Τα πάντα ακριβαίνουν στην Ελλάδα, τα McDonald’s ξέμειναν από milkshakes στη Βρετανία και οι Αυστραλοί καταναλωτές καλούνται να κάνουν τα χριστουγεννιάτικα ψώνια τους από τον Σεπτέμβριο, καθώς καταστηματάρχες από όλο τον κόσμο φοβούνται ότι οι γιορτές θα τους βρουν με άδεια ράφια. Το παγκόσμιο εμπόριο βρίσκεται σε κρίση και η κατάσταση επιδεινώνεται αντί να βελτιώνεται. Η αιτία δεν είναι άλλη από το «ταπεινό» κοντέινερ.
Πριν από την πανδημία, το κοντέινερ ήταν ένα κομμάτι του παζλ της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας στο οποίο κανείς δεν αφιέρωνε ιδιαίτερη σκέψη. Με 1.500-2.000 δολάρια, οι επιχειρήσεις μπορούσαν να νοικιάσουν εύκολα ένα κοντέινερ για να μεταφέρουν εμπόρευμα από τα εργοστάσια της Ασίας στη Δύση, σε χαμηλό κόστος.
Τα κοντέινερ έχουν μία διάρκεια ζωής περίπου 15 χρόνια και στη συνέχεια ανακυκλώνονται, συνήθως σαν χαμηλού κόστους αποθηκευτικές λύσεις.
Όμως, τα στοιχεία της συμβουλευτικής εταιρείας για τις θαλάσσιες μεταφορές Drewry δείχνουν ότι το ίδιο κοντέινερ που πριν από έναν χρόνο κόστιζε 1.920 δολάρια για να έρθει στην Ευρώπη από την Κίνα, σήμερα κοστίζει πάνω από 14.000 δολάρια, έπειτα από αύξηση τουλάχιστον 600%.
Και βέβαια, η τιμή στην οποία μπορεί κάποιος να αγοράσει ένα δικό του κοντέινερ έχει διπλασιαστεί.
Ο λόγος πίσω από όλα αυτά; Όταν η πανδημία έβαλε λουκέτο στην παγκόσμια οικονομία, οι μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες ακύρωσαν δεκάδες δρομολόγια, με αποτέλεσμα τα άδεια κοντέινερ να «εγκλωβιστούν» στα λάθος μέρη. Σήμερα, είναι διάσπαρτα στην Ευρώπη και τη Β. Αμερική, την ώρα που η επανεκκίνηση των οικονομιών γεννά αυξημένες ανάγκες για την αποστολή των παραγγελιών από τα κινεζικά εργοστάσια. Το παγκόσμιο σύστημα μεταφορών δεν έχει προλάβει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και να προωθήσει τα άδεια κοντέινερ εκεί όπου πραγματικά χρειάζονται.
Μεγάλες εταιρείες, όπως η Ikea, αναγκάστηκαν να αγοράσουν τα δικά τους κοντέινερ για να προσπαθήσουν να αντιμετωπίσουν κάποια από τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα. Όμως, για τις μικρότερες επιχειρήσεις αυτό δεν αποτελεί επιλογή. Οι εταιρείες αυτές δεν έχουν άλλη λύση παρά να μετακυλήσουν –τελικά- τη μεγάλη αύξηση του κόστους μεταφοράς στον καταναλωτή. Το κόστος αυτό, όμως, έρχεται να προστεθεί στο ήδη αυξημένο κόστος των πρώτων υλών, με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να αποτελεί αυτή τη στιγμή ένα πρόβλημα που απασχολεί τις περισσότερες οικονομίες του κόσμου.
Οι ειδικοί δεν μπορούν να γνωρίζουν στα σίγουρα πότε θα διορθωθούν τα προβλήματα αυτά στην παγκόσμια αλυσίδα. «Όλη αυτή η κυκλική πορεία των κοντέινερ είναι ειδικά μελετημένη. Εάν ‘σπάσει’ μία φορά, είναι πολύ δύσκολο να επιστρέψει στην κανονικότητα στη συνέχεια», εξηγεί στο CNN ο Osmo Lahtinen, διευθυντής της O. V. Lahtinen, μίας εταιρείας που παρέχει κοντέινερ στη Φινλανδία.
Κάποιοι πιστεύουν ότι η κινέζικη πρωτοχρονιά του Φεβρουαρίου του 2022 ίσως να βοηθήσει ώστε να γίνει μία σωστή επανεκκίνηση της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς το κλείσιμο των εργοστασίων στην Κίνα θα ρίξει τους ρυθμούς των εξαγωγών. Όμως, εάν η κατανάλωση στη Δύση συνεχίσει να κινείται με τους σημερινούς υψηλούς ρυθμούς, τότε η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα δεν θα μπορέσει να ισορροπήσει πριν από το 2023.
moneyreview.gr με πληροφορίες από CNN
