Μπορεί ο εορτασμός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 να γιορτάζεται επίσημα στις 25 Μαρτίου αλλά η αλήθεια είναι ότι είχε ξεκινήσει νωρίτερα σε κάποιες πόλεις της Ελλάδας. Μία από αυτές ήταν η Καλαμάτα, που στις 23 Μαρτίου 1821 έγινε η πρώτη πόλη που απελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό ορόσημο στην πορεία προς την ελευθερία και ενισχύοντας την αποφασιστικότητα των Ελλήνων να αγωνιστούν για την ανεξαρτησία τους.
Η προσπάθεια απελευθέρωσης ήταν αποτέλεσμα σθεναρής αντίστασης των Ελλήνων ανταρτών, οι οποίοι ενώθηκαν με τον τοπικό πληθυσμό για να ανατρέψουν την τουρκική κυριαρχία. Η επιδρομή στην Καλαμάτα ήταν μια πολύ καλά οργανωμένη επιχείρηση. Οι Έλληνες αντάρτες είχαν σχεδιάσει την επίθεση προσεκτικά και αποφασιστικότητα. Η πολιορκία της πόλης κράτησε για αρκετά, ωστόσο η αντοχή και η αποφασιστικότητα των Ελλήνων υπερίσχυσε.Η απελευθέρωση της Καλαμάτας είχε μεγάλη συμβολική σημασία για την Ελληνική Επανάσταση. Η πόλη αποτελούσε έναν στρατηγικά σημαντικό τόπο, καθώς βρίσκεται κοντά σε άλλες σημαντικές πόλεις της Πελοποννήσου. Παράλληλα, ενίσχυσε την ψυχολογία των Ελλήνων ανταρτών και απέδειξε ότι η ανεξαρτησία ήταν εφικτή, εμπνέοντας και άλλες περιοχές της Ελλάδας να εξεγερθούν.
Από τις αρχές του Μάρτη 1821 επικρατούσε πολεμικός αναβρασμός στη Μάνη.
Σε αυτό συνέβαλαν η δράση του Παπαφλέσσα, του Αναγνωσταρά και η άφιξη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Καρδαμύλη.
Ο Κολοκοτρώνης έφιππος με συνοδεία στρατού. Υπό Νικολάου Βαρβέρη. Συλλογή Κουτλίδη
Στα μέσα Μαρτίου φτάνει στο λιμάνι του Αλμυρού, έξω από την Καλαμάτα, ένα πλοίο φορτωμένο με πολεμοφόδια, σταλμένο από τους Φιλικούς της Σμύρνης. Ο Νικηταράς και ο Αναγνωσταράς ανέλαβαν να μεταφέρουν το φορτίο, το οποίο συνοδευόταν από ενόπλους. Το γεγονός γνωστοποιείται στις οθωμανικές αρχές της Καλαμάτας, οι οποίες όμως πληροφορούνται πως πρόκειται για λάδι και πως το φορτίο φρουρείται επειδή υπάρχουν ληστές στην περιοχή. Ο Παπαφλέσσας και οι συνεργάτες του διέδιδαν ταυτόχρονα και φήμες για την ύπαρξη επικίνδυνων ληστών στην περιοχή.
Ο τότε διοικητής της Καλαμάτας Σουλεϊμάν Αγάς Αρναούτογλου κάλεσε τους πρόκριτους της πόλης, φοβούμενος έναν επερχόμενο κίνδυνο. Στη συνάντηση αυτή οι πρόκριτοι κατάφεραν να τον πείσουν ότι οι 150 Τούρκοι φρουροί που υπήρχαν στην πόλη δεν ήταν αρκετοί για την ασφάλεια των πολιτών της. Προτάθηκε η ενίσχυση της φρουράς της με Μανιάτες. Έτσι, στις 20 Μαρτίου καταφθάνει στην Καλαμάτα σώμα 150 Μανιατών υπό τον γιο του Πετρόμπεη, Ηλία Μαυρομιχάλη.
