Μετά τη Νίκη Κεραμέως που επέβαλε ηλεκτρονική ψηφοφορία συνδικαλιστών στην εκπαίδευση, οι υπουργοί Εσωτερικών Μάκης Βορίδης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης υπέγραψαν την απόφαση για διεξαγωγή ηλεκτρονικών ψηφοφοριών σε όλο το δημόσιο.
Σύμφωνα με την απόφαση προβλέπεται η ηλεκτρονική ψηφοφορία, μέσω της «Ψηφιακής Κάλπης ΖΕΥΣ» για την εκλογή αιρετών εκπροσώπων στα Υπηρεσιακά και Πειθαρχικά Συμβούλια των δημοσίων υπηρεσιών, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και των ΟΤΑ.
Υπενθυμίζεται πως η αρχή με τις ηλεκτρονικές εκλογές είχε γίνει για τους εκπαιδευτικούς από το υπουργείο Παιδείας.
Τι προβλέπει η απόφαση για την ψηφιακή κάλπη
Άρθρο 1
Πεδίο εφαρμογής
Με την παρούσα απόφαση ρυθμίζεται ο τρόπος διεξαγωγής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για την ανάδειξη αιρετών εκπροσώπων των υπαλλήλων, μονίμων και με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου, στα Υπηρεσιακά και Πειθαρχικά Συμβούλια των δημοσίων υπηρεσιών, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και των Ο.Τ.Α.
Άρθρο 2
Εφαρμοστέες διατάξεις – Προκήρυξη
Οι διατάξεις της υπό στοιχεία ΔΙΚΠΡ/Φ.80/30/8703/ 19.9.1988 υπουργικής απόφασης εφαρμόζονται και στην περίπτωση που ο φορέας επιλέξει τη διεξαγωγή ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται ειδικώς με την παρούσα απόφαση.
Εφόσον ο φορέας επιλέξει τη διεξαγωγή ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, η διαδικασία αυτή θα προβλέπεται ρητώς στην απόφαση προκήρυξης των εκλογών που εκδίδεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 1 της υπό στοιχεία ΔΙΚΠΡ/Φ.80/30/8703/19.9.1988 υπουργικής απόφασης. Η απόφαση αυτή κοινοποιείται υποχρεωτικά στην ανώνυμη εταιρεία του ελληνικού δημοσίου με την επωνυμία «Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας Α.Ε.» (ΕΔΥΤΕ Α.Ε.). Για τον καθορισμό της ακριβούς ημερομηνίας διεξαγωγής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας απαιτείται η προηγούμενη επικοινωνία με την Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε., σε συνέχεια υποβολής αντίστοιχου αιτήματος, και υπό την προϋπόθεση της προηγούμενης υπογραφής του Συμφωνητικού Επεξεργασίας της παρ. 3 (β) του άρθρου 3 της παρούσας.
Άρθρο 3
Περιγραφή του Συστήματος- Εφορευτικές Επιτροπές
Η εκλογική διαδικασία με ηλεκτρονική ψηφοφορία υλοποιείται μέσω του ειδικού πληροφοριακού συστήματος με την ονομασία «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ» της ανώνυμης εταιρείας του ελληνικού δημοσίου με την επωνυμία «Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας Α.Ε.» (Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε.).
Η «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ» βασίζεται σε διεθνώς αναγνωρισμένα τεχνολογικά πρότυπα για τη διεξαγωγή ηλεκτρονικών ψηφοφοριών, τα οποία διασφαλίζουν το αδιάβλητο και το απόρρητο της εκλογικής διαδικασίας.
Σε κάθε κατάστημα ψηφοφορίας ορίζεται τριμελής Εφορευτική Επιτροπή σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρ- θρο 8 της υπό στοιχεία ΔΙΚΠΡ/Φ.80/30/8703/19.9.1988 απόφασης. Μετά τη συγκρότηση των Εφορευτικών Επι- τροπών, ο Πρόεδρος αυτής ορίζει τον ίδιο ή ένα από τα μέλη ως Διαχειριστή της ψηφοφορίας.
Για τους σκοπούς της νομοθεσίας περί προστασίας προσωπικών δεδομένων:
α) η εκάστοτε διεξάγουσα την εκλογική διαδικασία αρχή επιτελεί ρόλο Υπεύθυνου Επεξεργασίας από κοινού με την εκάστοτε Εφορευτική Επιτροπή κατά την έννοια της περ. 7 του άρθρου 4 και του άρθρου 26 του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (Γ.Κ.Π.Δ.). Η Εφορευτική Επιτροπή είναι αρμόδια για τη συλλογή, τήρηση και οποιαδήποτε μορφή επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που σχετίζονται με την ψηφοφορία σύμφωνα με το Γ.Κ.Π.Δ., τον ν. 4624/2019 και το άρθρο 6 της παρούσας. Η εκάστοτε Εφορευτική Επιτροπή ορίζεται δε ως σημείο επικοινωνίας των υποκειμένων, των οποίων τα δεδομένα υποβάλλονται σε επεξεργασία στο πλαίσιο της εκλογικής διαδικασίας.
