Την παράταση δύο προγραμμάτων ενίσχυσης των επιχειρήσεων λόγω Covid προετοιμάζουν τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων, εκμεταλλευόμενα την παράταση του ειδικού καθεστώτος ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι και τις 30 Ιουνίου του 2022.
Η πέμπτη κατά σειρά παράταση του ειδικού καθεστώτος κρατικών ενισχύσεων, που ενεργοποιήθηκε την άνοιξη του 2020, έχει στόχο να δώσει στα κράτη μέλη ακόμη μεγαλύτερη ευελιξία στη στήριξη των επιχειρήσεων απέναντι στις συνέπειες από την πανδημία του Covid-19. Η πιο μεγάλη παρέκκλιση από τον κανόνα για τις κρατικές ενισχύσεις ήταν όταν τον Ιανουάριο η Επιτροπή, με στόχο τη συνέχιση της στήριξης επιχειρήσεων, αύξησε το ανώτατο όριο των κρατικών ενισχύσεων ανά επιχείρηση από τις 800.000 ευρώ που ήταν έως τότε στο 1,8 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό, αν συνδυάζονταν και με τον κανόνα de minimis, έφτανε τα 2 εκατ. ευρώ.
Η παράταση βρήκε την Ελλάδα να έχει διαθέσει ήδη το 3ο μεγαλύτερο αναλογικά πακέτο στήριξης για τις επιχειρήσεις εντός της ΕΕ, με συνολικά 43,3 δισ. ευρώ. Εκ των πραγμάτων, τα περιθώρια για περαιτέρω στήριξη είναι περιορισμένα με βάση τα δημοσιονομικά δεδομένα.
Παράλληλα, μια περαιτέρω επεκτατική δημοσιονομική πολιτική βρίσκεται σε αντίθεση και με τις κατευθυντήριες γραμμές της Κομισιόν για “προσεκτικά στοχευμένα μέτρα στήριξης το 2022 ειδικά για τα κράτη μέλη με υψηλό χρέος”, όπως η Ελλάδα.
Τα μέτρα που θα επεκταθούν
Παρ’ όλα αυτά σχεδιάζεται η επέκταση για το 2022 δύο μέτρων τα οποία δεν θα έχουν δημοσιονομικό κόστος, ενώ παράλληλα θα βοηθούν και τη στήριξη των επιχειρήσεων.
Το πρώτο από αυτά τα μέτρα είναι η κάλυψη των παγίων δαπανών. Μετά την εφαρμογή του μέτρο το περασμένο καλοκαίρι, περίπου 31.000 επιχειρήσεις μοιράστηκαν πιστωτικά σημειώματα ύψους 450 εκατ. ευρώ, με στόχο να τα χρησιμοποιήσουν για να καλύψουν με αυτά φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις.
Τον Οκτώβριο, το υπουργείο Οικονομικών κατακλύστηκε από αιτήματα επιχειρήσεων (κυρίως του τουριστικού κλάδου) που ζητούσαν την παράταση του μέτρου και τους πρώτους μήνες του 2022. Τούτο διότι θα έμεναν ανεκμετάλλευτα και θα χάνονταν υπόλοιπα των πιστωτικών σημειωμάτων ύψους από 80 έως και 120 εκατ. ευρώ αν το μέτρο έληγε στις 31 Δεκεμβρίου. Τώρα το υπουργείο Οικονομικών προσανατολίζεται σε τρίμηνη παράταση του μέτρου, ώστε αυτά τα υπόλοιπα να καλυφθούν και οι δικαιούχοι να ευεργετηθούν από το σύνολο του μέτρου.
Ένα δεύτερο μέτρο στήριξης που θα παραταθεί είναι αυτό που προβλέπει την παροχή κεφαλαίου κίνησης σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις μέσω των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ) με ένα συνολικό ποσό από το ΕΣΠΑ ύψους 250 εκατ. ευρώ. Το μέτρο ατόνησε, λόγω κυρίως της επιστρεπτέας προκαταβολής που κάλυψε τότε όλα τα κενά που δημιούργησε ο covid, και είχε μικρότερη επιτυχία από την αναμενόμενη. Οι προκηρύξεις του μέτρου αναμένεται να παραταθούν ως τον Μάρτιο, ώστε ως τον Ιούνιο όλοι οι δικαιούχοι να έχουν πάρει και τα χρήματά τους.
Τα δύο νέα εργαλεία
Στην απόφαση για την παράταση η Επιτροπή ενεργοποίησε και δύο νέα εργαλεία στήριξης. Συγκεκριμένα στο πλαίσιο του έκτακτου πλαισίου επιτρέπονται:
– Μέτρα στήριξης των επενδύσεων προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν το επενδυτικό κενό που άφησε η κρίση. Τα κράτη μέλη μπορούν να δημιουργήσουν κίνητρα για επενδύσεις που αναλαμβάνονται από εταιρείες και να χρησιμοποιήσουν αυτό το εργαλείο για να επιταχύνουν τόσο την πράσινη όσο και την ψηφιακή μετάβαση.
– Μέτρα στήριξης της φερεγγυότητας για τη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων και τη διάθεσή τους για επενδύσεις σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), συμπεριλαμβανομένων των νεοφυών επιχειρήσεων και των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης
Και τα δύο νέα μέτρα καλύπτονται ήδη από ενισχύσεις και επιδοτήσεις, που έχει ήδη δρομολογήσει το υπουργείο Οικονομικών στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης.
Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις, υπάρχει έτοιμο το σχέδιο της διάθεσης των 12,7 δισ. ευρώ από τα δάνεια του Ταμείο Ανάκαμψης για επενδύσεις, ενώ για τις νεοφυείς επιχειρήσεις έχει σχεδιαστεί ειδική επιδότηση στο πλαίσιο ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
