H αντίστροφη μέτρηση για το πρώτο κουδούνι έχει ήδη αρχίσει. Οι μαθητές επιστρέφουν στα σχολεία στις 13 Σεπτεμβρίου την ώρα που η μετάλλαξη Δέλτα σαρώνει, τα κρούσματα παραμένουν αυξημένα, όπως και ο αριθμός των διασωληνωμένων στις ΜΕΘ.
Η ανησυχία γονέων, εκπαιδευτικών, αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας είναι μήπως η επάνοδος στις σχολικές τάξεις διευκολύνει τη μετάδοση του κορωνοϊού, οδηγώντας σε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των κρουσμάτων. Από την άλλη πλευρά, οι ειδικοί συμφωνούν ότι τα κλειστά σχολεία και η εξ αποστάσεως διδασκαλία είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πολλά κενά, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να μείνουν πίσω στο «τρένο της εκπαίδευσης». Εξίσου σημαντικός και ο αντίκτυπος στην πνευματική υγεία και κοινωνικότητα των παιδιών η απουσία του σχολείου και της σχολικής ζωής.
Δίχως αμφιβολία, η φετινή σχολική χρονιά θα είναι διαφορετική από τις προηγούμενες, καθώς η Covid-19 παραμένει ανάμεσά μας. Δεν παραμένουμε όμως ανίσχυροι μπροστά στην πανδημία, καθώς υπάρχει το ισχυρό όπλο του εμβολιασμού. Μεταξύ της εκπαιδευτικής κοινότητας, τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι το ποσοστό εμβολιασμών είναι πάνω από 70%, ενώ μεταξύ των μαθητών, όσοι είναι ηλικίας 12 ετών και άνω -έχουν τη δυνατότητα να εμβολιασθούν.
Εν όψει της επιστροφής στα θρανία, οι επιστήμονες δίνουν απαντήσεις σε εύλογα ερωτήματα των γονέων για τη μετάδοση του κορωνοϊού στις σχολικές τάξεις, αλλά και το πώς θα αποτραπεί η νόσηση των παιδιών.
Ποιους κινδύνους εγκυμονεί ο κορωνοϊός στα παιδιά;
Είναι μεν σπάνιες οι περιπτώσεις παιδιών που νόσησαν με κορωνοϊό και εμφάνισαν σοβαρά συμπτώματα, αλλά υπαρκτές. Σύμφωνα με το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών(CDC), μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρά διατρέχουν τα παιδιά με κάποιο υποκείμενο νόσημα, όπως καρδιαγγειακά προβλήματα, διαταραχές ανοσοποιητικού συστήματος ή διαβήτης. Στις ΗΠΑ, περίπου 400 παιδιά έχουν πεθάνει εξαιτίας του κορωνοϊού, σύμφωνα με τα στοιχεία του CDC. Παρότι είναι εξαιρετικά λυπηρό το να πεθαίνουν παιδιά εξαιτίας της πανδημίας, εντούτοις ο συγκεκριμένος αριθμός αντιπροσωπεύει μόλις το 0,01% του συνόλου των παιδιών στις ΗΠΑ που νόσησαν από κορωνοϊό.
Πώς η μετάλλαξη Δέλτα αλλάζει τα δεδομένα;
Η αλήθεια είναι ότι η μετάλλαξη Δέλτα, όπως και η βρετανική μετάλλαξη, είναι πιο μεταδοτικές από τα συνηθισμένα στελέχη Covid-19, γεγονός που συνεπάγεται αυξημένες πιθανότητες ταχύτερης μετάδοσης στα σχολεία, όπως και οπουδήποτε αλλού. Παρότι στις περισσότερες περιπτώσεις η μόλυνση από μετάλλαξη Δέλτα συνοδεύεται από συμπτώματα νόσησης και διαφαίνεται πιο δύσκολο να αποφευχθεί η νόσηση, ακόμη και σε εμβολιασμένους, εντούτοις στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματα δεν είναι βαριά.
Εκείνο που προβληματίζει περισσότερο τους ειδικούς είναι το ενδεχόμενο τα παιδιά να μεταφέρουν τον ιό στο σπίτι, μολύνοντας πιο ευάλωτα μέλη της οικογενείας ή το αντίθετο, δηλαδή θέτοντας σε κίνδυνο εκπαιδευτικούς και άλλους εργαζομένους σε σχολικές μονάδες, εξηγεί σε ανάλυση του περιοδικού «ΤΙΜΕ» ο δόκτωρ Σον Ο’ Λίρι, καθηγητής παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Κολοράντο.