Με την άφιξή του ο Ηλίας Μαυρομιχάλης συμβουλεύει τον Αρναούτογλου να ζητήσει από τον Πετρόμπεη και άλλες ενισχύσεις γιατί είχε πληροφορίες ότι επρόκειτο να εισβάλουν κλέφτες στην Καλαμάτα με σκοπό τη λεηλασία της πόλης. Ο Αρναούτογλου που δεν είχε αντιληφθεί ακόμη την παγίδα που του στηνόταν ειδοποίησε τον Πετρόμπεη να στείλει στην πόλη και άλλους Μανιάτες.
«Ο μπουρλοτιέρης των ψυχών Παπαφλέσσας ξεσηκώνει τους σκλάβους Έλληνες»
Πίνακας του Βαγγέλη Δράκου, 1971.
Αυτό ήταν το σύνθημα που περίμεναν οι καπεταναίοι που είχαν συγκεντρωθεί στις Κιτριές, έξω από την Καλαμάτα. Στις 22 Μαρτίου από το απόγευμα ως τα χαράματα της επομένης μέρας 2.000 ένοπλοι Μανιάτες με τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, τους Μούρτζινους, τους Καπετανάκηδες, τους Κουμουντουράκηδες, τους Κυβέλους, τους Χρηστέηδες, και τον Παναγιώτη Βενετσανάκο κατέλαβαν τους λόφους γύρω από την πόλη. Παράλληλα, ο Παπαφλέσσας, ο Μητροπέτροβας, ο Αναγνωσταράς, ο Παπατσώνης, ο Κεφάλας, ο Νικηταράς, οι Σαμπαζώτες, οι Αμπλακιώτες και οι Πισινοχωρίτες πλησιάζουν την πόλη από την άλλη της πλευρά και την κυκλώνουν.
Ήταν αργά όταν ο Αρναούτογλου κατανόησε τι είχε συμβεί. Το πρωί της 23ης Μαρτίου 1821 οι επαναστάτες εισέρχονται στην πόλη της Καλαμάτας. Ο Ηλίας Μαυρομιχάλης ζητά από τον Αρναούτογλου να παραδοθεί. Εκείνος παραδίδεται αμαχητί και παραδίδει την πόλη και τον τουρκικό οπλισμό με πρωτόκολλο.
Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας τελείται δοξολογία σε παρόχθιο του Νέδοντα βυζαντινό ναό, πιθανόν των Αγίων Αποστόλων. Οι ιερείς ευλογούν τις σημαίες και ορκίζουν τους αγωνιστές.
Τη δοξολογία ακολούθησε σύσκεψη των οπλαρχηγών, κατά την οποία αποφασίστηκε η ίδρυση μιας επαναστατικής επιτροπής με το όνομα Μεσσηνιακή Γερουσία ή Σύγκλητος με σκοπό τον καλύτερο συντονισμό του αγώνα. Τιμητικά η ηγεσία ανατέθηκε στον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη που έφερε πλέον τον τίτλο «αρχιστράτηγος των σπαρτιατικών δυνάμεων». Την ίδια ημέρα η Μεσσηνιακή Γερουσία εξέδωσε την Προκήρυξη «Προειδοποίησις εις τας Ευρωπαϊκάς Αυλάς». Με αυτήν η Μεσσηνιακή Γερουσία γνωστοποιούσε στους χριστιανικούς λαούς την απόφαση του έθνους να αποτινάξει τον ζυγό της οθωμανικής τυραννίας και ζητούσε τη συνδρομή τους.
ΠΗΓΗ kalamata.gr
Όσα έγιναν σαν σήμερα, 23 Μαρτίου, στην Ελλάδα και τον κόσμο
1568: Υπογράφεται η Ειρήνη του Λονζιμό, τερματίζοντας τη δεύτερη φάση των Γαλλικών Θρησκευτικών Πολέμων.
1821: H Καλαμάτα γίνεται η πρώτη ελληνική πόλη που απελευθερώνεται από τους Τούρκους. Οι Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Νικηταράς, Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, Παπαφλέσσας και άλλοι εισέρχονται ως απελευθερωτές. Το μεσημέρι, μπροστά από την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων και μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα, οι ιερείς ευλογούν τις σημαίες και ορκίζουν τους αγωνιστές.
1821: Ο πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ αφορίζει τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, που ξεσήκωσε τη Μολδοβλαχία.
