Ισχυρή διατηρείται η δυναμική της ιδιωτικής κατανάλωσης, παρά τον πληθωρισμό, διαπιστώνει η Alpha Bank στο τελευταίο Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων, που δημοσίευσε χθες. Όπως αναφέρει το Δελτίο, μολονότι την τελευταία διετία το αναπτυξιακό μείγμα της χώρας μεταβάλλεται σταδιακά με ενίσχυση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου, η κατανάλωση διατήρησε την πρωτοκαθεδρία όσον αφορά τη συμβολή στην οικονομική μεγέθυνση της χώρας. Η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε 5,8% το 2021 και 7,8% το 2022, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ανάκτηση των απωλειών της πανδημίας, σε όρους ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ).
Η διαπίστωση αυτή της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της τράπεζας (επικεφαλής οικονομολόγος Παναγιώτης Καπόπουλος) έχει τη σημασία της, καθώς στόχος της κυβέρνησης είναι να μειωθεί το ποσοστό συμμετοχής της ιδιωτικής κατανάλωσης στο ΑΕΠ, που εξακολουθεί και βρίσκεται σήμερα πολύ υψηλά, στο 69%. Αντίθετα, η κυβέρνηση επιδιώκει να αυξηθεί η συμμετοχή των επενδύσεων στο ΑΕΠ, που βρίσκεται σήμερα στο 14%, και να φτάσει στον μέσο όρο της Ε.Ε. που είναι περίπου 22%. Ηδη, τα δύο τελευταία χρόνια σημειώνεται κάποια αύξηση της συμμετοχής των επενδύσεων, αφού αυτές αντιπροσώπευαν περίπου το 11% του ΑΕΠ την προηγούμενη δεκαετία, κατά μέσο όρο.
Οπως εξηγούν αναλυτές, αυτό σημαίνει ότι το μέσο ελληνικό νοικοκυριό εξάντλησε τα επίσημα εισοδήματα που δήλωσε το 2022, ενώ κάποιοι ασφαλώς «έβαλαν χέρι» στις καταθέσεις. Οι τελευταίες πάντως διατήρησαν αυξητική πορεία, ενώ υπάρχουν πάντα και τα αδήλωτα εισοδήματα που μπορεί να ενισχύσουν την κατανάλωση και τις καταθέσεις. Το γεγονός ότι η αξία των ακινήτων αυξήθηκε, έδωσε επίσης ώθηση στην κατανάλωση, καθώς τα νοικοκυριά αισθάνθηκαν ότι ο πλούτος τους αυξήθηκε.
Σύμφωνα με το Δελτίο, κατά το πρώτο στάδιο της πανδημίας, η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε εντονότερα από το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα, με αποτέλεσμα η ακαθάριστη αποταμίευση να περάσει σε θετικό έδαφος. Η καταναλωτική δαπάνη ανέκαμψε τη διετία 2021-22, με την ιδιωτική κατανάλωση, σε τρέχουσες τιμές, να αυξάνεται εντονότερα από το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα, με αποτέλεσμα να συρρικνωθεί η ακαθάριστη αποταμίευση.
Αλλοι παράγοντες που καταγράφονται στο Δελτίο της Alpha Bank ότι ενισχύουν, μέχρι στιγμής, την καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών είναι: 1. Η αύξηση της απασχόλησης κατά 5,4% το προηγούμενο έτος, η οποία στήριξε το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα του μέσου νοικοκυριού (άνοδος 7,4% το 2022) και 2. Η έστω και μερική προσαρμογή των ονομαστικών μισθών στο πληθωριστικό περιβάλλον, καθώς αυξήθηκαν σημαντικά το τρίτο και τέταρτο τρίμηνο το 2022 (κατά 7,4% και 7,1% σε ετήσια βάση, αντίστοιχα) αντισταθμίζοντας, μερικώς, σε συνδυασμό με τα μέτρα στήριξης που υιοθέτησε η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης, τις απώλειες στην αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, λόγω του πληθωρισμού.
