Η Πελοπόννησος γύρισε οριστικά σελίδα με την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων και αυτό τελικά πιστοποιείται από παντού. Αν και τελειώσαμε με τις χωματερές υπάρχει ακόμη περιθώριο βελτίωσης στην προσπάθεια για την ανακύκλωση. Αυτός είναι και ο κεντρικός επόμενος στόχος που τέθηκε στην 15η πανελλήνια συνάντηση των ΦοΔΣΑ που γίνεται στην Καλαμάτα.
Το Δίκτυο των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α) πραγματοποιεί κάθε χρόνο, σε συνεργασία με τους κατά τόπους Φο.Δ.Σ.Α, την Πανελλήνια Σύνοδο των Φο.Δ.Σ.Α όπου συμμετέχουν εισηγητές & επιστήμονες με γνώση και εμπειρία στα θέματα διαχείρισης στερεών αποβλήτων, στη βιώσιμη διαχείριση και κυκλική οικονομία, στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα αστικά στερεά απόβλητα και τους Φο.Δ.Σ.Α καθώς και εκπρόσωποι των συναρμόδιων Υπουργείων, της Κ.Ε.Δ.Ε και των εταιριών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων.
Το Δίκτυο των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Δίκτυο Φο.Δ.Σ.Α) και ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της Περιφέρειας Πελοποννήσου συνδιοργανώνουν εφέτος την 15η Πανελλήνια Σύνοδο των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α), στις 2 έως 4 Νοεμβρίου 2023, στην πόλη της Καλαμάτας, στο ξενοδοχείο Elite City Resort. Στη Σύνοδο συμμετέχει ο Δήμος Καλαμάτας. Τίτλος της 15ης Συνόδου: «Διαχείριση απορριμμάτων – Ζητήματα προσαρμογής στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο».
Η 15η Σύνοδος έχει ως κύρια θέματα την προσαρμογή των Μονάδων Διαχείρισης στις νέες απαιτήσεις RRF, τη χρηματοδότηση με το καθεστώς prorata, τις χρηματοδοτικές δυνατότητες του ΠΕΚΑ 2021-2027, την εκπόνηση των ΠΕΣΔΑ ως ολοκληρωμένους, αξιόπιστους και βιώσιμους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς, την εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας και γενικότερα τον προσδιορισμό της μετάβασης της διαχείρισης των απορριμμάτων και του ρόλου των ΦοΔΣΑ την επόμενη μέρα της χώρας μας.
Θαν. Βασιλόπουλος: Μπορούμε να κάνουμε βήματα προς το μέλλον
Στη Σύνοδο, που θα διαρκέσει έως τις 4 Νοεμβρίου και ως θέμα έχει: «Διαχείριση απορριμμάτων – Ζητήματα προσαρμογής στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο», συμμετέχει και ο Δήμος Καλαμάτας. Ο Δήμαρχος Καλαμάτας, Θανάσης Βασιλόπουλος, κατά τον χαιρετισμό του στην έναρξη της Συνόδου, ανέφερε: «Σας καλωσορίζω στην Καλαμάτα και εύχομαι να είναι γόνιμα και προς επ’ ωφελεία όλων τα αποτελέσματα και συμπεράσματα της 15ης Πανελλήνιας Συνόδου των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων.
Δεν θα μακρηγορήσω, άλλωστε, κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου, είμαι βέβαιος ότι θα τεθούν επί τάπητος όλα τα θέματα που μας απασχολούν, ως Αυτοδιοίκηση αλλά και γενικότερα ως φορείς που έχουμε την ευθύνη να διαχειριστούμε τα στερεά απόβλητα και να εφαρμόσουμε πολιτικές που θα μας οδηγήσουν στη μείωση του όγκου των απορριμμάτων.
