Πολλά απ’ τα αρχαία κεραμικά μπιμπελό που ανακαλύφθηκαν σε τάφους παιδιών που έζησαν πριν από χιλιάδες χρόνια, θα μπορούσαν άνετα να χρησιμοποιηθούν ακόμη και σήμερα. Μερικά απ’ αυτά έχουν μικρά διακοσμητικά ποδαράκια, ουρές, μία γενικά παιχνιδιάρικη εμφάνιση, που αν και μας έρχονται απ’ την εποχή του χαλκού και του σιδήρου, φαίνεται ότι ήταν φτιαγμένα με αγάπη για τα πιτσιρίκια της εποχής.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι, όπως και πολλά άλλα καθημερινά είδη που χρησιμοποιούνταν για τη σίτιση και την προετοιμασία φαγητού, έτσι κι αυτά τώρα προσφέρουν στους επιστήμονες μια άνευ προηγουμένου εικόνα για το πώς έτρωγαν οι άνθρωποι στα αρχαία χρόνια.
Για παράδειγμα, μια εξέταση των λιπαρών μορίων που ονομάζονται “λιπίδια” και που είχαν εισχωρήσει μέσα στους πόρους τριών κεραμικών μπουκαλιών από τη Βαυαρία δείχνουν ότι οι μητέρες που ζούσαν μεταξύ 1200 π.Χ.-450 π.Χ. απογαλάκτιζαν ή συμπλήρωναν τη διατροφή των παιδιών τους με ζωικό γάλα, σύμφωνα με την Τζούλιαν Ντιουν, βιομοριακό αρχαιολόγο στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ στην Αγγλία.
“Δεν υπάρχουν πολλοί τρόποι για να μελετήσουμε τη διατροφή των βρεφών στην αρχαιότητα”, λέει η ίδια. Τα αρχαία οστά έχουν δώσει πληροφορίες για το πότε απογαλακτίστηκαν τα βρέφη, αλλά “ξέρουμε πολύ λίγα για το πώς οι μητέρες μεγάλωναν τα μωρά τους”. Το ίδιο ισχύει γενικά για τη διατροφική ζωή των αρχαίων -πολλά από αυτά τα μαθαίναμε μέχρι σήμερα με έμμεσο τρόπο.
Οι νεότερες επιστημονικές τεχνικές, που προσθέτουν μια πιο περιεκτική άποψη για τη σημασία των καθημερινών δραστηριοτήτων στην αρχαιολογία, οδηγούν σε μια σαφέστερη εικόνα για το τι υπήρχε στο προϊστορικό μενού. Μικρόβια και υπολείμματα μορίων, συγκεντρωμένα από μπουκάλια, θραύσματα κεραμικών αγγείων, ακόμη και από λείψανα από ταφικούς χώρους της Εποχής του Χαλκού, προσφέρουν μια σειρά από νέες ενδείξεις για την αρχαία κουζίνα.
Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΜΕΧΡΙ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΝΟΜΠΑΡΕ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ
“Η αρχαιολογία έκανε ότι ακριβώς έκαναν κι όλα τα άλλα”, λέει η Ντιουν. “Τα ευρήματα γύρω απ’ τη ζωή των γυναικών τείνουν να μένουν στο περιθώριο”. Και πράγματι αν το σκεφτούμε, παραδοσιακά, οι μελετητές ενθουσιάζονταν πολύ περισσότερο από τις ζωές των βασιλιάδων και των κατακτητών πολεμιστών από αυτές των μητέρων.
“Αυτός είναι ένας λόγος που τα “βαρετά” αρχαιολογικά αντικείμενα που σχετίζονται με την κουζίνα και τη μαγειρική έχουν παραμεληθεί κάπως”, γράφει και η ανθρωπολόγος αρχαιολόγος Σάρα Γκραφ στην Ετήσια Επιθεώρηση της Ανθρωπολογίας 2020. Τα αντικείμενα από το “βασίλειο” της προετοιμασίας του φαγητού ανήκαν σε εκείνους που δεν διέθεταν κοινωνική δύναμη: γυναίκες, υπηρέτες και σκλάβοι.
