Αυξημένη κατά 32% σε σύγκριση με το 2019, χρονιά δηλαδή προ πανδημίας, ήταν η μέση δαπάνη για αγορές tax free που πραγματοποίησαν οι τουρίστες από τρίτες χώρες που επισκέφθηκαν την Ελλάδα. Μάλιστα, σε ορισμένες περιοχές, όπως για παράδειγμα η Σαντορίνη, η μέση δαπάνη για αγορές tax free υπερδιπλασιάστηκε σε σύγκριση με το 2019, καταγράφοντας αύξηση 116%, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας – παρόχου επιστροφής φόρου Global Blue.
Ο λόγος; Φέτος την Ελλάδα επισκέφθηκαν λιγότεροι μεν σε σύγκριση με το 2019 τουρίστες, πιο ευκατάστατοι δε, τάση μάλιστα που, σύμφωνα με τις έρευνες που πραγματοποιεί η Global Blue σε παγκόσμιο επίπεδο, θα συνεχισθεί και την επόμενη χρονιά.Τα έσοδα πάντως των εμπορικών επιχειρήσεων και της ελληνικής οικονομίας μπορούν να αυξηθούν περαιτέρω από τις δαπάνες των τουριστών, εάν προχωρήσει η ψηφιοποίηση της διαδικασίας επικύρωσης των αποδείξεων για την επιστροφή του φόρου, διαδικασία που γίνεται στα τελωνεία.
Οπως επισημαίνει στην «Κ» ο Μάνθος Δημόπουλος, γενικός διευθυντής της Global Blue Hellas, η Ελλάδα είναι η χώρα όπου καταγράφηκε το υψηλότερο ποσοστό αναπλήρωσης των εσόδων από αγορές tax free τόσο σε σύγκριση με ανταγωνίστριες χώρες όσο και συνολικά στην Ε.Ε. Συνολικά στο τετράμηνο αιχμής για τον τουρισμό, το τετράμηνο Ιουνίου – Σεπτεμβρίου 2021, η συνολική δαπάνη για αγορές tax free στην Ελλάδα έφτασαν στο 77% της δαπάνης που είχε γίνει το αντίστοιχο διάστημα του 2019.
«Το 23% που λείπει είναι οι δαπάνες που πραγματοποιούσαν οι Κινέζοι τουρίστες προ πανδημίας, οι οποίοι φέτος δεν επισκέφθηκαν τη χώρα μας», διευκρινίζει ο κ. Δημόπουλος και συμπληρώνει: «Οι επιδόσεις της Ελλάδας φέτος ήταν καλύτερες σε σύγκριση με όλους τους μεγάλους παίκτες, όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία. Ο μέσος όρος αναπλήρωσης εσόδων από αγορές tax free στην Ε.Ε. ήταν μόλις 38% φέτος».
Οι χώρες προέλευσης
Οι χώρες προέλευσης των τουριστών από τις οποίες προήλθαν τα περισσότερα έσοδα φέτος ήταν οι ΗΠΑ, η Ρωσία και το Ισραήλ, ενώ τέταρτη χώρα ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο. Συγκεκριμένα, το 31% των δαπανών σε αγορές tax free έγινε από Αμερικανούς, το 12% από Ρώσους και το 8% από Ισραηλινούς τουρίστες.
«Αυτό που είδαμε το φετινό καλοκαίρι ήταν πως οι ταξιδιώτες ήταν πιο ευκατάστατοι και ξόδεψαν πολύ περισσότερα. Για αυτό άλλωστε καταγράφεται αύξηση της μέσης δαπάνης σε σύγκριση με το 2019 σε όλες τις εθνικότητες, από τους Ρώσους έως τους τουρίστες από τη Βόρεια Μακεδονία», επισημαίνει ο επικεφαλής της Global Blue στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2021, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι είναι φέτος αυξημένη κατά τουλάχιστον 25% σε σχέση με το 2020 και κατά περίπου 28% σε σύγκριση με το εννεάμηνο του 2019. Συγκεκριμένα, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι στο εννεάμηνο του 2021 διαμορφώθηκε στα 746 ευρώ έναντι 594 ευρώ την ίδια περίοδο του 2020 και 583 ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2019.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της Global Blue (η εταιρεία αποτελεί τον μεγαλύτερο πάροχο επιστροφής φόρου στην Ελλάδα, με μερίδιο αγοράς περί το 65%), η μέση δαπάνη φέτος για αγορές tax free διαμορφώθηκε σε 523 ευρώ έναντι 440 πέρυσι. Η μέση δαπάνη που έκαναν οι Αμερικανοί τουρίστες ήταν πολύ μεγαλύτερη, 1.221 ευρώ, ενώ σε ανάλογα επίπεδα κινήθηκε και η μέση δαπάνη των Βρετανών τουριστών (1.028 ευρώ), κάτι που ίσως δεν ήταν αναμενόμενο.
