Νέα αμερικανική μετα-ανάλυση μελετών με επικεφαλής ελληνικής καταγωγής καθηγήτρια εξετάζει γυναίκες και παιδιά θύματα κακοποίησης.
Υπάρχουν εκείνες που χάνονται – η τελευταία γυναικοκτονία στη Σαλαμίνα ήρθε για άλλη μια φορά να αποδείξει με τον πιο τραγικό τρόπο τα όσα δεν έχουμε καταφέρει να κάνουμε ως κοινωνίες για να προστατεύσουμε τις γυναίκες οι οποίες πέφτουν θύματα ανδρών που οι ίδιες οι κοινωνίες μας τούς έχουν επιτρέψει να νιώθουν «ιδιοκτήτες» της ανθρώπινης ζωής.
Υπάρχουν και εκείνες που επιβιώνουν – οι τυχερές. Και πράγματι χρειάζεται τεράστιο σθένος για να απεγκλωβιστεί μια γυναίκα από μια νοσηρή και πολλές φορές επικίνδυνη για την ίδια τη ζωή της κατάσταση ενδοοικογενειακής βίας.
Η έκθεση σε βία από τον σύντροφο σχετιζόταν με αύξηση του κινδύνου για μείζονα καταθλιπτική διαταραχή κατά 63%
Μια νέα μεγάλη μετα-ανάλυση μελετών έρχεται να δείξει όμως τα σοβαρά μακροπρόθεσμα «απόνερα» που απειλούν την υγεία των γυναικών οι οποίες έχουν εκτεθεί σε ενδοοικογενειακή βία – ακόμη και των «τυχερών» που κατάφεραν να σπάσουν τα δεσμά της – καθώς και των παιδιών που υφίστανται ή έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση.
Σοβαρά προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας
Συγκεκριμένα από τη διεθνή μετα-ανάλυση μελετών που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «Nature Medicine» και της οποίας ηγήθηκε η ελληνικής καταγωγής καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Μέτρησης και Αξιολόγησης της Υγείας του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον Εμμανουέλα Γακίδου προέκυψε ότι τα θύματα κακοποίησης – είτε πρόκειται για ενηλίκους είτε για ανηλίκους – έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες από ό,τι πιστευόταν ως σήμερα να εμφανίσουν σοβαρά μακροπρόθεσμα προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας όπως η μείζων καταθλιπτική διαταραχή, οι αποβολές στην κύηση (σε ό,τι αφορά τις συντρόφους), η κατάχρηση αλκοόλ καθώς και οι αυτοτραυματισμοί (στην περίπτωση των παιδιών).
Μετα-ανάλυση 229 μελετών
Τα ευρήματα προέκυψαν μετά από ανασκόπηση περισσότερων από 4.000 μελετών από επτά διαφορετικές βάσεις. Από το σύνολο των μελετών 229 πληρούσαν τα κριτήρια για να συμπεριληφθούν στη μετα-ανάλυση και ήταν αυτές που τελικώς αναλύθηκαν.
Τα ποσοστά του κινδύνου
Η μετα-ανάλυση, που χρηματοδοτήθηκε από το Ιδρυμα Bill and Melinda Gates, έδειξε ότι η έκθεση σε βία από τον σύντροφο σχετιζόταν με αύξηση του κινδύνου για μείζονα καταθλιπτική διαταραχή κατά 63% καθώς και σε αυξημένο κατά 35% κίνδυνο άμβλωσης ή αποβολής. Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιού σχετιζόταν με αυξημένο κίνδυνο κατάχρησης αλκοόλ καθώς και αυτο-τραυματισμού (45% και 35% αντιστοίχως). Οι συγγραφείς της μελέτης σημείωσαν ότι τα ποσοστά αυτά είναι πολύ μεγαλύτερα από τα εκτιμώμενα ως σήμερα.
Μία στις τρεις θύμα βίας από σύντροφο
Να σημειωθεί ότι σε παγκόσμιο επίπεδο μια στις τρεις γυναίκες έχει πέσει θύμα βίας από σύντροφο κατά τη διάρκεια της ζωής της ενώ το περίπου 20% των νέων γυναικών και το 10% των νέων ανδρών έχουν βιώσει κάποιου είδους σεξουαλική κακοποίηση. Ωστόσο οι έρευνες που επικεντρώνονται στα μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας των θυμάτων κακοποίησης είναι περιορισμένες. Η νέα μετα-ανάλυση η οποία συγκέντρωσε και εξέτασε τα υπάρχοντα στοιχεία ήλθε να ρίξει περισσότερο φως στο τόσο σοβαρό αυτό θέμα που πλήττει όλες τις κοινωνίες.
Επιτακτική η ανάγκη παρεμβάσεων
Οπως ανέφερε η δρ Γακίδου σε σχετικό δελτίο Τύπου «παρότι ρίχνουμε φως σε αυτά τα κρίσιμα ζητήματα υγείας, η έρευνά μας δείχνει επίσης τα κενά στην υπάρχουσα γνώση και την ανάγκη για συνεχή έρευνα και αξιολόγηση ώστε να καταγράψουμε πλήρως τις εκτεταμένες συνέπειες αυτού του είδους βίας. Είναι επιτακτικό να χρησιμοποιήσουμε τα νέα στοιχεία ώστε να γίνουν αποτελεσματικότερες παρεμβάσεις σε επίπεδο πολιτικό, κοινωνικό καθώς και σε επίπεδο υγειονομικής περίθαλψης ώστε να διασφαλίσουμε ένα ασφαλέστερο και υγιέστερο μέλλον για τα άτομα που πλήττονται από αυτές τις πανταχού παρούσες μορφές βίας».
Απαιτούνται περισσότερες μελέτες
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι οι μελέτες που ανέλυσαν ήταν μελέτες παρατήρησης οι οποίες δεν αποδεικνύουν αιτιώδη σχέση. Συμπλήρωσαν επίσης ότι ο όγκος των δεδομένων που εξετάστηκαν ήταν περιορισμένος καθώς δεν έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες επί του ζητήματος σε παγκόσμιο επίπεδο. Για αυτό και τόνισαν την ανάγκη διεξαγωγής περαιτέρω μελετών για το ζήτημα της ενδο-οικογενειακής βίας και της σεξουαλικής κακοποίησης που έχει (δυστυχώς) αποδειχθεί περίτρανα ότι δεν γνωρίζει σύνορα…