“Το μεγαλύτερο μέρος της πρώιμης αρχαιολογίας αφορούσε την εύρεση πραγμάτων που είναι όμορφα και αξίζουν να μπουν στα μουσεία”, λέει η Γκραφ. Πολλές φορές, κομμάτια σπασμένων αγγείων ή αντικείμενα από ανασκαφές με συνηθισμένη όψη πετάγονταν στην άκρη μαζί με όσα θεωρούνταν άχρηστα και δεν εξετάζονταν. Οι πιο παλιοί αρχαιολόγοι “δεν πίστευαν πραγματικά ότι αντικείμενα που είχαν να κάνουν με τις δουλειές στο σπίτι θα είχαν και καμία σύνδεση με την πολιτική ή την οικονομία ή ακόμα και με τη θρησκεία”.
Οι ερευνητές σήμερα βρίσκουν όλο και περισσότερες από αυτές τις συνδέσεις, συνεχίζει η ίδια, ενώ οι ισχυρές αναλυτικές τεχνικές βοηθούν τους επιστήμονες να εξετάσουν βαθιά τα αρχαία αγγεία για να μάθουν για τα τρόφιμα που κάποτε παρασκευάζονταν σε αυτά -από φαγητά βρασμένα στον ατμό μέχρι ποτά και τυριά που έχουν υποστεί ζύμωση.
Ο ΠΗΛΟΣ ΗΤΑΝ ΤΟ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Αυτά που άλλαξαν όλο το παιχνίδι και έκαναν τη διαφορά ήταν τα πήλινα αγγεία σύμφωνα με την Ντιουν. Επίσης, τα κεραμικά δοχεία βοήθησαν πολύ στο να αλλάξει αυτό που έτρωγαν οι άνθρωποι, καθώς μπορούσαν για παράδειγμα πλέον να βράσουν κρέας για μαγειρευτά, ή να μαγειρέψουν κόνδυλους (οι φαγώσιμες ρίζες) αρκετή ώρα μέχρι να καταστραφούν οι τοξίνες.
Πολύ συχνά οι αρχαιολογικοί χώροι κατακλύζονται από υπολείμματα αγγείων. Για την εποχή, ήταν κάτι σαν το σημερινό πλαστικό που βρίσκεται παντού. “Τα πήλινα σκεύη είναι το μη βιοδιασπώμενο πολυμερές του αρχαίου κόσμου”, λέει ο βιογεωχημικός Ρίτσαρντ Έβερσεντ, συνάδελφος της Ντιουν στο Μπρίστολ και πρωτοπόρος στην ανάλυση των οργανικών υπολειμμάτων που έχουν απομείνει μέσα στα αρχαία αγγεία.
Ο Έβερσεντ και οι συνεργάτες του έχουν εκμεταλλευτεί την τάση των λιπών να προσκολλώνται σε θραύσματα αγγειοπλαστικής για να εντοπίσουν αυτό που οι άνθρωποι μαγείρευαν πριν από πολύ πολύ καιρό.
Το βράσιμο του κρέατος απελευθερώνει σταγονίδια λιωμένου λίπους που εισχωρούν εύκολα στα τοιχώματα των δοχείων, λέει ο Έβερσεντ. Ο ίδιος έκανε την πρώτη του αναγνώριση των λιπών, ή λιπιδίων, από τροφές σε αρχαία κεραμικά αγγεία πριν από περίπου 30 χρόνια, σε μεσαιωνικά θραύσματα που βρέθηκαν σε μια τοποθεσία στην Αγγλία. Τα χημικά “δακτυλικά αποτυπώματα” αποκάλυψε ένα κερί από φύλλα λάχανου, το οποίο πιθανότατα ήταν μαγειρεμένο με κρέατα..
Διαβάστε περισσότερα εδώ
πηγη news247.gr
