρας με την ανάπτυξη νέων εργαλείων πρόληψης και την αξιοποίηση της τεχνολογίας.
Από την πλευρά του ο κ. Γήτας δίνει έμφαση στην ανάγκη να αναθεωρηθούν οι διαχειριστικές μελέτες για τα δάση καθώς αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο για τη δασοπυρόσβεση. χρειάζονται καινούριες προδιαγραφές, να ολοκληρωθούν δηλαδή οι προδιαγραφές, να γίνει βάσει νόμου η υιοθέτησή τους και άμεσα να δοθούν χρήματα ώστε να εφαρμόζονται οι διαχειριστικές μελέτες για να μην υπάρχουν κενά», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Γήτας και προσθέτει ότι οι διαχειριστικές μελέτες αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο για τη δασοπυρόσβεση. «Επικαιροποιημένα σχέδια, στελεχωμένες υπηρεσίες. Πρέπει να έχουμε δασική υπηρεσία ισχυρή στην πράξη, με καταρτισμένο και νέο προσωπικό», τονίζει.
Σύμφωνα με τον κ. Γήτα η διαχείριση και η δημιουργία ανθεκτικών δασών μπορεί να αποτελέσει και ένα εργαλείο για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής.
«Η διαχείριση των δασών είναι το μοναδικό εργαλείο με το οποίο η Ελλάδα μπορεί να δημιουργήσει δάση ανθεκτικά στην κλιματική αλλαγή και με τη σωστή επιλογή μπορεί να απορροφήσει ακόμη περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα απ’ ό,τι το μέσο δάσος. Είναι ένα εργαλείο που μπορείς να κάνεις το δάσος να αποτελέσει σύμμαχο του κράτους για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής, από τα λίγα εργαλεία που έχουμε», υπογραμμίζει ο κ. Γήτας.
«Δεν μπορούμε να χάσουμε άλλα δάση στην Αττική»
Την ανάγκη να μην χαθεί άλλο δάσος στην Αττική υπογραμμίζει ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμης Λέκκας.
Αναλύοντας τις πυρκαγιές σε Δερβενοχώρια και Ανατολική Αττική ο κ. Λέκκας επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για άλλη δασική πυρκαγιά στην περιοχή.
«Στα Δερβενοχώρια και στην Αττική το θέμα των πυρκαγιών αποκτά τεράστια σημασία. Έχει φτάσει σε οριακό σημείο γιατί ουσιαστικά το δάσος που έχει μείνει άκαυτο είναι η Πάρνηθα και η Βόρεια Ανατολική Αττική. Τα Γεράνεια εξαφανίστηκαν, το όρος Πατέρα εξαφανίστηκε και η μία πυρκαγιά μετά την άλλη παίρνει τα τμήματα που δεν είχαν καεί τις προηγούμενες χρονιές και ούτω καθεξής. Στην Αττική δεν έχουμε άλλα περιθώρια να έχουμε άλλη φωτιά. Το μέλημα είναι να μην γίνει άλλη πυρκαγιά στην Αθήνα. Δεν πρέπει να χάσουμε άλλο δάσος».
Πηγή: lifo.gr
