Παραλειπόμενα, εντάσεις, κόντρες, συνωμοσίες δολοφονίας και… καιρικά προβλήματα που σημάδεψαν τις ορκωμοσίες προέδρων στις ΗΠΑ
Ο απερχόμενος αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεν θα είναι ο πρώτος που μποϊκοτάρει την αυριανή τελετή ορκωμοσίας του διαδόχου του Τζο Μπάιντεν, αλλά η απουσία του από την τελετή θα είναι η πρώτη μετά το 1869. Στην πραγματικότητα πολλές ορκωμοσίες προέδρων στις ΗΠΑ πραγματοποιήθηκαν σε ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα, με κάποιες από αυτές να εξελίσσονται επεισοδιακά.
Το 1801 ο δεύτερος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ Τζον Άνταμς περιφρόνησε τον διάδοχό του στην προεδρία Τόμας Τζέφερσον φεύγοντας από τον Λευκό Οίκο ξημερώματα αφού αποκάλεσε τον πρώην αντιπρόεδρό του «κακεντρεχή, ποταπό γιο ενός μιγά Ινδιάνου».
Ο γιος του, ο Τζον Κουίνσι Άνταμς, κέρδισε μια αμφισβητούμενη εκλογική μάχη το 1824 εναντίον του Άντριου Τζάκσον, ο οποίος υποστήριξε ότι του έκλεψαν τις εκλογές.
Τέσσερα χρόνια μετά, ο Τζάκσον πήρε την εκδίκησή του έπειτα από μια ακόμη περισσότερο αμφιλεγόμενη εκλογική μάχη. Όπως και ο πατέρας του, ο Άνταμς ο νεότερος δεν ήξερε να χάνει και έφυγε από τον Λευκό Οίκο την βραδιά πριν από την ορκωμοσία. Ο Τζάκσον, ο οποίος έφερε μαζί του στην Ουάσινγκτον τους δούλους του, είναι ένας από τους ήρωες του Τραμπ. Το πορτραίτο του κρέμεται πίσω από το προεδρικό γραφείο στο Οβάλ Γραφείο.
Το 1841 ο Δημοκρατικός Μάρτιν Βαν Μπιούρεν δεν εμφανίστηκε στην τελετή ορκωμοσίας του Γουίλιαμ Χ.Χάρισον, ο οποίος έπαθε πνευμονία και πέθανε αφού εκφώνησε την μεγαλύτερη σε διάρκεια, έως τότε, ομιλία σε ορκωμοσία εν μέσω κρύου και υγρασίας και χωρίς να φοράει καπέλο, παλτό και γάντια.
Ο Άντριου Τζόνσον το 1869 αρνήθηκε να παραστεί σε τελετή ορκωμοσίας όταν ο προκάτοχός του Γιουλίσις Γκραντ περιφρόνησε την πρότασή του να μοιραστούν μια άμαξα μέχρι το Καπιτώλιο.
Ο Αβραάμ Λίνκολν γλίτωσε από μια ομάδα επίδοξων δολοφόνων του καθ’ οδόν προς την ορκωμοσία του, στις 4 Μαρτίου του 1865, αλλά βρέθηκε μπροστά στον άνθρωπο που τελικά θα τον σκότωνε. Ο ηθοποιός Τζον Γουίλκις Μπουθ, ο οποίος πυροβόλησε τον Αβραάμ Λίνκολν 41 ημέρες αργότερα σε ένα θέατρο της πρωτεύουσας, βρισκόταν στα σκαλιά του Καπιτωλίου όταν ο Λίνκολν ορκιζόταν για την δεύτερη θητεία του. Ο Μπουθ είχε προσπαθήσει, μαζί με άλλους υποστηρικτές της Συνομοσπονδίας, να απαγάγουν τον Λίνκολν.
Με τον Αμερικανικό Εμφύλιο να μαίνεται ο Μπουθ είχε πει ότι λυπάται που δεν έφερε όπλο στην ορκωμοσία γιατί είχε μια «καταπληκτική ευκαιρία…να δολοφονήσει τον πρόεδρο» αν ήθελε.
