Χρονιά υψηλής ανάπτυξης με ώθηση από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και την αναβάθμιση του οικονομικού μοντέλου σε Ελλάδα 2.0. αναμένεται να είναι το 2022.
Τα στοιχεία του προϋπολογισμού που ήταν το φως της δημοσιότητας, για το 2022, έχουν εκτιμήσεις για αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 2,9%, έκρηξη επενδύσεων με αύξηση κατά 23,4% και των εξαγωγών κατά 11,1%, καθώς και μείωση της ανεργίας από το 16% που αναμένεται να κλείσει το 2021, στο 14,3% το 2022.
Μετά από τρεις διαδοχικές αναθεωρήσεις (από 4,8% στον προϋπολογισμό του 2021 στο 3,6% στο μεσοπρόθεσμο και 5,9% που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός από την Θεσσαλονίκη), η ανάκαμψη της οικονομίας από την κρίση του κορονοϊού εμφανίζεται εμπροσθοβαρής με ανάπτυξη 6,1% για φέτος και 4,5% του ΑΕΠ για το 2022. Αν και αναμένεται και νέα αναθεώρηση της ανάπτυξης προς το τέλος τους χρόνου, με τις προβλέψεις του προσχεδίου του προϋπολογισμού η οικονομία θα επανέλθει πλήρως στα επίπεδα του 2019 στο τέλος του ερχόμενου Μαρτίου, αντί στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του επόμενου χρόνου, όπως αναμένονταν μέχρι και πριν από ένα μήνα.
Οι συνολικές επενδύσεις (ιδιωτικές και δημόσιες) αναμένεται να φτάσουν σε ύψος ρεκόρ, αφού μόνο από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης θα περάσουν στην πραγματική οικονομία περίπου 10 δισ. ευρώ από κοινοτικούς πόρους.
Παράλληλα, το 2022 θα είναι και μια χρονιά σημαντικής δημοσιονομικής προσαρμογής, με το έλλειμμα από το 10% του ΑΕΠ που αναμένεται να φτάσει φέτος, να μειώνεται στο 3% του ΑΕΠ και το πρωτογενές έλλειμμα από το 7,3% του ΑΕΠ φέτος να μειώνεται κοντά στο μηδέν. Τούτο, με δεδομένο ότι τα έσοδα θα είναι περίπου 1,5 δισ. ευρώ υψηλότερα από τους στόχους για φέτος και θα αυξηθούν περαιτέρω κατά 4 δισ. ευρώ το 2022. Αντιστοίχως, οι δαπάνες από το 2021 στο 2022 αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 12 δισ. ευρώ.
Το πιο μεγάλο κέρδος από την εμπροσθοβαρή ανάπτυξη, θα είναι η μείωση του χρέους από το 204,5% του ΑΕΠ που αναμένονταν μέχρι και πριν λόγο καιρό, κάτω από τ ο 200% για φέτος και ίσως κάτω από το 190% το 2022. Με τον τρόπο αυτό η Ελλάδα θα δώσει το μήνυμα στους εταίρους της και τους οίκους αξιολόγησης, ότι παρά την αύξηση κατά περίπου 20% του ΑΕΠ από το 2019 στο 2020, επανέρχεται σε μια πορεία ταχείας αποκλιμάκωσης του χρέους της.
Οι δύο βασικοί κίνδυνοι
Λόγω της συνέχισης της πανδημίας μέχρι και σήμερα, τα μέτρα στήριξης έφτασαν για φέτος τα 16,6 δισ. ευρώ, δηλαδή 9,1 δισ. ευρώ περισσότερα από τα 7,5 δισ. ευρώ που υπολόγιζε ο προϋπολογισμός του 2021, ο οποίος ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο. Στο τέλος της η πανδημία επιφύλασσε όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την παγκόσμια κοινότητα την επαναφορά του υψηλού πληθωρισμού. Από τα δύο αυτά στοιχεία πηγάζουν και οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ο προϋπολογισμός του επόμενου χρόνου.
Η αποσωλήνωση της οικονομίας, αν και αναμένονταν να γίνει στα μέσα του χρόνου, θα γίνει 9 μήνες αργότερα κοντά στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2022, αφού έως τότε θα συνεχίζονται τα μέτρα ανάσχεσης της ακρίβειας. Το χρονικό σημείο της αποσωλήνωσης από τα μέτρα στήριξης και η αρχή των πληρωμών της ρύθμισης για τα κορονοχρέη των 2,5 δισ. ευρώ αλλά και των επιστρεπτέων προκαταβολών- μέρος των οποίων θα αποπληρωθεί και φτάνει τα 4,5 δισ. ευρώ- θα δείξει αν η πραγματική οικονομία έχει συνέλθει από την κρίση του κορονοϊού ή θα έχουμε νέα συσσώρευση χρεών και αύξηση της ανεργίας.
Ένας πιο “ύπουλος” εχθρός αναμένεται να είναι ο πληθωρισμός. Αν δεν υποχωρήσει- όπως αναμένει το οικονομικό επιτελείο – μετά το τέλος του πρώτου τριμήνου, θα αρχίσει να ροκανίζει την ανάπτυξη. Αν διαρκέσει μέχρι και το καλοκαίρι, οπότε θα ανοίξουν οι συζητήσεις για την αύξηση του κατώτερου μισθού, τότε μπορεί να βρεθούμε σε μια νέα αυτοτροφοδοτούμενη κρίση.