Η Ντόρα στη Χώρα των Λωτοφάγων

Πρώτα-πρώτα τέτοια επιχειρήματα είναι ανόητα. Κανείς δεν συζητάει στα σοβαρά τι θα είχε συμβεί στο μέλλον, αν κάποια στιγμή δεν γινόταν αυτό που έγινε. Η Ντόρα Μπακογιάννη όφειλε να γνωρίζει ότι δεν μπορεί να υπάρξει σοβαρή πολιτική συζήτηση για το πώς θα ήταν τα πράγματα σε ένα “Εναλλακτικό Σύμπαν”. Κανείς δεν αναρωτήθηκε για παράδειγμα τι θα είχε συμβεί, αν ο Γιώργος Παπανδρέου δεν είχε εξαναγκάσει σε πρόωρες εκλογές τον Κώστα Καραμανλή το 2009, εν όψει (επαν)εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας.

Η ομολογία Blanchard

Το πόσο σαθρό ήταν το πρώτο Μνημόνιο (το οποίο κάποιοι το ψήφισαν χωρίς να το διαβάσουν), το ομολόγησε ο ίδιος ο “επικεφαλής οικονομολόγος” του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Olivier Blanchard. Και λίγο αργότερα παραιτήθηκε. Σε έκθεσή του που δημοσιεύτηκε το καλοκαίρι του 2011 (ένα χρόνο μετά την ψήφισή του) ο Blanchard παραδέχθηκε ότι το πρώτο Μνημόνιο “δεν έβγαινε”. Με τίποτα! Μεταξύ πολλών άλλων γιατί υποτιμούσε τα υφεσιακά αποτελέσματα των μέτρων που επέβαλε. Και γιατί είχε “τιμωρητικά επιτόκια”.

Με άλλα λόγια παραδεχόταν εκ των υστέρων μεγάλο μέρος της κριτικής του Αντώνη Σαμαρά ένα χρόνο πριν, ότι οι πολλαπλασιαστές που χρησιμοποιούσε το Πρόγραμμα ήταν λάθος! Πολύ περισσότερο, παραδεχόταν δημόσια ότι οι “σωστοί” πολλαπλασιαστές ήταν αυτοί ακριβώς που είχε αναφέρει δημόσια (στο πρώτο “Ζάππειο”) ο Αντώνης Σαμαράς. Κι αυτό δεν ήταν μια “τεχνική λεπτομέρεια”. Σήμαινε ότι η λιτότητα που προκαλούσε το πρώτο Μνημόνιο ήταν τριπλάσια από αυτήν που υπολόγιζε αρχικά το ΔΝΤ. Κι ότι όσο κι αν “κόβαμε” το έλλειμμα, το χρέος θα συνέχιζε να αυξάνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ πολύ περισσότερο απ’ όσο περίμενε το ΔΝΤ.

Με άλλα λόγια –όπως παραδέχθηκαν αργότερα και πολλοί άλλοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι– τότε δόθηκε στην Ελλάδα ένα “φάρμακο” που δεν ήταν απλώς “πικρό”, ήταν χειρότερο από την “ασθένεια” που επιχειρούσε να θεραπεύσει. Ανεξαρτήτως του ποιος το στήριζε στην αρχή. Κι ενώ όλα αυτά τα κατάλαβε ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ ήδη από το 2011 και πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τα ομολόγησαν (με κάποιες τύψεις) ήδη από το 2019, η κα Μπακογιάννη (και κάποια “ορφανά” του Γιώργου Παπανδρέου) δεν το έχουν καταλάβει ακόμα. Αλλά δεν είναι τα μόνα…

Η Ντόρα Μπακογιάννη…

Η Ντόρα Μπακογιάννη δεν έχει καταλάβει –ή δεν θυμάται– ότι στην πρώτη ομιλία του ως αρχηγός της ΝΔ (τον Δεκέμβριο του 2009 στη Βουλή) ο Αντώνης Σαμαράς πρότεινε στον τότε Πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, να του “βάλει πλάτη” (να τον στηρίξει) να πάρει τα απαραίτητα μέτρα, εγκαίρως, ώστε η Ελλάδα να μη χρεοκοπήσει και να μην αναγκαστεί να πάει σε Μνημόνια αργότερα. Σημειωτέον τότε οι αγορές δάνειζαν την Ελλάδα. Αλλά τότε ο Γιώργος Παπανδρέου ψήφιζε ακόμα “γενναιόδωρες παροχές”, που τις πήρε πίσω λίγο αργότερα… Ο Σαμαράς, ως Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, προσέφερε στήριξη στον Πρωθυπουργό να πάρει αντιδημοφιλή μέτρα, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα. Δηλαδή, ο Σαμαράς έκανε τότε, αυτό που δεν έκανε ο Γιώργος Παπανδρέου ως αρχηγός της Αντιπολίτευσης εννιά μήνες πριν, όταν του το είχε ζητήσει ο Κώστας Καραμανλής…

Και ύστερα από μερικούς μήνες ήλθε η επιστολή Blanchard που παραδεχόταν ότι το πρώτο Μνημόνιο ήταν εντελώς λάθος κι άνοιξε ο δρόμος για την αλλαγή του για το κούρεμα του Χρέους, που δεν είχε γίνει στο πρώτο Μνημόνιο, για την αλλαγή του μίγματος των περιοριστικών μέτρων και για τη δραστική περικοπή των τιμωρητικών επιτοκίων του πρώτου Μνημονίου. Και τότε ήταν που οι δανειστές “παρέκαμψαν” τον Γιώργο Παπανδρέου κι ήλθαν να διαπραγματευθούν με τον Σαμαρά. Αυτά βέβαια, δεν τα θυμάται η Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία όλο αυτό το διάστημα είχε ταυτιστεί με το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου, που βούλιαζε. Και ψήφιζε το πρώτο Μνημόνιο, που δεν έβγαινε, χωρίς να το έχει διαβάσει!

