Για τους επιστήμονες, η εξάλειψη του κορωνοϊού είναι πλέον αδύνατη. Καθώς η μετάλλαξη Δέλτα ανεβάζει το στόχο για την επίτευξη της ανοσίας της αγέλης κοντά στο 90% -ποσοστό που είναι ουσιαστικά ανέφικτο- είναι πλέον σαφές ότι ο πλανήτης θα πρέπει να μάθει να ζει με τον κορωνοϊό.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό για τη ζωή και την οικονομία; Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics, Neil Shearing, επιχειρεί μία πρώτη εκτίμηση, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά πώς θα είναι η ζωή με την Covid-19 μακροπρόθεσμα.
Καθώς όλα δείχνουν ότι ο ιός που προκαλεί την Covid-19 θα γίνει ενδημικός και άρα θα συνεχίσει να κυκλοφορεί τα επόμενα χρόνια, ο Shearing εξηγεί: Η ζημιά στην οικονομία προκαλείται από τα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού και όχι από τον ίδιο τον ιό. Επομένως, η όποια επιστροφή στην οικονομική κανονικότητα θα απαιτήσει το τέλος των lockdowns.
Σύμφωνα με την Capital Economics, αυτό μπορεί να συμβεί εάν πληρούνται τρεις προϋποθέσεις:
1) Η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού θα πρέπει να είναι εμβολιασμένη.
2) Τα εμβόλια θα πρέπει να παραμείνουν αποτελεσματικά απέναντι στη σοβαρή νόσο και άρα να σπάνε τη σύνδεση ανάμεσα στα κρούσματα και τις νοσηλείες/θανάτους.
3) Εφόσον οι θάνατοι και οι νοσηλείες παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι διατεθειμένες να ανεχτούν εξάρσεις του ιού στην κοινότητά τους.
Εάν οι προϋποθέσεις αυτές τηρούνται, τότε ο κόσμος θα μπορέσει να μάθει να ζει με τον κορωνοϊό χωρίς να χρειάζονται lockdowns.
Κάποιες χώρες θα χρησιμοποιούν «διαβατήρια εμβολιασμού» για την είσοδο σε κάποιες υπηρεσίες και εκδηλώσεις, ως κίνητρο για τον εμβολιασμό. Όπως σημειώνει η Capital Economics, η χρήση τους είναι πιθανότερη στην Ευρώπη, όπου οι πολίτες αποδέχονται ευκολότερα τον ενεργό ρόλο της κυβέρνησης στην καθημερινότητά τους, σε σχέση με τις ΗΠΑ.
Τα διασυνοριακά ταξίδια θα συνεχίσουν να υπόκεινται σε μεγαλύτερους περιορισμούς και περισσότερη γραφειοκρατία από ό,τι ίσχυε πριν από την πανδημία.
Και οι ενισχυτικές δόσεις κατά πάσα πιθανότητα θα απαιτούνται σε όλες τις χώρες, καθώς η ανοσία την οποία προσφέρουν τα εμβόλια σταδιακά εξασθενεί.
Σε αυτό το περιβάλλον, η Capital Economics τονίζει ότι η ζωή με τον κορωνοϊό δεν σημαίνει χαμηλότερα επίπεδα οικονομικής παραγωγής για πάντα. Αντ΄ αυτού, οι οικονομίες αναμένεται να επιστρέψουν τελικά στην προ-πανδημίας τροχιά του ΑΕΠ τους.
Τα εμπόδια
Τι θα γίνει, όμως, όταν ή όπου μία από τις τρεις προϋποθέσεις δεν ισχύει;
Σε πολλές αναδυόμενες χώρες, τα επίπεδα του εμβολιασμού είναι χαμηλά. Και άρα οι οικονομίες αυτές αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο μόνιμων ουλών, σύμφωνα με την Capital Economics.
Στην Κίνα, τα ποσοστά των εμβολιασμένων είναι υψηλά, όμως οι περιορισμοί στην οικονομική δραστηριότητα προκύπτουν από τη στρατηγική του Πεκίνου για «zero COVID». Η κυβέρνηση δεν ανέχεται ούτε καν λίγα κρούσματα, αλλά θέλει να κρατήσει τον κορωνοϊό εντελώς εκτός της χώρας, εφαρμόζοντας τοπικά lockdowns. Η Capital Economics θεωρεί ότι η στρατηγική αυτή θα καταστεί ανεφάρμοστη εάν ο κορωνοϊός γίνει ενδημικός, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να την εγκαταλείψει, όπως έκαναν και άλλες χώρες.
Και καθώς οι ανεπτυγμένες οικονομίες φαίνονται καλά προετοιμασμένες για να ζήσουν μακροπρόθεσμα με τον κορωνοϊό, η βασική ανησυχία είναι εάν ο ιός μεταλλαχθεί, καθιστώντας τα εμβόλια λιγότερο αποτελεσματικά. Σε αυτή την περίπτωση, τα υπάρχοντα εμβόλια θα πρέπει να τροποποιηθούν ή στη χειρότερη περίπτωση, να δημιουργηθούν νέα.
«Τα εμβόλια που χρησιμοποιούν την τεχνολογία mRNA, όπως αυτά των Pfizer/BioNTech και Moderna, ίσως να είναι ευκολότερο να τροποποιηθούν, θέτοντας τις χώρες που τα χρησιμοποίησαν περισσότερο (όπως οι ΗΠΑ) σε πλεονεκτική θέση έναντι εκείνων που δεν το έκαναν (όπως το Ηνωμένο Βασίλειο)», επισημαίνει η Capital Economics. Όμως και πάλι, θα απαιτηθεί χρόνος για να δοκιμαστούν, να παραχθούν και να διανεμηθούν τα νέα εμβόλια, και η επιστροφή στα lockdowns θα είναι αναπόφευκτη στο μεταξύ.