1839: Καταγράφεται για πρώτη φορά η λέξη ΟΚ. Λέγεται ότι προέρχεται από την ελληνική φράση «Όλα Καλά» που έγραφαν οι πρόγονοι μετανάστες, που δούλευαν στο λιμάνι, πάνω στα κιβώτια με το εμπόρευμα. Πάντως, η εφημερίδα της εποχής, Boston Morning Post, γράφει ότι ο όρος προέρχεται από το ανορθόγραφο «Oll Korrect» (αντί για το σωστό All Correct). Μάλλον έχει δίκιο, αφού το 1839 δεν ήταν η εποχή της μετανάστευσης στο νέο κόσμο για τους Έλληνες.
1857: Ο Ελίσα Ότις δημιουργεί τον πρώτο ανελκυστήρα, που μπαίνει σε λειτουργία στη Νέα Υόρκη.
1858: Εγκαινιάζεται το πρώτο τραμ στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ.
1888: Συνέρχεται για πρώτη φορά η αγγλική Football League, η παλαιότερη Ποδοσφαιρική Ένωση του κόσμου.
1903: Οι αδελφοί Ράιτ παρουσιάζουν το δημιούργημα τους, που έμελλε να κατακτήσει τους αιθέρες και να εκμηδενίσει τις αποστάσεις, το αεροπλάνο.
1904: Ιδρύεται το «Χημικόν Εργαστήριον του Υπουργείου Οικονομικών», το οποίο αργότερα θα μετονομαστεί σε «Γενικό Χημείον του Κράτους».
1919: O Μπενίτο Μουσολίνι ιδρύει στο Μιλάνο φασιστικό κίνημα με την επωνυμία «I Fasci Italiani del Combattimento» («Ιταλικές Μαχητικές Δέσμες»).
1929: Δημοσιεύεται στον Ριζοσπάστη τηλεγράφημα του Άλμπερτ Αϊνστάιν προς την κυβέρνηση Ελευθέριου Βενιζέλου. Ο μεγάλος επιστήμονας, μέλος της Επιτροπής Αμύνης των Θυμάτων της Λευκής Τρομοκρατίας στα Βαλκάνια, διαμαρτύρεται για τις αποβολές φοιτητών από το Πανεπιστήμιο Αθηνών για πολιτικούς λόγους, απαιτώντας την ελευθερία της σκέψης των φοιτητών.
1943: Ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών, Δαμασκηνός, και οι πρόεδροι πολλών επαγγελματικών οργανώσεων προβαίνουν σε διάβημα στον κατοχικό πρωθυπουργό, Κωνσταντίνο Λογοθετόπουλο, «υπέρ της προστασίας των εν Ελλάδι Ισραηλιτών».
1956: Το Πακιστάν γίνεται η πρώτη ισλαμική δημοκρατία του κόσμου.
1965: Η NASA εκτοξεύει το «Gemini 3», την πρώτη διαστημική πτήση των Ηνωμένων Πολιτειών με δύο άνδρες (πλήρωμα: Γκας Γκρίσομ και Τζον Γιανγκ).
1982: Ο στρατηγός Εφρέν Ρίος Μοντ ανατρέπει με στρατιωτικό πραξικόπημα την κυβέρνηση της Γουατεμάλας.
1983: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ρόναλντ Ρίγκαν, ανακοινώνει για πρώτη φορά την πρωτοβουλία στρατηγικής άμυνας για την αντιμετώπιση των εχθρικών διηπειρωτικών πυραύλων. Έμεινε στην ιστορία ως «Πόλεμος των Άστρων» και είχε στόχο να προστατεύσει τις ΗΠΑ από τυχόν σοβιετική απειλή.
1987: Μεταδίδεται το πρώτο επεισόδιο της σειράς «Τόλμη και γοητεία» απ’ τον αμερικανικό τηλεοπτικό σταθμό CBS.
