Η 31 Ιουλίου να καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για την αφαίρεσή της πρώτης καλύτερης από τίς μετόπες του Παρθενώνα. Η ψυχή του Λαού μας θα φέρει τα γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα μας. Στις ρίζες της ελληνικής τέχνης δεν βρισκόταν κανένας μαθηματικός κανόνας, κανένα Ιδεώδες, αλλά ανθρώπινη τελειότητα, σαν κι αυτήν πού δόξασε ο Πλάτων.
- Γράφει ο Bασίλης Δικαιουλάκος
Φυσικός – Αντιπρόεδρος της Ε.Ε.Φ. Παράρτημα Ν. Μεσσηνίας
Τον Μάιο του 1800 παρουσιάστηκε στον Έλγιν η ομάδα των καλλιτεχνών, υπό την εποπτεία του εφημέριου του Έλγιν, του Φίλιπ Χάντ. Άρχισαν αμέσως τη δουλειά – δουλειά που έμελλε να τους απασχολήσει συνεχώς επί δέκα χρόνια. Όταν η Κοινοβουλευτική Επιτροπή που διεξήγε τη σχετική έρευνα τον ρώτησε το 1816: «Φαντάζεστε ότι το φιρμάνι σας έδινε ρητή άδεια να μετακινήσετε αγάλματα και τμήματα του γλυπτού διακόσμου από τους τοίχους ή τον ναό, ή ότι αυτό έπρεπε να έχει αποτελέσει αντικείμενο ιδιωτικού διακανονισμού με τις τοπικές αρχές της Αθήνας;», αυτός απάντησε: «Αυτή ήταν η ερμηνεία που ο Βοεβόδας της Αθήνας πείστηκε να παραδεχτεί». Η «πειθώ» περιλάμβανε δώρα από ταγιαρισμένο γυαλί και όπλα∙ κι έτσι δόθηκε η άδεια στον Χάντ να αφαιρέσει την καλύτερη από τις μετόπες του Παρθενώνα. Την κατέβασαν στις 31 Ιουλίου. Η πρώτη επίθεση είχε γίνει∙ και ως τον Σεπτέμβριο του 1803, εκατό κιβώτια ήταν έτοιμα στον Πειραιά για να φορτωθούν στο πλοίο για το Λονδίνο. Το περιφανέστερο μνημείο της Αθήνας είχε καταντήσει ένα κουφάρι. Η πένθιμη καμπάνα για το θάνατο του ιδεώδους είχε χτυπήσει. Από το 1816 και έξης το καλλιτεχνικό αισθητήριο σχεδόν ομόφωνα αναγνωρίζει τα μάρμαρα του Παρθενώνα ως το υπέρτατο διατηρούμενο επίτευγμα της ελληνικής τέχνης και ίσως ένα από τα σπουδαιότερα έργα τέχνης στον κόσμο. Το Βρετανικό Μουσείο, επίσης, καθιερώθηκε στην πρώτη σειρά των μουσείων, σε μια εποχή που τα μουσεία αναδεικνύονταν σε σπουδαία σύμβολα εθνικού γοήτρου. Να θυμίσουμε ότι μετά την άφιξη του Όθωνα και την ίδρυση της υπό γερμανική διεύθυνση αρχαιολογικής υπηρεσίας, οι Έλληνες έσπευσαν να συστήσουν μια αποκλειστικά Ελληνική Αρχαιολογική Εταιρεία, που ιδρύθηκε το 1837, «διά να συνδράμει εις την ανεύρεσίν, ανέγερσίν και συμπλήρωσίν των εν Ελλάδι αρχαιοτήτων». Η πρώτη τους συνεδρία έγινε στον Παρθενώνα στις 28 Απριλίου: ένα συμβολικό μέρος. Στην αρχή τα κονδύλια της ήταν πολύ μικρά για να επιτρέπουν ανασκαφές. Τουλάχιστον εξίσου σημαντικός ήταν και ο προπαγανδιστικός ρόλος της Εταιρείας. Ακόμη και στη δεκαετία του 1830 εξακολουθούσαν να καίνε τις αρχαιότητες για την κατασκευή ασβέστη, και ο Πιττάκης(ένας Λεβέντης Έλληνας με τεράστια προσφορά στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς) ήταν υπεύθυνος για την τοποθέτηση ενός αρχαιολόγου υπεύθυνου σε κάθε λατομείο (1838). Εισήγαγε επίσης νόμο σύμφωνα