Του Θανάση Κ.
Ζούμε ένα αληθινό καύσωνα! Με υψηλές θερμοκρασίες και με διάρκεια…
Αλλά ζούμε, πράγματι, τις “υψηλότερες θερμοκρασίες που έχουν καταγραφεί ποτέ στη γη” (έστω τους τελευταίες αιώνες), όπως μας “βομβαρδίζουν” συστηματικά κάποια Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης (κι όχι μόνο ελληνικά);
Κι αν όχι, τι εξυπηρετεί αυτή η συστηματική καλλιέργεια μαζικού πανικού;
* Πρώτη παρατήρηση: Όσοι από μας είμαστε λίγο “παλαιότεροι” θυμόμαστε ότι στις δεκαετίες του ’70 και του ’80, κάθε χρόνο σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα στη Λάρισα, έκανε “40άρια”. Κάθε χρόνο, επί δεκαετίες…
Υπάρχουν και εφημερίδες από τη δεκαετία του… ’30, που εμφάνιζαν τίτλους, “Φλέγεται η Λάρισα με 45 βαθμούς Κελσίου”.
Μόνο που τα προηγούμενα χρόνια αυτό εμφανιζόταν ως τοπικό εποχικό φαινόμενο. Δεν παρουσίαζαν πως όλη η Ελλάδα φλέγεται με 45άρια…
Ούτε πως “όπου να ‘ναι επέρχεται η συντέλεια του Κόσμου”!
* Δεύτερη παρατήρηση: αυτό που ζούμε σήμερα (και την επόμενη βδομάδα) είναι ασφαλώς “ανυπόφορο”, αλλά σίγουρα ΔΕΝ είναι “ο χειρότερος καύσωνας που έχουμε ζήσει ποτέ στην Ελλάδα”. Ούτε κατά προσέγγιση…
Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας της Ελλάδας (και δεν υπάρχουν άλλα πιο έγκυρα), ο χειρότερος καύσωνας που έχει υπάρξει στη χώρα τα τελευταία 50 χρόνια (από το 1980) ήταν το καλοκαίρι του ’87. Όταν επί επτά συνεχόμενες μέρες η θερμοκρασία στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας ξεπέρασε τους 40 βαθμούς!
Αντίθετα, ο μικρότερος “καύσωνας” της τελευταίας 50ετιας ήταν το καλοκαίρι του 2018, κράτησε μόλις τρείς μέρες (με σχετικά ήπιες θερμοκρασίες), αλλά τότε κάηκε το Μάτι!
Σκεφτείτε είχαμε τη μεγαλύτερη καταστροφή σε ανθρώπινα θύματα το καλοκαίρι που είχαμε το μικρότερο “καύσωνα” της 50ετίας!
Τα στοιχεία αυτά τα κατέθεσε ο πρώην διευθυντής της ΕΜΥ Νίκος Καντερές, υπογραμμίζοντας ότι το φετινό καλοκαίρι ΔΕΝ είναι το θερμότερο που θα έχουμε στην Ελλάδα…
* Τρίτη παρατήρηση: Δεν είναι καν το χειρότερο που θα έχουμε διεθνώς!
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WΜΟ) η υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί στη γη τα τελευταία 143 χρόνια (από το 1880 – όταν άρχισαν να υπάρχουν οι πρώτες συστηματικές ημερήσιες μετρήσεις θερμοκρασίας στις ΗΠΑ, που σταδιακά γενικεύτηκαν στον υπόλοιπο κόσμο) ήταν στις 10 Ιουλίου του 1913: Στο Furnace Creek Ranch, στην περιοχή Death Valley στις ΗΠΑ, όταν η θερμοκρασία έφτασε τους 56,6 βαθμούς Κελσίου! Το Death Valley βρίσκεται στην Ανατολική Καλιφόρνια, στο βόριο τμήμα της ερήμου Mohave.
Υπάρχει μια συζήτηση για την αξιοπιστία εκείνων των μετρήσεων. Για παράδειγμα, μια υψηλότερη θερμοκρασία ένα χρόνο νωρίτερα, που είχε καταγραφεί στο Λιβύη, τελικά αμφισβητήθηκε το 2012, για λόγους “λανθασμένης μέτρησης”. Έτσι το ρεκόρ ζέστης κυμαίνεται ανάμεσα στους 56,6 βαθμούς που σημειώθηκαν το 1913, στο Furnace Creek των ΗΠΑ, και στους 54 βαθμούς που σημειώθηκαν λίγα χρόνια αργότερα, επίσης στο Furnace Creek και λίγες δεκαετίες αργότερα στο Κουβέιτ…
Να σημειωθεί πως όλα αυτά είναι επίσημα καταγεγραμμένες θερμοκρασίες εδώ και ένα αιώνα περίπου – πάντως στο πρώτο μισό του περασμένου αιώνα…
Όσοι ισχυρίζονται πώς ζούμε σήμερα “τις μεγαλύτερες θερμοκρασίες που έχουν υπάρξει ποτέ στη γη”, απλώς λένε ανοησίες…
(Αν θέλετε περισσότερες λεπτομέρειες, googlαρετε: highest temperatures ever recorded, ή στο site to WMO ή ακόμα στο επίσημο site Guinness World Records)
* Τέταρτη παρατήρηση: κάποιοι επικαλούνται “επίσημες ευρωπαϊκές ανακοινώσεις” ότι φέτος στην Ευρώπη ζούμε θανατηφόρο ρεκόρ καύσωνα!
Όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά πρωτοσέλιδα:
“Ευρώπη: 48 βαθμοί Κελσίου: Ο Τρόμος που Δεν υπήρξε ποτέ ως τώρα…”
(Europe 48 degrees C, The Horror that never was…)
Εδώ το πράγμα γίνεται πολύ ενδιαφέρον:
Όντως υπήρξε μια τέτοια ανακοίνωση, η οποία προβλήθηκε παντού.
Αλλά στη συνέχεια υπήρξε κατηγορηματική διάψευση, η οποία όμως, πέρασε εντελώς απαρατήρητη.
Σημασία έχει να δούμε πώς έγινε το λάθος, πώς διορθώθηκε αμέσως και γιατί ΔΕΝ το μάθαμε ποτέ…
Πράγματι η ΕSA (η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος), ανακοίνωσε στις 13 Ιουλίου, ότι οι θερμοκρασίες αναμένεται να αυξηθούν σε όλη την Ευρώπη, και πιθανόν “να φτάσουν στη Σικελία και τη Σαρδηνία στους 48 βαθμούς, ίσως την υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη”.
Μετά όμως υπήρξε κάποια “τεχνική διόρθωση”: Ενώ η αρχική ανακοίνωση αναφερόταν σε air temperature στην “διόρθωση” αναφερόταν ότι επρόκειτο για “θερμοκρασίες εδάφους” (surface temperatures).
H διαφορά, βέβαια είναι τεράστια! Συνήθως η αναφορά γίνεται σε air temperature, που μετριέται σχεδόν 2 μέτρα ΠΑΝΩ από το έδαφος. Μόνο έτσι μπορεί να υπάρξουν “συγκρίσεις” ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές την ίδια στιγμή. Αλλά και στην ίδια περιοχή ανάμεσα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.
Επειδή έγινε κάποιος θόρυβος (κυρίως ανάμεσα στους ειδικούς) η ESA έβγαλε περαιτέρω “διευκρινιστική δήλωση” επισημαίνοντας ότι οι “θερμοκρασίες εδάφους” αφορούν το πόσο θερμαίνεται η γη αν την ακουμπήσουμε. Ενώ οι “θερμοκρασίες που αναφέρονται στις κανονικές ημερήσιες μετρήσεις” της ESA (και όλων των άλλων αντίστοιχων οργανισμών) αφορούν θερμοκρασίες 2 μέτρων πάνω από το έδαφος.
Κι ο λόγος είναι απλός: Η θερμοκρασία ΕΠΙ τους εδάφους, επηρεάζεται από το υλικό, που βρίσκεται σε εκείνο το σημείο, τη δυνατότητα του να λειτουργεί ως “θερμοσυσσωρευτής”, την αγωγιμότητά του στη θερμότητα κλπ. Πράγματα που δεν έχουν σχέση με το κλίμα…
Για παράδειγμα πάνω στην άσφαλτο το μεσημέρι του καλοκαιριού, η θερμοκρασία είναι πολύ υψηλότερη από τον περιβάλλοντα χώρο. Ενώ τριάντα μέτρα πιο πέρα, πάνω στην επιφάνεια της θάλασσας είναι πολύ-πολύ χαμηλότερη (κάτω από το μισό…)
Άρα η ESA παραδέχθηκε ότι στην αρχική της αναφορά ΔΕΝ κατέγραψε θερμοκρασίες όπως κανονικά τις καταγράφει κάθε μέρα, αλλά κάτι διαφορετικό.
Για να καταλάβετε, την ημέρα που υποτίθεται ότι στη Σικελία η θερμοκρασία θα έφτανε στους 48 βαθμούς στην πραγματικότητα ήταν γύρω στους 32-34 βαθμούς μετρημένη δύο μέτρα από το έδαφος, δηλαδή όπως γίνονται οι κανονικές μετρήσεις.
Μετά τη διόρθωση – κι αφού πέρασαν έξη μέρες – το Spiegel διόρθωση την σχετική ανάρτησή του.
Αρχικώς ανέφερε: “48 βαθμούς… με πολλούς θανάτους από θερμοπληξία”.
Στην διορθωμένη ανάρτηση του Spiegel διαβάζουμε:
“48 βαθμοί Κελσίου, αλλά οι μετρήσεις δεν ήταν οι συνήθεις μετρήσεις του air temperature, οι οποίες μπορεί να είναι σημαντικά χαμηλότερες”!