β) Η Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε. μέσω της «Ψηφιακής Κάλπης ΖΕΥΣ» επιτελεί ρόλο Εκτελούντος την Επεξεργασία, κατά την έννοια της περ. 8 του άρθρου 4 του Γ.Κ.Π.Δ. και ενεργεί αυστηρά με βάση τις οδηγίες της εκάστοτε διεξάγουσας αρχής. Για τον ακριβή καθορισμό των ρόλων, των υποχρεώσεων και των ευθυνών των υπεύθυνων επεξεργασίας και του εκτελούντος την επεξεργασία συνάπτεται μεταξύ της ΕΔΥΤΕ Α.Ε. και εκάστης διεξάγουσας αρχής Συμφωνητικό Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 28 του Γ.Κ.Π.Δ.
Άρθρο 4
Χρόνος – τόπος ψηφοφορίας
Η ψηφοφορία, για όσους φορείς επιλέγουν τη διεξαγωγή της εκλογικής διαδικασίας με ηλεκτρονικό τρόπο, διαρκεί μία (1) ημέρα από τις οκτώ (08.00) το πρωί έως και τις επτά (7.00) το απόγευμα της ίδιας μέρας.
Η Εφορευτική Επιτροπή κατά την ημέρα διεξαγωγής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας εγκαθίσταται σε χώρο που καθορίζεται με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας υπηρεσίας, που εκδίδεται τριάντα (30) ημέρες πριν από την καθορισμένη ημέρα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 7 της υπό στοιχεία ΔΙΚΠΡ/Φ.80/30/8703/19.9.1988 από- φασης. Όταν σε κάποια δημόσια υπηρεσία ή ΝΠΔΔ λειτουργούν περισσότερα από ένα υπηρεσιακά συμβούλια, ορίζεται ιδιαίτερος χώρος στον οποίο εγκαθίσταται η Εφορευτική Επιτροπή στο ίδιο ή σε διαφορετικά καταστήματα.
Τα μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής πρέπει να είναι παρόντα στο χώρο της παρ. 2 τουλάχιστον μία (1) ώρα πριν από την έναρξη της εκλογικής διαδικασίας.
Άρθρο 5
Πίνακες εκλογέων και υποψηφίων για την ηλεκτρονική ψηφοφορία
Σε αποκλειστική προθεσμία είκοσι (20) ημερών προ της καθορισμένης ημέρας διεξαγωγής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, η αρμόδια Διεύθυνση Προσωπικού αποστέλλει ηλεκτρονικά στα μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής: α) τους οριστικούς πίνακες εκλογέων συνοδευόμενους με τα απαραίτητα έγγραφα, από τα οποία αποδεικνύεται οποιαδήποτε μεταβολή έχει επέλθει σε αυτούς, οπότε και δεν έχουν πλέον το δικαίωμα του εκλέγειν, β) τους οριστικούς πίνακες των υποψηφίων συνοδευόμενους με τα απαραίτητα έγγραφα από τα οποία αποδεικνύεται οποιαδήποτε μεταβολή έχει επέλθει σε αυτούς οπότε και δεν έχουν πλέον το δικαίωμα του εκλέγεσθαι, γ) τον οριστικό πίνακα εκλογέων της περ. (α) σε ηλεκτρονική μορφή (αρχείο CSV) ο οποίος θα περιλαμβάνει οπωσδήποτε τα εξής στοιχεία: το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) κάθε εκλογέα, καθώς και μοναδικό κωδικό εκλογέα, ο οποίος προσδιορίζεται από την Υπηρεσία, ιδίως κωδικός αριθμός μισθοδοσίας υπαλλήλου ή αύξων αριθμός.
Άρθρο 6
Εκλογική διαδικασία
Αμέσως μετά την παραλαβή των στοιχείων του άρθρου 5 και τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ημέρες προ της καθορισμένης ημέρας διεξαγωγής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, η Εφορευτική Επιτροπή, μέσω του Δια- χειριστή της, προμηθεύεται τους κωδικούς πρόσβασης στην «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ» από την Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε. μετά την υποβολή σχετικού αιτήματος, το οποίο αποστέλλεται στην Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε. στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected] με κοινοποίηση στην οικεία Διεύθυνση Προσωπικού.