1991: Το Επαναστατικό Ενωμένο Μέτωπο, με την υποστήριξη των ειδικών δυνάμεων του Εθνικού Πατριωτικού Μετώπου της Λιβερίας του Τσαρλς Τέιλορ, εισβάλλει στη Σιέρα Λεόνε σε μια προσπάθεια να ανατρέψει τον Ζοζέφ Μομό, πυροδοτώντας έναν φρικτό 11ετή εμφύλιο πόλεμο στη Σιέρα Λεόνε.
1992: Λαμβάνει χώρα το φιάσκο της Λουίζης Ριανκούρ. Η Ελληνική Αστυνομία… ακουμπά τη «17 Νοέμβρη», αλλά τελικά τη χάνει.
1998: Η ταινία του Τζέιμς Κάμερον «Τιτανικός» αποσπά 11 βραβεία Όσκαρ και ισοφαρίζει το ρεκόρ που κατείχε η ταινία «Μπεν Χουρ». Την ίδια μέρα εκτελείται στην ηλεκτρική καρέκλα ο κατά συρροή δολοφόνος Τζέραλντ Στάνο. Θεωρείται υπεύθυνος για πάνω από 40 δολοφονίες στις ΗΠΑ.
2001: Ο ρωσικός διαστημικός σταθμός Mir καταστρέφεται, μπαίνοντας στην ατμόσφαιρα και έτσι ολοκληρώνεται η απενεργοποίηση του.
2003: Στη Νασιρίγια του Ιράκ πραγματοποιείται η πρώτη μεγάλη μάχη μεταξύ Ιρακινών και Αμερικανών. Σκοτώνονται 29 Αμερικάνοι, ενώ οι ιρακινές απώλειες φτάνουν τα 654 άτομα.
2012: Κυκλοφορεί το άλμπουμ της Madonna «MDNA» που σηματοδοτεί την πρώτη της κυκλοφορία με άλλη εταιρία απ’ αυτή στην οποία ανήκε από την αρχή της καριέρας της.
2020: Ανακαλύπτεται απολίθωμα του αρχαιότερου προγόνου (Ikaria wariootia) όλων των ζώων, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, σε βράχους στην Νότια Αυστραλία.
2021: Η Διώρυγα του Σουέζ μπλοκάρεται όταν εξοκέλλει το υπό σημαία Παναμά πλοίο κοντέινερ Ever Given βόρεια του λιμανιού Σουέζ στην Αίγυπτο.
Γεννήσεις
1643 – Μαρία του Λεόν Μπέγιο και Ντελγάδο, Ισπανή μοναχή
1749 – Πιέρ Σιμόν Λαπλάς, Γάλλος μαθηματικός και αστρονόμος
1868 – Ντίτριχ Έκαρτ, Γερμανός δημοσιογράφος και πολιτικός
1869 – Καλούστ Γκιουλμπενκιάν, Αρμένιος επιχειρηματίας
1878 – Στυλιανός Λυκούδης, Έλληνας αντιναύαρχος
1881 – Χέρμαν Στάουντινγκερ, Γερμανός χημικός
1882 – Έμι Ναίτερ, Γερμανίδα μαθηματικός
1887 – Χουάν Γκρις, Ισπανός καλλιτέχνης
1900 – Έριχ Φρομ, Γερμανός ψυχολόγος και φιλόσοφος
1901 – Παύλος Λιασίδης, Κύπριος ποιητής
1904 – Τζόαν Κρόφορντ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1907 – Ντανιέλ Μποβέ, Ελβετός επιστήμονας
1910 – Ακίρα Κουροσάβα, Ιάπωνας σκηνοθέτης
1912 – Βέρνερ φον Μπράουν, Γερμανός φυσικός και μηχανικός
1918 – Εμίλ Ντερλέν Ανρί Ζινσού, πρόεδρος του Μπενίν
1921 – Ντόναλντ Κάμπελ, Άγγλος οδηγός
1921 – Γιάννης Λάμπρου, Έλληνας αθλητής
1922 – Ούγκο Τονιάτσι, Ιταλός ηθοποιός
1931 – Βίκτορ Κορτσνόι, Ρώσος σκακιστής
1933 – Στέφανος Ιωαννίδης, Έλληνας παλαιστής
1934 – Κάκια Αναλυτή, Ελληνίδα ηθοποιός