Έστω και με κάποιες μέρες διαφορά ο Spiegel έκανε τη διόρθωση.
Στον υπόλοιπο κόσμο δεν υπήρξε κάποια διόρθωση: όλοι έμειναν με την ιδέα ότι πιάστηκαν ήδη 48άρια, και πάμε για 50άρια!
Να σημειωθεί ότι σε όλο τον κόσμο πολύ συχνά το καλοκαίρι δείχνονται σκίτσα με ένα αυγό που ψήνεται πάνω στην άσφαλτο. Ή γίνονται προειδοποιήσεις να μην αφήνουν οι άνθρωποι κατοικίδια ζώα ή παιδιά να περπατάνε πάνω σε λαμαρίνες μέσα στο λιοπύρι. Πουθενά και ποτέ δεν καταγράφηκαν οι καυτές θερμοκρασίες τέτοιων επιφανειών ως “θερμοκρασίες του κλίματος”.
Πρόκειται λοιπόν για μια “συνηθισμένη” υπερβολή του Τύπου;
Για λόγους τηλεθέασης κλπ;
Ή μήπως πρόκειται για κάτι σοβαρότερο: Δηλαδή για ένα pattern καταστροφολογίας και κατευθυνόμενου πανικού;
Και τι συνέπειες έχει αυτή η αντιμετώπιση προβλημάτων με “διαχείριση φόβου”;
Πόσο επηρεάζει τον πληθυσμό;
Πόσο πιο ανυπόφορο καθίσταται ένα, έτσι κι αλλιώς βαρύ, καιρικό φαινόμενο, αν έχουμε τα ΜΜΕ να μας βομβαρδίζουν 24 ώρες το 24ωρο με οιμωγές για “το χειρότερο καύσωνα όλων των εποχών”;
Αντί να βοηθήσουμε τον κόσμο να πάρει μέτρα αυτοπροστασίας και να αντέξει τον καύσωνα, του καλλιεργούμε τον πανικό, ότι ήδη υπήρξαν 48άρια αλλού (που ΔΕΝ υπήρξαν) κι όπου να ‘ναι θα έλθουν κι εδώ (που ΔΕΝ πρόκειται να έλθουν).
Απόλυτη έλλειψη ευθύνης απέναντι στον απλό κόσμο και στο Δημόσιο συμφέρον συνολικά.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο καύσωνας αυτός είναι σοβαρός.
ΔΕΝ είναι ό,τι χειρότερο μας έχει συμβεί ποτέ, ΔΕΝ είναι καν από τους χειρότερους που έχουν καταγραφεί τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά είναι σοβαρός.
Δεν βοηθάμε τον κόσμο να τον αντέξει όταν προσπαθούμε να τον πείσουμε ότι… όπου να ‘ναι θα πεθάνουμε όλοι ή ότι θα… “ψηθούμε ζωντανοί”!
Είναι άλλο πράγμα να μας ταλαιπωρεί προσωρινά ο καύσωνας, κι εντελώς διαφορετικό να μας σκοτώνει ο… “κακός μας ο καιρός” που έχουμε μονίμως στα μυαλά και στις ψυχές μας…
ΥΓ. Αν θέλετε να μαθαίνετε συνεχώς ποιες είναι οι αληθινές κλιματολογικές προβλέψεις για τη θερμοκρασία, όσοι από σας έχετε smartphones, μπορείτε να βλέπετε το Πρόγραμμα “Καιρός”.
Είναι συνδεδεμένο με τις διεθνείς πλατφόρμες του Accuweather ή του Meteo, οι οποίες καταγράφουν συνεχώς τις δορυφορικές μετρήσεις και τις βάζουν σε (διεθνώς αποδεκτά) μοντέλα μετρήσεων και μοντέλα προβλέψεων. Τα μοντέλα αυτά λειτουργούν κατά κανόνα “αυτόματα” (χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, υποτίθεται), ώστε να ξέρετε κάθε στιγμή τι θερμοκρασία επικρατεί στην περιοχή σας, ποιά είναι η πρόβλεψη για τις επόμενες ώρες και ποιά η πρόβλεψη για τις επόμενες – μέχρι και δέκα – μέρες.
Οι μετρήσεις αυτές και οι προβλέψεις επικαιροποιούνται συνεχώς.
Για την τωρινή στιγμή (real time data) είναι πολύ ακριβείς.
Για τις επόμενες ώρες είναι επίσης σχετικά ακριβείς.
Όσο περισσότερο πάμε μπροστά στο χρόνο, οι προβλέψεις γίνονται λιγότερο ακριβείς. Αλλά διορθώνονται συνεχώς.
Αν παρακολουθήσετε αυτές τις προβλέψεις, καταλαβαίνετε πότε έρχεται πραγματικό “καιρικό φαινόμενο”, και πότε απλώς καλλιεργείται πανικός.
Κάντε το και θα καταλάβετε αμέσως…