Στην τελετή ορκωμοσίας του Τζον Φ.Κένεντι, τον Ιανουάριο του 1961, υπήρχε ο φόβος της πιθανής απόπειρας δολοφονίας. Το κλίμα ήταν τεταμένο γιατί ο Κένεντι ήταν ο πρώτος Καθολικός που εκλέγετο πρόεδρος, ιστορική αλλαγή σε μια, τότε, βαθιά Προτεσταντική χώρα. Μια φωτιά που ξέσπασε στην εξέδρα του ομιλητή έκανε τους άνδρες της μυστικής υπηρεσίας να σπεύσουν επί τόπου φοβούμενοι απόπειρα δολοφονίας του. Ο Κένεντι, ο οποίος διατήρησε την ψυχραιμία του και χαμογελώντας συνέχισε την θρυλική πλέον ομιλία του, δολοφονήθηκε δύο χρόνια αργότερα.
Πολλές ώρες μετά τον θάνατό του στο Ντάλας του Τέξας, στις 22 Νοεμβρίου του 1963, ο αντιπρόεδρός του, ο Λίντον Τζόνσον, ορκίστηκε μέσα στο προεδρικό αεροσκάφος, το Air Force One, το οποίο βρισκόταν στον διάδρομο προσγείωσης-απογείωσης του αεροδρομίου της πόλης.
Η μοιραία ομιλία του Χάρισον το 1841 δεν ήταν η μοναδική φορά που ο χειμερινός καιρός προκάλεσε χάος σε ορκωμοσία. Η δεύτερη ορκωμοσία του Ρόναλντ Ρίγκαν το 1985 χρειάστηκε να τελεστεί σε εσωτερικό χώρο του Λευκού Οίκου αφού η θερμοκρασία ήταν μείον 14 βαθμοί Κελσίου.
Ο Μπαράκ Ομπάμα, ο πρώτος μαύρος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ, χρειάστηκε να ορκιστεί δύο φορές έπειτα από μια τεχνική βλάβη κατά την τελετή ορκωμοσίας του το 2009.
O επικεφαλής του Ανώτατου Δικαστηρίου Τζον Ρόμπερτς μπέρδεψε τα λόγια του οπότε χρειάστηκε να ορκιστεί ξανά, την επόμενη ημέρα, στον Λευκό Οίκο. Το ίδιο πρόβλημα είχε και ο Χέρμπερτ Χούβερ το 1929.
Οι ομιλίες ορκωμοσίας περιλαμβάνουν ορισμένες από τις διασημότερες φράσεις που έχουν περάσει στην αμερικανική ιστορία.
«Το μόνο που έχουμε να φοβηθούμε είναι ο ίδιος ο φόβος», είχε πει ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ στις 4 Μαρτίου του 1933 την ώρα που η χώρα ήταν βυθισμένη στη Μεγάλη Ύφεση.
«Μη ρωτάς τι μπορεί να κάνει η χώρα για εσένα–ρώτα τι μπορεί να κάνεις εσύ για τη χώρα σου», είχε αναφέρει στην ομιλία του ο Κένεντι, ο νεότερος εκλεγμένος πρόεδρος στην μέχρι τότε ιστορία των ΗΠΑ.
«Η σφαγή σταματάει ακριβώς εδώ», υποσχόταν ο Τραμπ στην ορκωμοσία του το 2017 δεσμευόμενος να επιστρέψει στον «λαό» την εξουσία που του είχε «κλέψει» το κατεστημένο της Ουάσινγκτον, αλλά υποκίνησε τελικά ο ίδιος την αιματηρή εισβολή στο Καπιτώλιο κατά τις τελευταίες ημέρες της θητείας του.
«Ένα σωρό περίεργες μπούρδες», ήταν το σχόλιο του πρώην προέδρου Τζορτζ Μπους του νεότερου προς την ηττημένη υποψήφια των Δημοκρατικών Χίλαρι Κλίντον για την διχαστική ομιλία του Τραμπ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