1935 – Σοφία Ολυμπίου, Ελληνίδα ηθοποιός
1936 – Γιάννης Κουνέλλης, Έλληνας καλλιτέχνης
1937 – Άκος Δασκαλόπουλος, Έλληνας ποιητής και στιχουργός
1937 – Σταμάτης Κόκοτας, Έλληνας τραγουδιστής
1938 – Τσανγκ Τσουν-Χσιουνγκ, πρωθυπουργός της Ταϊβάν
1942 – Μίχαελ Χάνεκε, Αυστριακός σκηνοθέτης
1945 – Φράνκο Μπατιάτο, Ιταλός τραγουδιστής
1952 – Κιμ Στάνλεϊ Ρόμπινσον, Αμερικανός συγγραφέας
1956 – Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, Πορτογάλος πολιτικός
1960 – Χάρης Ρώμας (κατά κόσμον Χαράλαμπος Ρασσιάς), Έλληνας ηθοποιός
1963 – Μίτσελ Γκονθάλεθ, Ισπανός ποδοσφαιριστής και προπονητής
1972 – Πίτερ Μέλερ, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
1973 – Τζέισον Κιντ, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1973 – Γέρζι Ντούντεκ, Πολωνός ποδοσφαιριστής
1976 – Ρικάρντο Ζόντα, Βραζιλιάνος οδηγός αγώνων
1983 – Μοχάμεντ Μο Φάρα, Βρετανός αθλητής
1990 – Χάιμε Αλγκερσουάρι, Ισπανός οδηγός αγώνων
1992 – Κάιρι Ίρβινγκ, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1996 – Αλεξάντερ Άλμπον, Ταϊλανδός οδηγός αγώνων Βρετανικής καταγωγής
Θάνατοι
59 – Ιουλία Αγριππίνα, Ρωμαία αυτοκράτειρα
1103 – Εύδης Α’, δούκας της Βουργουνδίας
1283 – Ιωσήφ Α’, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1361 – Ερρίκος, δούκας του Λάνκαστερ
1369 – Πέτρος, βασιλιάς της Καστίλης
1450 – Ελένη Δραγάση, Βυζαντινή αυτοκράτειρα
1483 – Γιολάντα, δούκισσα της Λωρραίνης
1555 – Ιούλιος Γ’, πάπας της Ρώμης
1661 – Πίτερ ντε Μολάιν, Ολλανδός ζωγράφος
1730 – Κάρολος, λάντγκραβος της Έσσης-Κάσσελ
1809 – Αντουάν Μορλό, Γάλλος στρατηγός
1842 – Σταντάλ, Γάλλος συγγραφέας
1866 – Ζαχάρ Αρκάς, Ρώσος αξιωματικός του Ναυτικού
1913 – Γεώργιος Γρηγόριος Καντακουζηνός, Ρουμάνος πολιτικός
1946 – Γκίλμπερτ Λιούις, Αμερικανός χημικός
1964 – Πίτερ Λόρε, Ούγγρος ηθοποιός
1965 – Παρθένιος Πολάκης, Έλληνας κληρικός και καθηγητής πανεπιστημίου
1970 – Δημήτριος Δημάδης, Έλληνας γιατρός και πολιτικός
1972 – Κριστόμπαλ Μπαλενθιάγα, Ισπανός σχεδιαστής μόδας
1973 – Ελευθέριος Γονής, Έλληνας πολιτικός
1980 – Αλέκος Λειβαδίτης, Έλληνας ηθοποιός
1985 – Παναγιώτης Χαρανής, Έλληνας βυζαντινολόγος και συγγραφέας
1986 – Αχιλλέας Απέργης, Έλληνας γλύπτης
1992 – Φρίντριχ Χάγιεκ, Αυστριακός οικονομολόγος
1994 – Χριστίνα Σύλβα, Ελληνίδα ηθοποιός
2007 – Γρηγόρης Φαράκος, Έλληνας πολιτικός
2011 – Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Αμερικανίδα ηθοποιός
2012 – Αμπντουλάχι Γιουσούφ Αχμέντ, Σομαλός πολιτικός
2015 – Γκίντερ Άσερ, Γερμανός μαθηματικός.
ΠΗΓΗ newsbeast.gr