Η καλύτερη αποτρεπτική μέθοδος εξάπλωσης του ιού είναι ο μαζικός εμβολιασμός, υποστηρίζει ο δόκτωρ Γουίλιαμ Ράζκα, παιδίατρος-λοιμωξιολόγος στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Βερμόντ. Πέραν του εμβολίου, τα σχολεία πρέπει να φροντίσουν για την προστασία των μαθητών και των εκπαιδευτικών εφαρμόζοντας μέτρα προστασίας και αποφυγής μετάδοσης του κορωνοϊού, όπως τη χρήση μάσκας, να αερίζονται οι αίθουσες και μέτρα κοινωνικών αποστάσεων. Αυτές οι προσπάθειες είναι πολύ σημαντικές για την προστασία των παιδιών, ειδικά εκείνων των μαθητών ηλικίας κάτω των 12 ετών, που δεν εμβολιάζονται.
Μπορούν τα σχολεία να πυροδοτήσουν έξαρση κρουσμάτων σε μια κοινότητα;
Μέχρι στιγμής, τα σχολεία δεν φαίνεται να έχουν προκαλέσει περιστατικά υπερμετάδοσης του κορωνοϊού. Από την άλλη πλευρά, παιδιά και έφηβοι λειτουργούν ως «υπερμεταδότες» του ιού όσον αφορά τη μετάλλαξη Δέλτα, που ούτως ή άλλως είναι πιο μεταδοτική.
Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο στην επιστημονική έκδοση «Pediatrics», οι ερευνητές μελέτησαν τα σχολεία της Βόρειας Καρολίνας, με σύνολο 90.000 μαθητών και προσωπικό. Στην έρευνα εντόπισαν μόλις 32 κρούσματα σε σχολεία σε διάστημα εννέα εβδομάδων, σε σύγκριση με 773 κρούσματα στο σύνολο της κοινότητας το ίδιο διάστημα.
«Τα σχολεία είναι πιο συντηρητικά και λαμβάνουν περισσότερα μέτρα πρόληψης σε σύγκριση με άλλους οργανισμούς», επισημαίνει ο δρ Άαρον Μάιλστοουν, καθηγητής παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins. «Θα έλεγα ότι ένας μαθητής που φοράει μάσκα στο σχολείο έχει πολύ λιγότερες πιθανότητες να μεταφέρει τον κορωνοϊό στο σπίτι από ό,τι ένα παιδί που πήγε σε πάρτι γενεθλίων μαζί με δέκα άλλα παιδιά που δεν φορούσαν μάσκα», τονίζει ο δρ Μάιλστοουν.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για τη μεγαλύτερη προστασία των παιδιών, αλλά και των ίδιων από τον κίνδυνο εξάπλωσης του κορωνοϊού;
Ο εμβολιασμός αποτελεί το μοναδικό και αποτελεσματικό όπλο που διαθέτουμε. Εάν τα παιδιά είναι πολύ μικρά, τότε ο εμβολιασμός των γονέων είναι ο καλύτερος τρόπος προστασίας των παιδιών, μειώνοντας τον κίνδυνο μετάδοσης. Εάν τα παιδιά είναι 12 ετών ή μεγαλύτερα, ο εμβολιασμός τους πριν από την έναρξη της σχολικής χρονιάς, διασφαλίζει την προστασία τους και μια όσο το δυνατόν ομαλότερη σχολική ζωή.
Πώς θα γίνει η επιστροφή στα θρανία
Με βάση τις τελευταίες ανακοινώσεις του υπουργείου Παιδείας, η επιστροφή των εκπαιδευτικών στην εργασία τους θα γίνει με πιστοποιητικό εμβολιασμού, βεβαίωση παρελθούσας νόσησης από κορωνοϊό (τελευταίου εξαμήνου) ή βεβαίωση αρνητικού εργαστηριακού τεστ, το οποίο θα πρέπει να πραγματοποιείται δύο φορές την εβδομάδα με ευθύνη του εργαζομένου. Οι ίδιες προϋποθέσεις θα ισχύσουν και για το εκπαιδευτικό προσωπικό και τους φοιτητές στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Οι μαθητές θα προσέρχονται στη σχολική μονάδα με πιστοποιητικό εμβολιασμού (για τους μαθητές 12 ετών και άνω) ή βεβαίωση παρελθούσας νόσησης (τελευταίου εξαμήνου) ή δήλωση αρνητικού αυτοδιαγνωστικού τεστ, το οποίο θα πραγματοποιείται επίσης δύο φορές την εβδομάδα.
Τα νέα αναλυτικά πρωτόκολλα λειτουργίας των εκπαιδευτικών δομών θα ανακοινωθούν λεπτομερώς πλησιέστερα στην ημερομηνία έναρξης του σχολικού και ακαδημαϊκού έτους.