Μέσω των ανωτέρω κωδικών πρόσβασης, ο Διαχειριστής αποκτά πρόσβαση στην «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ» και καταχωρίζει δέκα (10) τουλάχιστον ημέρες πριν από την καθορισμένη ημέρα διεξαγωγής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας τα απαραίτητα για τη διεξαγωγή της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας στοιχεία:
α) τον τύπο της εκλογικής διαδικασίας, την έναρξη και λήξη, τον τίτλο και την περιγραφή της ψηφοφορίας,
β) τα ονοματεπώνυμα και τις διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e mails) της αρμόδιας Εφορευτικής Επιτροπής,
γ) τηλέφωνο ή τηλέφωνα επικοινωνίας της Εφορευτικής Επιτροπής,
δ) τους συνδυασμούς και τα ονοματεπώνυμα και πατρώνυμα των υποψηφίων των συνδυασμών κάθε κάλπης και τα ονοματεπώνυμα και πατρώνυμα των μεμονωμένων υποψηφίων,
ε) το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) και τον μοναδικό κωδικό εκλογέα των εκλογέων σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 της παρούσας.
Για κάθε Υπηρεσιακό Συμβούλιο λειτουργεί χωριστή ηλεκτρονική κάλπη, μία για τους μόνιμους υπαλλήλους και μία για τους υπαλλήλους με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου. Για τεχνικούς λόγους, σε περίπτωση μεγάλου αριθμού εκλογέων (π.χ. άνω των πέντε χιλιάδων) δύναται η Εφορευτική Επιτροπή να προχωρά στο διαμοιρασμό τους, όσον αφορά στην πρόσβασή τους σε διαφορετικές ηλεκτρονικές κάλπες.
Με τη δημιουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας κάθε ψηφοφορίας, κάθε μέλος της Εφορευτικής Επιτροπής δημιουργεί, επιπλέον, μέσω της «Ψηφιακής Κάλπης ΖΕΥΣ» ένα αυστηρά απόρρητο ατομικό Κρυπτογραφικό Κλειδί Ψηφοφορίας και ευθύνεται προσωπικά για τη δια- φύλαξή του από διαρροή ή απώλεια, δεδομένου ότι τα Κρυπτογραφικά Κλειδιά Ψηφοφορίας είναι απαραίτητα για την εξαγωγή των αποτελεσμάτων. Στη συνέχεια με την ολοκλήρωση των παραπάνω, η Εφορευτική Επιτροπή προχωρά στην οριστικοποίηση της ψηφοφορίας.
Μία τουλάχιστον εβδομάδα πριν από τη διενέργεια των εκλογών, η Εφορευτική Επιτροπή αποστέλλει, μέσω της «Ψηφιακής Κάλπης ΖΕΥΣ» σε όλους τους εγγεγραμμένους εκλογείς ένα εξατομικευμένο ηλεκτρονικό μήνυμα ενημερώνοντάς τους για τη διαδικασία διεξαγωγής των εκλογών μέσω ηλεκτρονικής ψηφοφορίας και δύο ημέρες προ της διεξαγωγής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, ένα δεύτερο εξατομικευμένο ηλεκτρονικό μήνυμα το οποίο περιλαμβάνει την ακριβή διαδικτυακή διεύθυνση (URL), μέσω της οποίας ο εκλογέας ασκεί το εκλογικό του δικαίωμα, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία πληροφορία. Κάθε εκλογέας, μπορεί, πριν από την έναρξη της εκλογικής διαδικασίας, να απευθυνθεί στην οικεία Εφορευτική Επιτροπή, σε περίπτωση που δεν έλαβε κάποια από τα ως άνω μηνύματα ή κάποια από τα μηνύματα είναι εσφαλμένο ή ελλιπές.
Την καθορισμένη ημέρα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας ο εκλογέας, αφού καταχωρίσει την ψήφο του στο ηλεκτρονικό σύστημα, λαμβάνει μέσω εξατομικευμένου ηλεκτρονικού μηνύματος μια ψηφιακή Απόδειξη Καταχώρισης Ψήφου, η οποία αποτελεί μοναδικό κρυπτογραφικό τεκμήριο της συμμετοχής του στην ψηφοφορία. Σε περίπτωση που ο/η ψηφοφόρος καταχωρίσει την ψήφο του περισσότερες από μία φορές, λαμβάνεται υπόψη η τελευταία ψήφος και ισχύει η αντίστοιχη ψηφιακή Απόδειξη Καταχώρισης Ψήφου.
Άρθρο 7
Λήξη εκλογικής διαδικασίας – Πρακτικά αποτελεσμάτων
Με τη λήξη της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, η «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ» δεν καταχωρίζει νέες ψήφους. Κάθε μέλος της Εφορευτικής Επιτροπής εισάγει το Ατομικό Κρυπτογραφικό Κλειδί Ψηφοφορίας προκειμένου να προβεί στην εξαγωγή των αποτελεσμάτων.
Η «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ» καταμετρά τα ψηφοδέλτια. Τα αποτελέσματα εξάγονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 15 και στο άρθρο 14 των υπό στοιχεία ΔΙΚΠΡ/Φ.80/30/8703/19.9.1988 και 24405/20.5.2011 υπουργικών αποφάσεων, αντίστοιχα.
