Η δουλειά ενός παθολόγου ουσιαστικά είναι να διερευνά, αυτό κάνω όλη μου τη ζωή» λέει χαμογελώντας ο Παναγιώτης Κατσίβελας, καθώς ανοίγει διάπλατα την πόρτα του γραφείου του για να με υποδεχτεί. «Έχω αναλάβει κι άλλες θέσεις ευθύνης, και εκείνο που έμαθα πάντα είναι να το ψάχνω, να αναζητώ διεξοδικά τη ρίζα κάθε προβλήματος».
Βρισκόμαστε στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) που βρίσκονται φωλιασμένες ανάμεσα στους καταπράσινους λόφους των Θρακομακεδόνων. Στο τιμόνι του βρίσκεται ο έμπειρος παθολόγος, που συμπλήρωσε πρόσφατα την πρώτη του τριετία. Τριγύρω μας βρίσκονται κρεμασμένες μια σειρά από βαθυκόκκινες καλαίσθητες αφίσες που φέρουν στην καρδιά τους το μήνυμα της περσινής ετήσιας καμπάνια για την εθελοντική αιμοδοσία: «Μία φορά δεν είναι αρκετή».
Αφορμή για τη συνάντησή μας, φυσικά, δεν είναι άλλη από την αχτίδα αισιοδοξίας που ξεπρόβαλε μέσα στον ζόφο των ημερών, όταν η άμεση κινητοποίηση όχι μόνο του Κέντρου αλλά και χιλιάδων εθελοντών οδήγησε στη συγκέντρωση 19.000 μονάδων αίματος μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, καλύπτοντας και με το παραπάνω τις ανάγκες που προέκυψαν από το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη.
«Αυτό που συνέβη την περασμένη εβδομάδα με το δυστύχημα στον σιδηρόδρομο είναι για εμάς μια καθημερινότητα», αναφέρει στωικά ο Πρόεδρος του ΕΚΕΑ. «Καθημερινά το σύστημα αιμοδοσίας ζει σε καθεστώς κρίσης. Ζούμε συνεχώς με την αγωνία να αποδείξουμε πως υπάρχει επάρκεια αίματος», συμπληρώνει καθώς ξεφυλλίζει τα στοιχεία για τη διαθεσιμότητα αίματος του Κέντρου, «ειδικά επειδή κάθε φορά που ξεκινάει μια εφημερία σε κάποιο νοσοκομείο δεν ξέρεις ποτέ τι θα σου φέρει. Δεν γνωρίζεις αν θα προκύψει ένα μεγάλο τροχαίο ατύχημα ή μια μεταμόσχευση που απαιτεί 50 μονάδες αίματος κάθε φορά, μια έλλειψη σε σπάνιες ομάδες αίματος που οφείλεις άμεσα να αναζητήσεις. Ευτυχώς δεν χρειάστηκε για το δυστύχημα τόσο αίμα που να μην το έχουμε, αλλά κάθε μέρα είναι και ένας πόλεμος, μια μικρή μάχη. Μόνο στο τέλος της έρχεται η ικανοποίηση».
