Η έκρηξη τιμών σε ενέργεια και πρώτες ύλες, τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα αλλά και τις χρηματοοικονομικές ροές λόγω των κυρώσεων κατά της Ρωσίας συνιστούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ που βάζει φωτιά στις τιμές και απειλεί νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Το ένα ρεκόρ μετά το άλλο σπάει ο πληθωρισμός στο φόντο των πολεμικών συγκρούσεων που είναι σε πλήρη εξέλιξη στην Ουκρανία δημιουργώντας πλέον ένα ασφυκτικό κλοιό για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Το πιο σημαντικό, βέβαια, είναι ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την επόμενη μέρα, καθώς πλέον η ιστορία έχει πιάσει και πάλι το νήμα από τις προ του 1990 εποχές, έχοντας εκδικηθεί όσους θεωρούσαν ότι ο “Ψυχρός πόλεμος” τελείωσε.
Όπως αναφέρουν χρηματοοικονομικοί αναλυτές μιλώντας στο news247.gr δύσκολα μπορεί να προβλέψει κανείς τις εξελίξεις, μια και πλέον ο “κόσμος έχει γυρίσει σελίδα”. Έτσι, η εκτόξευση των τιμών ενέργειας, όπου το πετρέλαιο brent κινείται σε επίπεδα ρεκόρ 10ετίας, πάνω από τα 100 δολάρια/βαρέλι και το ρεύμα έφτασε στη χονδρεμπορική αγορά της επόμενης μέρας στα 281.7€/MWh, για σήμερα Πέμπτη, καταγράφοντας σημαντική αύξηση 10.5%, αλλά και τα προσκόμματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και τις συναλλαγές (λόγω των κυρώσεων κατά της Ρωσίας) θέτουν μεγάλα ζητήματα στη διακίνηση και στην αποτίμηση βασικών ειδών. Ουσιαστικά το τρίπτυχο ενέργεια – πρώτες ύλες – εφοδιαστική αλυσίδα/συστήματα πληρωμών θέτουν μια τρίλιζα φωτιά που τροφοδοτεί το ράλι τιμών.
Βέβαια το δίπολο Ουκρανία – Ρωσία είναι σημείο αναφοράς για την παγκόσμια παραγωγή σιταριού, φυτικών ελαίων, καλιούχων λιπασμάτων, αλουμινίου και άλλων πρώτων υλών και κάθε είδους διαταραχή, όπως βλέπουμε, προξενεί αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Τι βλέπει το Υπ. Οικονομικών;
Τα ζητήματα αυτά άλλωστε αποτελούν το βασικό “πονοκέφαλο’ του Υπ. Οικονομικών που καλείται πλέον να ξαναγράψει προϋπολογισμό και να διαχειριστεί τις ανάγκες για στήριξη αλλά για “συγκράτηση” των ελλειμμάτων.
«Οι προοπτικές της οικονομίας είναι ευοίωνες, υπάρχουν αυξημένες αβεβαιότητες, αλλά και μεγάλες προκλήσεις» τόνισε χαρακτηριστικά το βράδυ της Τετάρτης ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας από τη Θεσσαλονίκη, όπου βρέθηκε σε εκδήλωση του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου, σημειώνοντας ότι η εισβολή στην Ουκρανία θα έχει πολύ μεγάλο κόστος για τη Ρωσία, την Ευρώπη και την Ελλάδα, κόστος που εδράζεται σε αβεβαιότητες σε τέσσερις πυλώνες:
Πρώτον, στο εμπόριο, όπου η Ευρώπη έχει σημαντική εξάρτηση από τις δύο χώρες σε συγκεκριμένα προϊόντα όπως τα σιτηρά (περίπου το ένα τρίτο των ευρωπαϊκών εισαγωγών στο συγκεκριμένο είδος).
Δεύτερον, στη μείωση της επενδυτικής εμπιστοσύνης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς σε περιόδους κρίσεων, παραδοσιακά οι επενδυτές στρέφονται σε «ασφαλή λιμάνια». Αυτό αναμένεται να επηρεάσει περισσότερο την Ελλάδα, που δεν είναι σε επενδυτική βαθμίδα και δεν αποκλείεται να αποτυπωθεί στα spreads.
Τρίτον, στο πεδίο του ακόμα μεγαλύτερου πληθωρισμού, που θα φέρει ανατιμήσεις σε ενέργεια, λιπάσματα και σιτάρι, και κραδασμούς στον τουρισμό.
Τέταρτον, στο δημοσιονομικό κόστος για την Ευρώπη, που θα αυξηθεί.