με τον όποιο αρχαιολογικοί τόποι δεν θα δίνονταν ως προίκα. Η πίεση αυτού του είδους επηρέασε αποφάσεις όπως εκείνη του Αυστριακού πρεσβευτή Πρόκες φον Όστεν να δωρίσει στο ελληνικό κράτος την Πνύκα, που ήταν ιδιοκτησία του (1857). Ήταν όμως υπερβολικό να περιμένει κανείς πως η διαρπαγή και η χρησιμοποίηση των αρχαιοτήτων ως οικοδομικού υλικού, όπως και η τάση να μεταχειρίζονται την Ελλάδα σαν γερμανικό φέουδο, θα σταματούσε αμέσως. Μια οικονομική κρίση στη δεκαετία του 1840 επιλύθηκε το 1848, όταν η Εταιρεία πούλησε τις μετοχές της Εθνικής Τράπεζας που διέθετε και οργάνωσε το πρώτο Εκθετήριο Εκμαγείων. Πρωταρχικό κίνητρο ήταν να πάρουν από το Βρετανικό μουσείο εκμαγεία των γλυπτών του Παρθενώνα και των ζωφόρων από το ναό της Νίκης και το ναό του Επικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες. Πρέπει να ήταν μεγάλη ταπείνωση να πρέπει να πληρώσουν για να αποκτήσουν απλά αντίγραφα αυτών που όλοι οι Έλληνες θεωρούσαν δική τους κληρονομιά. Η εφημερίδα Guardian αναφέρει ότι το κοινοβούλιο έκανε το 1963 νέα πράξη για αυτά. Με αυτήν «ξεπλένει» τα κλοπιμαία του Έλγιν, καθώς τα μέλη του έχουν αντιληφθεί πως δεν διαθέτουν καθαρά παραστατικά απόκτησης. Δίνουν de facto πιστοποιητικά στο Βρετανικό Μουσείο. Αυτό μπορεί να καταπέσει σε οποιοδήποτε διεθνές δικαστήριο σύμφωνα με το πόρισμα. Κανένα κράτος δεν μπορεί να νομιμοποιήσει παράνομες πράξεις υπηκόου του σε ξένη χώρα με αναδρομική κάλυψη. Μετά και τα ναζιστικά εγκλήματα, οι διεθνείς νόμοι είναι υπεράνω των εθνικών που έχουν περάσει από κάποια κοινοβούλια. Η Μελίνα Μερκούρη, τότε υπουργός Πολιτισμού, διεθνοποίησε το θέμα, καταθέτοντας πρόταση για επιστροφή στην Διεθνή Διάσκεψη υπουργών Πολιτισμού της UNESCO στο Μεξικό, τον Αύγουστο του 1982. «Υπάρχουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα. Όπως
Υπάρχει ο Δαβίδ του Michael Angelo
Yπάρχει η Αφροδίτη του Da Vinci
Υπάρχει ο Ερμής του Πραξιτέλη
Υπάρχουν οι Ψαράδες στη θάλασσα του Turner
Υπάρχει η Capella Sixtina Μελίνα Μερκούρη.. Τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Λονδίνο, που αντιπροσωπεύουν το 30% της αυθεντικής σύνθεσης, αποτελούν μια σημαντική αναπαράσταση του αρχαίου αθηναϊκού πολιτισμού στο πλαίσιο της παγκόσμιας Ιστορίας. Όσο για τα εκατομμύρια που τα επισκέπτονται: πρώτον, ο Ζυλ Ντασέν είχε πει το εξαιρετικό: τότε, ας τα πάμε στην Κίνα. Από το σύνολο της ζωφόρου, σήμερα σώζονται 50 μέτρα στο Μουσείο της Ακρόπολης, 80 μέτρα στο Βρετανικό Μουσείο, ένας λίθος στο Μουσείο του Λούβρου, ενώ άλλα τμήματα είναι διασκορπισμένα σε μουσεία στο Παλέρμο, στο Βατικανό, στο Wurzburg, στη Βιέννη, στο Μόναχο και στην Κοπεγχάγη.
ΠΗΓΕΣ ΑΝΑΖΗΤΏΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ(RICHARD STONEMAN) M.I.E.T, Ομιλία Κ. Ελενας Κόρκα στο μέγαρο μουσικής, Ελληνική Τέχνη και Αρχαιολογία( Δημήτρης Πλάντζος)