Για όλους μας νομίζω οι προκλήσεις είναι μπροστά. Τα θέματα που αφορούν τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων, την ενίσχυση όλων των ρευμάτων της ανακύκλωσης, την εφαρμογή πολιτικών που υπηρετούν την κυκλική οικονομία, είναι ζητήματα που βρίσκονται στην ατζέντα.
Προφανώς μέσα σε όλα αυτά, πέραν της μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, οφείλουμε να εργαστούμε και για τη μείωση του κόστους για τη διαχείριση των απορριμμάτων.
Ένα κόστος σημαντικό, ένα κόστος που αποτελεί κυρίως για εμάς τους Δήμους της Περιφέρειας, ένα βάρος που καλούμαστε να διαχειριστούμε μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες.
Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, μετά από μια μακρά περίοδο, επιτέλους, μπορούμε σήμερα να πούμε ότι έχουμε περάσει σε μία νέα εποχή ως προς τη διαχείριση των απορριμμάτων. Η κεντρική διαχείριση είναι γεγονός, με τα προβλήματα και τις αδυναμίες που έχει. Μία κεντρική διαχείριση που λειτουργεί. Με μία μονάδα σε πλήρη λειτουργία και δύο σε μεταβατική.
Σίγουρα η λειτουργία των μονάδων Κεντρικής Διαχείρισης αποτέλεσε ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την επίτευξη του στόχου της ολοκληρωμένης διαχείρισης των αποβλήτων της Πελοποννήσου, δεν μπορώ ωστόσο να μην αναφέρω ότι τη διαχείριση την πληρώνουμε πολύ ακριβά.
Δεν έχει καμία σχέση η αρχική τιμή που είχε ακουστεί πολλές φορές από αρμόδιους εκπροσώπους της εταιρείας, που κυμαινόταν από 63 € αρχικά έως 69 € (η τελευταία τον Μάρτιο του 2022) με τα 72 € ανά τόνο και σε αυτά προστίθεται το αντισταθμιστικό όφελος και το λειτουργικό κόστος του ΦΟΔΣΑ 3 € επιπλέον και καταλήγουμε να πληρώνουμε 92,28 ευρώ με το ΦΠΑ ανά τόνο εισερχόμενων στη μονάδα αποβλήτων! Χωρίς το κόστος μεταφοράς! Το οποίο αν αναθέσουμε σε εργολάβο δεν υπάρχει περίπτωση να είναι κάτω από 37 € ανά τόνο!
Δυσβάστακτο το κόστος για όλους τους Δήμους, γιατί εκτός από τη διαχείριση έχουν και τον εξοπλισμό τους (οχήματα, μηχανήματα, κάδους) που πρέπει να συντηρούν και να ανανεώνουν, με τα ανταποδοτικά τέλη που εισπράττουν!
Επιπλέον, μέρος των δεσμεύσεων της εταιρείας προς τον ΦΟΔΣΑ αποτελεί η κατασκευή Φωτοβολταικού Σταθμού 3 MW για την χρήση Πράσινης ενέργειας, την εξασφάλιση μηδενικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος και τη μείωση του κόστους επεξεργασίας με τη χρήση της παραγόμενης ενέργειας για τη λειτουργία της μονάδας ΣΔΙΤ.
Επίσης, από τα υπερκέρδη που αναμένεται να προκύψουν, από την λειτουργία των μονάδων έχει προσδιοριστεί ότι το 60% θα κατευθυνθεί σε ένα Πράσινο Ταμείο που θα δημιουργηθεί στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Είναι λογικό και δίκαιο τα χρήματα αυτά να διοχετευθούν σε αυτούς που πληρώνουν το κόστος της διαχείρισης: τους Δήμους και δη τους συνεπείς ως προς τις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Περιμένουμε άμεσες εξελίξεις για αυτές τις δεσμεύσεις.
Ο ΦΟΔΣΑ και η εταιρεία πρέπει να συνεργασθούν στην κατεύθυνση της μείωσης του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων και όχι των συνεχιζόμενων αυξήσεων.