Η Ντόρα Μπακογιάννη, δεν θυμάται ακόμα πως η κυβέρνηση Παπαδήμου συμφωνήθηκε ως “μεταβατική κυβέρνηση” με τη στήριξη και της ΝΔ του Σαμαρά, για να γίνει το κούρεμα χρέους από τους δανειστές και για να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές αμέσως μετά. Δεν την “έριξε”, λοιπόν, ο Σαμαράς. Από την αρχή είχε συμφωνηθεί να οδηγήσει –μετά το κούρεμα– σε εκλογές. Και δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς. Η κυβέρνηση Παπαδήμου δεν μπορούσε να εφαρμόσει τίποτα από τα συμφωνηθέντα με τους δανειστές.

Ας ρωτήσει…

Και έτσι, όταν ανέλαβε η κυβέρνηση Σαμαρά, μέσα σε πέντε μόλις μήνες (από τον Ιούνιο ως το Νοέμβριο 2012) εφάρμοσε πλήρως 78 προαπαιτούμενα που είχαν συσσωρευτεί ως “εκκρεμότητες” από τις προηγούμενες κυβερνήσεις τα προηγούμενα δύο χρόνια. Έκανε σε πέντε μήνες όσα δεν είχαν κάνει οι προηγούμενοι σε δύο χρόνια! Όλα σχεδόν μεταρρυθμίσεις… Ας ρωτήσει τον Στουρνάρα και τον Παπασταύρου, να την πληροφορήσουν τι έγινε τότε. Γιατί προφανώς η ίδια δεν έχει ιδέα, ή έχει ξεχάσει…

Τέλος στις αρχές 2014 η Ελλάδα επί διακυβέρνησης Σαμαρά –και αντίθετα απ’ ό,τι συνέβη με το πρώτο Μνημόνιο– έπιασε πρωτογενή πλεονάσματα και βγήκε στην ανάπτυξη ένα χρόνο νωρίτερα απ’ ό,τι προέβλεπαν οι δανειστές! Ενώ το Νοέμβριο 2014 ομόφωνα το Eurogroup αποφάσιζε ότι η Ελλάδα μπορούσε πια να βγει και από τα μνημόνια συνολικά, ενάμιση χρόνο νωρίτερα απ’ ό,τι προέβλεπε το δεύτερο Πρόγραμμα… Τότε ήταν που ο ξένος Τύπος (από το Economist ως την Bild) έγραφε ότι η Ελλάδα μεταπήδησε από την “τροχιά του Grexit” στο “θαύμα του Grecovery”! Αυτό ονομάστηκε τότε Greek success story από τον ξένο Τύπο, όχι από τον Σαμαρά. Αλλά η κα Μπακογιάννη δεν διαβάζει, φαίνεται, ξένο Τύπο.

ΥΓ. Μπορεί κάποιος να θέσει ένα άλλο ερώτημα ακολουθώντας τη “λογική” της Ντόρας. Τι θα είχε συμβεί σε ένα “Εναλλακτικό Σύμπαν”. Τι θα είχε συμβεί, αν ο Σαμαράς είχε ψηφίσει το λάθος πρώτο Μνημόνιο; Το μόνο βέβαιο, είναι ότι θα είχε επίσης αποτύχει γιατί ήταν λάθος! Το πιθανότερο σε αυτή την περίπτωση, είναι ότι και η ΝΔ θα είχε από τότε υποστεί την καθίζηση που υπέστη το ΠΑΣΟΚ. Και δεν θα είχε σηκώσει κεφάλι, όπως και το ΠΑΣΟΚ δεν κατάφερε να σηκώσει κεφάλι έκτοτε.

Και ο ΣΥΡΙΖΑ θα ερχόταν στην κυβέρνηση από το 2012 για να επιτελέσει το “θεάρεστο” έργο του. Μόνο που το 2015 η Ελλάδα είχε ήδη αποδείξει –επί Σαμαρά– ότι μπορούσε να βγει από τα Μνημόνια. Ενώ το 2012 απλώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαχειριζόταν το Grexit, το οποίο οι περισσότεροι εταίροι μας αποδέχονταν και όλοι οι οικονομικοί παρατηρητές στοιχημάτιζαν σαν “αναπόφευκτο”. Σε κάποιο “εναλλακτικό Σύμπαν” θα μπορούσαμε κι αυτό να το κουβεντιάσουμε. Ευτυχώς, δεν χρειάστηκε…