Αυτή η μόνιμη εγρήγορση που επιβάλλεται στο σύστημα της αιμοδοσίας και που έχει καλλιεργηθεί «από τη διεύθυνση μέχρι τον τελευταίο αιμολήπτη» είναι, σύμφωνα με την εκτίμηση του προέδρου του ΕΚΕΑ, ο λόγος που τα αντανακλαστικά του συστήματος λειτούργησαν και κατάφεραν να εξασφαλίσουν την επάρκεια του αίματος, παρά τις προκλήσεις που εμφανίστηκαν. «Θα μοιραστώ μαζί σας κάτι τραγικό», αναφέρει χαρακτηριστικά ο δρ. Κατσίβελας. «Μετά το δυστύχημα δεν επικοινώνησε κανένας μαζί μας. Δεν μετέφερε κανείς τις ανάγκες για αίμα και έναν πιθανό αριθμό τραυματιών. Μόνοι μας κάναμε την επικοινωνία, εμείς διακινήσαμε το αίμα στα νοσοκομεία αιχμής και μεταφέραμε τα αποθέματά μας κάνοντας μια πιθανή εκτίμηση των αναγκών. Στο μεταξύ, υπάρχει και άλλη μια πρόκληση: το αίμα που συλλέγεται τώρα δεν μπορεί να δοθεί άμεσα, εκτός αν δεν υπάρχει ούτε σταγόνα διαθέσιμη. Πρώτα πρέπει να γίνει ένας εργαστηριακός έλεγχος, όπου το εξετάζουμε για όλα τα μεταδιδόμενα νοσήματα. Στην καλύτερη περίπτωση, για την περιοχή της Λάρισας, αυτή η διαδικασία ήθελε εννιά ώρες, τρεισήμισι ώρες στα εργαστήρια και μετά όσο χρειαστεί για τη μεταφορά», συμπληρώνει. «Ευτυχώς, μέσω μιας νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας έχουμε τη δυνατότητα να απελευθερώνουμε αμέσως τη μονάδα, με το που βγαίνει το αποτέλεσμα, από τα μηχανήματά μας στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη».
Για την ανταπόκριση στις ανάγκες που δημιουργήθηκαν μετά το πολύνεκρο δυστύχημα απαιτούνταν άμεση και μαζική κινητοποίηση, έτσι ενεργοποιήθηκαν αιμοδοσίες και μεταφορές αίματος ακόμα και από τη Ρόδο, την Κρήτη και την Αλεξανδρούπολη. «Όταν έγινε το ατύχημα στο Μάτι είχαν ανοίξει μόνο τρεις αιμοδοσίες», θυμάται ο Πρόεδρος του ΕΚΕΑ, «και αυτό έφερε μεγάλη κόπωση στον κόσμο, ταλαιπωρία και πιέσεις. Γιατί, λοιπόν, φέτος να δόσεις την ευκαιρία μονάχα στους κατοίκους της Λάρισας να εκφράσουν αυτό το συναίσθημα και όχι και στις υπόλοιπες πόλεις; Έπειτα υπήρχε και μία ακόμη ανάγκη που δημιουργήθηκε, επειδή διανύουμε μια δύσκολη προεκλογική χρονιά, επομένως υπήρξαν πάρα πολλοί άνθρωποι που έδιναν μόνοι τους κατευθύνσεις στην αιμοδοσία, ενδεχομένως χωρίς τα καλύτερα αποτελέσματα ή προθέσεις», συμπληρώνει. «Οφείλαμε να παρέμβουμε για να συντονίσουμε την έναρξη αλλά κυρίως να πούμε πότε πρέπει να σταματήσουμε, να δώσουμε δηλαδή τον κατάλληλο ρυθμό».
Αυτή ακριβώς η δύσκολη και διαρκώς μεταβαλλόμενη εξίσωση βρίσκεται στην καρδιά του ΕΚΕΑ, το οποίο πρέπει να εξασφαλίζει πως οι ανάγκες για αίμα καλύπτονται πανελλαδικά, αλλά δίχως να ξεπερνούν κατά πολύ τις απαιτήσεις. «Ξέρετε, το αίμα μπορεί να συντηρηθεί στο μέγιστο για 42 ημέρες, όσον αφορά τα ερυθρά αιμοσφαίρια, και στο ελάχιστο, που αφορά τα αιμοπετάλια, μονάχα 5 ημέρες. Μονίμως, λοιπόν, οφείλεις να λύνεις την εξίσωση της διαθεσιμότητας ως προς τον χρόνο και τον αριθμό. Εάν αφήναμε με αυτή την κρίση του δυστυχήματος στα Τέμπη να γεμίσει ανεξέλεγκτα τις αποθήκες, αυτό θα σήμαινε πως αναγκαστικά θα συγκεντρώναμε αίμα που θα πετάγαμε», συμπληρώνει. «Πολλοί μιλάνε για αιμοδοσία, αλλά εκείνο που πρέπει να σκεφτόμαστε είναι τι είναι αυτό που προσφέρεται, σε ποιον βαθμό και σε ποια ποσότητα».
Διαβάστε περισσότερα εδώ
πηγη lifo.gr