Γιατί υποχρεώσεις έχουν οι Δήμοι, αλλά υποχρεώσεις έχει και η εταιρεία. Και αυτά προφανώς, δεν είναι της παρούσης, αλλά αποτελούν μέρος μιας συζήτησης που θα ανοίξει την νέα αυτοδιοικητική περίοδο.
Και φυσικά, εν προκειμένω για τον ΦΟΔΣΑ της Πελοποννήσου, έχει να διεκπεραιώσει ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο. Αναφέρομαι στους Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, διαδικασία που αν θέλουμε να λέμε αλήθειες, έχει καθυστερήσει και επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς των Δήμων μας.
Επιτρέψτε μου -και κλείνω με αυτό- να θέσω σε τίτλους 4-5 θέματα, τα οποία κατά τη γνώμη μου πρέπει να δούμε ως φορείς που εμπλεκόμαστε με τη διαχείριση των απορριμμάτων.
Πρώτον. Οι ΦΟΔΣΑ οφείλουν να παρέχουν λύσεις για τη διαχείριση του συνόλου των παραγόμενων απορριμμάτων και ειδικότερα των ρευμάτων ειδικών αποβλήτων: αμίαντος, απόβλητα εκσκαφών, επικίνδυνα κ.λπ.
Δεύτερον. Λόγω της ανταποδοτικότητας των δαπανών υπάρχει αδυναμία μεγάλων επενδύσεων από τους Δήμους για την ανανέωση – αντικατάσταση εξοπλισμού διαχείρισης αποβλήτων: απορριμματοφόρα οχήματα, κάδοι απορριμμάτων κ.ά.. Και μάλιστα το πρόβλημα εντείνεται από την καθυστέρηση στην αξιολόγηση αντίστοιχων προτάσεων χρηματοδότησης από τις Διαχειριστικές Αρχές. Είναι ενδεικτικό ότι εκκρεμούν για παράδειγμα προτάσεις όπως για τη διαχείριση των βιοαποβλήτων, το πρόγραμμα Πληρώνω όσο Πετάω, τη διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών κ.ά.
Τρίτον. Η αντιμετώπιση του τεράστιου κόστους αποκομιδής – μεταφοράς – διαχείρισης αποβλήτων, το οποίο θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο με την απαίτηση καταβολής του τέλους ταφής. Ένα ζήτημα που κατ’ επανάληψη έχει τεθεί και πρέπει να δοθεί λύση.
Τέταρτον. Ότι συνολικά, και οι Φορείς Διαχείρισης και η Πολιτεία πρέπει να επανεξετάσουμε τη συνεργασίας με συλλογικά συστήματα, ένα παράδειγμα είναι η Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης. Συχνές βλάβες στο ΚΔΑΥ, επιβάρυνση από το κόστος μεταφορά σε άλλο ΚΔΑΥ σε μεγάλη απόσταση, μη ανανέωση του εξοπλισμού.
Τα θέματα για όλους εμάς που ασχολούμαστε και γνωρίζουμε για τη διαχείριση των απορριμμάτων είναι πολλά. Διάθεση συνεργασίας από την πλευρά του Υπουργείου, υπάρχει.
Μπορούμε να κάνουμε βήματα προς το μέλλον. Η αλήθεια είναι ότι στην Περιφέρεια Πελοποννήσου την τελευταία τετραετία επιτέλους δόθηκε λύση και διαχειριζόμαστε, με όποια προβλήματα επαναλαμβάνω, στις μονάδες διαχείρισης τα απορρίμματα μας. Και αυτή η λύση έχει ονοματεπώνυμο, Μανώλης Γραφάκος, Παναγιώτης Νίκας, Σταύρος Αργειτάκος.
Καλή επιτυχία στη Σύνοδο του Δικτύου των ΦΟΔΣΑ, καλά αποτελέσματα και καλή διαμονή την όμορφη και φιλόξενη πόλης μας».