Η Εφορευτική Επιτροπή για την καταμέτρηση των ψήφων τηρεί πρακτικό καταμέτρησης ψήφων. Στο πρακτικό αυτό καταγράφονται χωριστά για κάθε Υπηρεσιακό Συμβούλιο υποχρεωτικά κατ’ ελάχιστον τα εξής: α) ο αριθμός των εγγεγραμμένων εκλογέων, β) ο αριθμός των ψηφισάντων, γ) ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων, δ) ο αριθμός των ψήφων που έλαβε κάθε συνδυασμός, ο αριθμός των ψήφων που έλαβε κάθε υποψήφιος του συνδυασμού και ο αριθμός των ψήφων που έλαβε κάθε μεμονωμένος υποψήφιος, ε) ο υπολογισμός του εκλογικού μέτρου, στ) τυχόν προβλήματα που ανέκυψαν και ο τρόπος επίλυσης αυτών, ζ) τυχόν ενστάσεις κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας και η επίλυση αυτών και η) οι αποφάσεις της Εφορευτικής Επιτροπής. Το πρακτικό υπογράφεται από τα μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 15 και του άρθρου 14 των υπό στοιχεία ΔΙΚΠΡ/Φ.80/30/8703/19.9.1988 και 24405/20.5.2011 υπουργικών αποφάσεων, αντίστοιχα.
Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας παραδίδονται την ίδια ημέρα στην οικεία Διεύθυνση Διοικητικού/ Προσωπικού. Σε περίπτωση που για λόγους ανωτέρας βίας ή/και αντικειμενικής αδυναμίας τεχνικής ή άλλης, διαπιστώνεται από την Εφορευτική Επιτροπή η αδυναμία να πραγματοποιηθεί ή να περατωθεί η διαδικασία της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, αναβάλλεται αιτιολογημένα από αυτήν και στη συνέχεια καθορίζεται από το αρμόδιο όργανο νέα ημερομηνία διεξαγωγής, κατόπιν ηλεκτρονικής επικοινωνίας με την ΕΔΥΤΕ Α.Ε για τη διαθεσιμότητα ημερομηνιών διεξαγωγής και σύμφωνη γνώμη αυτής.
Στην περίπτωση αυτή συντάσσεται σχετικό πρακτικό πλήρως αιτιολογημένο με το σύνολο των πραγματικών περιστατικών, το οποίο παραδίδεται υπογεγραμμένο από όλα τα Μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής στην αρμόδια Διεύθυνση Προσωπικού.
Άρθρο 8
Μεταβατικές διατάξεις
Κατά την πρώτη εφαρμογή της παρούσας:
Οι διατάξεις της παρούσας απόφασης δύνανται να τύχουν εφαρμογής αποκλειστικά σε όσους φορείς δεν έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία εκλογής αιρετών εκ- προσώπων, η οποία προβλεπόταν να έχει διενεργηθεί έως τέλος Δεκεμβρίου 2020.
Το αρμόδιο όργανο εκδίδει απόφαση για την ημερομηνία διεξαγωγής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, η οποία θα πρέπει να προσδιοριστεί το αργότερο έως και τις 30/6/2021. Βάσει της καθορισθείσας ημερομηνίας διεξαγωγής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας προσδιορίζονται αντιστοίχως και οι σχετικές προθεσμίες για ενέργεια, όπως προβλέπονται στις διατάξεις της παρούσας.
Εφόσον έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες της ψηφοφορίας δι’ αλληλογραφίας σύμφωνα με το άρθρο 13 της υπό στοιχεία ΔΙΚΠΡ/Φ.80/30/8703/19.9.1988 απόφασης, δικαίωμα συμμετοχής στην ηλεκτρονική ψηφοφορία έχουν μόνο οι υπάλληλοι, οι οποίοι δεν έχουν ψηφίσει δι’ αλληλογραφίας, οπότε και μόνο αυτοί με αποκλειστική ευθύνη της Εφορευτικής Επιτροπής και της διεξάγουσας αρχής- καταχωρίζονται από τον Δια- χειριστή στη σχετική πλατφόρμα.
Κατ’ εξαίρεση, με την απόφαση της παρ. 2 του παρόντος, δύναται το αρμόδιο όργανο να ακυρώσει την ήδη διενεργηθείσα ψηφοφορία δια αλληλογραφίας και να εφαρμοστούν αποκλειστικά οι διατάξεις της παρούσας για το σύνολο των εκλογέων που περιλαμβάνονται στους οριστικούς πίνακες, οπότε και στην περίπτωση αυτή δεν έχει εφαρμογή η διάταξη της παρ. 3 του παρόντος άρθρου.