Του Κώστα Κατίκου
Μπροστά σε μια από τις πιο απαιτητικές δημογραφικές προκλήσεις των επόμενων δεκαετιών, βρίσκεται η Ελλάδα, που σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ θα φτάσει να έχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες γήρανσης ως το 2054 με 7 στα 10 άτομα να είναι τότε άνω των 65 ετών, από 4 στα 10 που είναι σήμερα.
Απάντηση στην πρόκληση αυτή θα αποτελέσει η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η μέση ηλικία συνταξιοδότησης στις χώρες του ΟΟΣΑ θα αυξηθεί από 64,7 έτη για τους άνδρες και 63,9 έτη για τις γυναίκες που συνταξιοδοτούνται το 2024, σε 66,4 και 65,9 έτη, αντίστοιχα, για όσους ξεκινούν τη σταδιοδρομία τους το ίδιο έτος.
Στην Ελλάδα η πρόβλεψη του ΟΟΣΑ είναι ότι το 62ο έτος για σύνταξη με 40 έτη θα αυξηθεί στα 66 έτη μέχρι το 2050.
Ο δημογραφικός δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων προς τον ενεργό πληθυσμό αποτελεί έναν από τους πιο κρίσιμους δείκτες για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και της μελλοντικής δυναμικής της αγοράς εργασίας. Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην έκθεση του ΟΟΣΑ για τις συντάξεις είναι άκρως ανησυχητικά για την Ελλάδα καθώς την κατατάσσουν ανάμεσα στις πιο “γερασμένες” χώρες του ΟΟΣΑ.
Για την Ελλάδα, ο δείκτης γήρανσης αυξήθηκε από 12,2 το 1954 σε 25,5 το 1994, σχεδόν διπλασιάζοντας το μέγεθός του μέσα σε τέσσερις δεκαετίες. Το 2024 ανέρχεται πλέον στο 41,6, που σημαίνει ότι αντιστοιχούν περίπου 42 άτομα ηλικίας 65+ για κάθε 100 άτομα εργάσιμης ηλικίας άνω των 20 ετών. Οι προβολές για τα επόμενα χρόνια είναι ακόμη πιο ανησυχητικές: το 2054 ο δείκτης αναμένεται να φτάσει τα 70,7, ενώ το 2084 προβλέπεται να αγγίξει τα 73,8, πλησιάζοντας χώρες με έντονα δημογραφικά προβλήματα όπως η Ιταλία με δείκτη 76,6 και η Ισπανία, με δείκτη γήρανσης 76,2.