Ποιες περιοχές ξεχώρισαν
Το ενδιαφέρον είναι ότι αν και τη μερίδα του λέοντος όσον αφορά τις αγορές tax free εξακολουθεί να κατέχει η Αττική (49%), υπάρχουν δύο ξεχωριστές περιπτώσεις: πρώτον, η Μύκονος, της οποίας το μερίδιο αυξήθηκε σε 28%, υπερδιπλασιάστηκε σε σύγκριση με αυτό του 2019 και ταυτόχρονα τα έσοδα από αγορές tax free αναπληρώθηκαν πλήρως (αύξηση 4% σε σύγκριση με το 2019) και, δεύτερον, η Σαντορίνη, όπου η μέση δαπάνη αυξήθηκε κατά 116% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019, με την αύξηση να αποδίδεται κυρίως στις αγορές ρολογιών και κοσμημάτων και στο διαφορετικό τουριστικό «μείγμα».
Από τον Δεκέμβριο του 2019 η Global Blue έχει υποβάλει στην ΑΑΔΕ προσφορά για την παροχή συστήματος ψηφιακής επικύρωσης, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ακόμη κάτι νεότερο.
Σήμερα η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής: Οι τουρίστες που έχουν κάνει αγορές tax free περνούν από το τελωνείο έχοντας έγχαρτες αποδείξεις, τις οποίες ελέγχουν οι αρμόδιοι υπάλληλοι, τις σφραγίζουν και μετά οι τουρίστες περνούν από το γραφείο του παρόχου, του διαμεσολαβητή, όπως είναι η Global Blue, για να λάβουν την επιστροφή του ΦΠΑ.
Με την προτεινόμενη ψηφιοποίηση γίνεται το εξής: Η έκδοση των αποδείξεων γίνεται ψηφιακά, τα δεδομένα πηγαίνουν σε τράπεζα πληροφοριών που μπορεί να ανήκει στην ΑΑΔΕ ή στα τελωνεία, έτσι ώστε οι υπηρεσίες να είναι ήδη ενήμερες. Ο τελωνειακός, με τη χρήση ενός τερματικού, θα μπορεί είτε με τον αριθμό διαβατηρίου του τουρίστα είτε ακόμη και με τον αριθμό μόνο μιας απόδειξης να ανασύρει από την τράπεζα δεδομένων όλες τις άλλες αγορές που έχει κάνει τουρίστας στην Ελλάδα και να τις επικυρώσει ψηφιακά.
«Αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία γίνεται πιο γρήγορα, μειώνονται οι ουρές στα τελωνεία και ο τουρίστας φεύγει με μια καλύτερη ανάμνηση. Γνωρίζοντας ότι στο τελωνείο θα έχει μια πολύ ταχύτερη διαδικασία επικύρωσης, έχει κι ένα επιπλέον κίνητρο να κάνει αγορές tax free», υποστηρίζει ο κ. Δημόπουλος. Η Global Blue παρέχει στην ΑΑΔΕ το σύστημα αυτό δωρεάν, προσδοκώντας σε αύξηση των αγορών και επομένως των εσόδων της, καθώς λαμβάνει ως προμήθεια μέρος του επιστρεφόμενου φόρου. Τι συμβαίνει στις άλλες ανταγωνίστριες χώρες της Μεσογείου; «Είμαστε η μόνη χώρα που δεν έχει ψηφιοποιήσει την εν λόγω διαδικασία», επισημαίνει ο κ. Δημόπουλος, συμπεριλαμβανομένων της Τουρκίας και του Μαρόκου.
www.moneyreview.gr