Ο πληθωρισμός
Την εικόνα αυτή ήλθε χτες να επιβεβαιώσουν τα προκαταρκτικά στοιχεία της επίσημης στατιστικής υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Eurostat. Έτσι, ο πληθωρισμός βρέθηκε σε υψηλό 25ετίας στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο και έφτασε στο 6,3% σε ετήσια βάση, από 6,2% τον Ιανουάριο, επίπεδο που συνιστά το υψηλότερο από το 1997 και το 6,7% που είχε καταγραφεί τότε.
Σε σύγκριση με τον Ιανουάριο η άνοδος διαμορφώθηκε στο 0,9% που υποδηλώνει ότι ο ρυθμός αύξησης είναι μεγάλος. Παράλληλα, νέο ιστορικό υψηλό ρεκόρ σημείωσαν οι τιμές καταναλωτή στην Ευρωζώνη και τον Φεβρουάριο. Από το το προηγούμενο ρεκόρ του 5,1% τον Ιανουάριο, έφθασαν στο 5,8% σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2021.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, ο ετήσιος πληθωρισμός σε εθνικό επίπεδο είχε φτάσει στο 6,2% τον Ιανουάριο.
Με βάση, επίσης, όσα καταγράφει η Eurostat ο πληθωρισμός τροφοδοτείται κυρίως από το ράλι των τιμών της ενέργειας και γι΄αυτό υπάρχει ανησυχία πως η εικόνα τον Μάρτιο θα είναι ακόμα χειρότερη.
Βασικά αγαθά
Ήδη το σιτάρι είναι σε επίπεδα ρεκόρ 14ετίας ως προς τη διεθνή τιμή ενώ οι αυξήσεις είναι σωρηδόν τις τελευταίες μέρες τόσο σε είδη διατροφής, όσο και πρώτες ύλες όπως το χαρτί. “Μόνο τις τελευταίες 10 μέρες έχουν καταγραφεί ανατιμήσεις άνω του 30% στο χαρτί Α4, που χρησιμοποιούμε για εκτυπώσεις” αναφέρει στο news247.gr ιδιοκτήτρια καταστήματος με γραφική ύλη στη Νίκαια τονίζοντας παράλληλα ότι τα λειτουργικά της κόστη λόγω ενέργειας έχουν διπλασιαστεί.
Είναι προφανώς, εν όψει, μάλιστα, των ανακοινώσεων στα μέσα Μαρτίου της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό Φεβρουαρίου τα μηνύματα δεν είναι καλά, όπως δυσοίωνα είναι και τα “μαντάτα” για την πορεία του ΑΕΠ, (παρά τις επικείμενες ανακοινώσεις της Παρασκευής για το 2021) όπως και για το δημοσιονομικό και τα ελλείμματα. Ήδη, όπως έχει ανακοινώσει η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφηκε σημαντική αύξηση κατά 31,6% στον γενικό δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς), τον Ιανουάριο εφέτος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιανουαρίου 2021, έναντι μείωσης 5,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2021 με το 2020.
Επιπλέον και στην οικοδομή, σε έναν κλάδο που δίνει στίγμα για τα ενοίκια, τα κόστη συντήρησης σπιτιών κτλ τα “μαντάτα” είναι δυσοίωνα. Πιο συγκεκριμένα με σημαντική αύξηση της τάξης του 7,3% στις τιμές των οικοδομικών υλικών άρχισε το 2022, καθώς ανατιμήσεις υπήρξαν σε όλες ανεξαιρέτως τις επιμέρους κατηγορίες των υλικών, «ωθούμενες» από αυτές σε ηλεκτρισμό και πετρέλαιο.
Δεν είναι λίγοι, δε, εκείνοι που προβλέπουν το τσουνάμι ακρίβειας να πιέζει πολλούς μικρομεσαίους. Στο φόντο αυτό η κυβέρνηση προσπαθεί να διαχειριστεί και το πολιτικό και το οικονομικό κόστος της κρίσης με νέα μέτρα στήριξης που σύντομα αναμένεται να ανακοινώσει.
Συνεδρίαση του Ecofin
Στο μεταξύ επί τάπητος της χθεσινής 3ωρης τηλεδιάσκεψης του ECOFIN, στην οποία συμμετείχε και η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κ. Λαγκάρντ βρέθηκαν το ενεργειακό και οι επιπτώσεις από την ουκρανική κρίση όπου τα πράγματα δεν είναι ευοίωνα όπως είπε ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Β. Ντομπρόβσκις. Οπως τόνισε ολόκληρη αυτή η χρονιά θα κυλήσει με υψηλές τιμές στην Ενέργεια. Πάντως αναμένεται την επόμενη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρουσιάσει το νέο πλαίσιο παρεμβάσεων, με στόχο να προστατευτούν τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά αλλά και οι επιχειρήσεις, από το εκρηκτικό ενεργειακό κόστος.
Πηγή: News247.gr
