Ένας μήνας συμπληρώθηκε σήμερα, Πέμπτη 24 Μαρτίου, από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία έχει προκαλέσει μια από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρίσεις των τελευταίων ετών.
Ο τραγικός -μέχρι στιγμής- απολογισμός του πολέμου είναι χιλιάδες νεκροί, εκατομμύρια Ουκρανοί –σχεδόν το 25% του πληθυσμού– να έχουν φύγει από την χώρα ή έχουν εκτοπιστεί από τις εστίες τους και πόλεις ισοπεδωμένες.
Παρά τις πολεμικές συγκρούσεις και τους συνεχείς βομβαρδισμούς που έχουν ισοπεδώσει ολόκληρες πόλεις –όπως για παράδειγμα τη Μαριούπολη, όπου εκτιμάται ότι έχει καταστραφεί το 90% της– οι ρωσικές δυνάμεις φαίνεται να μην επιτυγχάνουν τους στόχους τους.
Αν και η Μόσχα υποστηρίζει πως όλα πηγαίνουν βάσει του σχεδίου της, είναι πλέον προφανές πως η αρχική εκτίμηση ότι επρόκειτο για έναν γρήγορο πόλεμο, με τις λιγότερες δυνατές απώλειες και με την ικανοποίηση των βασικών στρατηγικών στόχων του Κρεμλίνου, κάθε άλλο παρά έχει υλοποιηθεί.
Την ίδια στιγμή, η Δύση παρουσιάζεται πιο ενωμένη από ποτέ απέναντι στη Ρωσία, ενώ οι Ουκρανοί έχουν συσπειρωθεί γύρω από την κυβέρνηση του προέδρου Ζελένσκι, δηλώνοντας αποφασισμένοι να πολεμήσουν μέχρι τέλους και να μην παραδώσουν τα όπλα.
Όλα τα παραπάνω, σύμφωνα με τους αναλυτές, φέρνουν πιο κοντά την χρήση χημικών ή ακόμα και πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία, αφού ο Βλαντίμιρ Πούτιν -ο οποίος έχει αποδείξει πόσο απρόβλεπτος είναι- δεν αποκλείεται να καταφύγει σε αυτά όσο βλέπει ότι δεν μπορεί να επιτύχει τους στόχους, πράγμα που σιγά – σιγά θα επιφέρει «γκρίνια» στο εσωτερικό της χώρας του.
Φυσικά, γίνεται κατανοητό πως χρήση χημικών ή πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία μπορεί να σημάνει και την έναρξη του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου, αφού ήδη οι ΗΠΑ έχουν ξεκαθαρίσει ότι θα απαντήσουν αναλόγως σε περίπτωση επίθεσης με χημικά.
Όπως γίνεται κατανοητό ένας Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος θα έχει καταστροφικές συνέπειες σε ολόκληρο τον πλανήτη, ενώ κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η κατάληξή του.
Πώς θα τελείωνε ένας Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος
Μια προσπάθεια να απαντήσει σε αυτό το τελευταίο ερώτημα κάνει το Digital Mentor for Education & Recruitment.
Σύμφωνα με την εν λόγω ανάλυση, υπάρχουν τέσσερα σενάρια για το τέλος ενός Παγκοσμίου Πολέμου.
Αυτά είναι τα εξής:
- Η Ρωσία και η Κίνα θα διαπραγματευτούν μια εκεχειρία που θα τους επιτρέψει να συνεχίσουν τις εμπορικές τους συναλλαγές, αλλά με λιγότερη ισχύ και επιρροή από ό,τι προηγουμένως.
- Η ομάδα των ΗΠΑ εισβάλλει στη Ρωσία και την Κίνα, διαλύοντας τις κυβερνήσεις τους και αντικαθιστώντας τες με «δημοκρατικές». Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι αυτές οι κυβερνήσεις θα λειτουργήσουν καλά.
- Όταν «στριμωχτούν» στη γωνία, η Ρωσία και η Κίνα εκτοξεύουν τα πυρηνικά τους όπλα…
- Θα μπορούσε βέβαια να λειτουργήσει και η διπλωματική οδός, αφού κανένας δεν θέλει στην πραγματικότητα να δει έναν πόλεμο μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων.
Ο Μπάιντεν και ο ρόλος της «ζώνης απαγόρευσης πτήσεων»
Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να σημειωθεί πως από την πρώτη μέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, όπως και ο Λευκός Οίκος, είχαν φροντίσει να κάνουν ξεκάθαρο ότι η στρατιωτική επέμβαση της Ουάσιγκτον θα είναι εκτός τραπεζιού.
Ωστόσο, παρά την ξεκάθαρη θέση του Μπάιντεν, τέτοιες δηλώσεις έχουν τον τρόπο να δοκιμάζονται στο χρόνο, όπως αναλύει η Washington Post.
Τι θα συμβεί εάν η Ρωσία χρησιμοποιήσει χημικά όπλα, για παράδειγμα; Επιπλέον, η υποστήριξη για την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων στην Ουκρανία δεν θα έλεγε κανείς πως είναι σε ασήμαντα επίπεδα, καθώς το 41% σε μια δημοσκόπηση αυτή την εβδομάδα και 35% σε μια άλλη, τάσσεται υπέρ — ακόμη και αν αυτό αύξανε τις πιθανότητες ενός πυρηνικού πολέμου.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, συνεχίζει να ζητά την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, η οποία θα απαιτούσε τη στρατιωτική ισχύ των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, αυτό το θέμα τίθεται εκτός συζήτησης. Και όλο και περισσότερο, ο Λευκός Οίκος το αντιμετωπίζει με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο: επικαλούμενος τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Μεταξύ κυρώσεων και Τρίτου Παγκοσμίου
Ο Μπάιντεν επεσήμανε εν συντομία την πιθανότητα αυτή στις αρχές της εισβολής, λέγοντας ότι η επιλογή ήταν μεταξύ κυρώσεων και «τρίτου παγκόσμιου πολέμου». Και την περασμένη εβδομάδα, τόσο ο Μπάιντεν όσο και η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, προσπάθησαν επανειλημμένα να τονίσουν ότι οι ζώνες απαγόρευσης πτήσεων και τέτοια μέτρα πιθανότατα θα ισοδυναμούσαν με την έναρξη του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου.
Πιέζοντας προς την απόφαση να μην παρασχεθούν στην Ουκρανία στρατιωτικά αεροσκάφη την περασμένη εβδομάδα, η Ψάκι απάντησε: «Λοιπόν, θα έλεγα ότι αυτό στο οποίο βασίζεται η αξιολόγησή μας είναι πώς να αποτρέψουμε έναν παγκόσμιο πόλεμο».
Την επόμενη μέρα, ο Μπάιντεν ανέφερε τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο τέσσερις φορές σε δύο ξεχωριστές εμφανίσεις.
«Η ιδέα ότι θα στείλουμε επιθετικό εξοπλισμό και θα έχουμε αεροπλάνα και άρματα μάχης με Αμερικανούς πιλότους και Αμερικανικά πληρώματα, απλά καταλαβαίνετε… αυτό λέγεται Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος, εντάξει;», ενώ πρόσθεσε ότι «δεν θα καταπολεμήσουμε τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο στην Ουκρανία».
Τη Δευτέρα, η Ψάκι είπε ότι «η έναρξη του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου σίγουρα δεν είναι προς το συμφέρον της εθνικής μας ασφάλειας». Και την Τετάρτη, το συνέδεσε με τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων, λέγοντας: «Θα απαιτούσε ενδεχομένως να καταρρίψουμε ρωσικά αεροπλάνα – το ΝΑΤΟ να καταρρίψει ρωσικά αεροπλάνα. Και δεν μας ενδιαφέρει να εισέλθουμε σε Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο».
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μέτρα σαν τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων θα οδηγούσαν σε άμεση στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας. Ακόμη και οι υποστηρικτές της ιδέας αυτής το έχουν παραδεχτεί. Όσο για το αν η σύγκρουση θα σήμαινε έναν άλλο παγκόσμιο πόλεμο, εξαρτάται από το πώς ορίζεται αυτό…