TOP

«Χάθηκαν» 190.000 εργαζόμενοι – Η συρρίκνωση της αγοράς εργασίας

H ανεργία επέστρεψε τον Μάιο του 2023 στο επίπεδο του 10,8%, στο ίδιο επίπεδο που ήταν και τον Μάιο του 2004. Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι οι άνεργοι στην Ελλάδα είναι 506.000, ενώ τον Μάιο του 2004 ήταν 517.000, πάνω κάτω δηλαδή ο ίδιος αριθμός.

«Χάθηκαν» 190.000 εργαζόμενοι – Η συρρίκνωση της αγοράς εργασίας-1

Αυτό που δεν είναι αντίστοιχο, είναι ο αριθμός των απασχολουμένων, σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής. Με ανεργία στο 10,6% τον Μάιο του 2004, η χώρα μετρούσε 4,37 εκατ. απασχολουμένους. Σήμερα, με αντίστοιχο ποσοστό ανεργίας, μετράει 4,186 εκατ. Αρα, από την αγορά εργασίας… λείπουν 190.000 εργαζόμενοι, όσος δηλαδή είναι ο πληθυσμός του Βόλου και των Σερρών μαζί. Το «φαινόμενο» αποδίδεται στη μείωση του πληθυσμού της χώρας αλλά και στο brain drain. Το εργατικό δυναμικό της χώρας, από τα πέντε εκατ. που ήταν πριν μπει η χώρα στα μνημόνια, έχει μειωθεί σήμερα στα 4,7 εκατ. Ο κίνδυνος είναι ορατός: ακόμη και όταν θα επιτευχθεί ο στόχος που έχει οριστεί για μείωση της ανεργίας κάτω από το 8% (ουσιαστικά δηλαδή σε νέο ιστορικό χαμηλό), η χώρα δεν θα φτάσει –αν δεν υπάρξει ουσιαστική αλλαγή στη σύνθεση του πληθυσμού– στον αριθμό των εργαζομένων που είχε πριν μπει η χώρα στα μνημόνια, δηλαδή κοντά στα 4,6 εκατ.

Τα τρία βασικά μεγέθη για την αγορά εργασίας εξελίσσονται τα τελευταία χρόνια ως εξής:

1. Πριν ξεσπάσει η μεγάλη ύφεση, το 2008, ο αριθμός των απασχολουμένων είχε καταγράψει ρεκόρ με 4,592 εκατ. άτομα. Η μεγάλη κρίση έριξε τον αριθμό των απασχολουμένων ακόμη και στα 3,36 εκατ. τον Μάιο του 2020, μήνα κορύφωσης των αναστολών συμβάσεων εργασίας λόγω πανδημίας. Με το τέλος της πανδημίας και την επιστροφή στην ανάπτυξη, φτάσαμε να μετράμε τον Μάιο του 2023 περίπου 4,186 εκατ. απασχολουμένους.

2. Οι άνεργοι ήταν 369.000 τον Μάιο του 2008 και αυτός ήταν ο χαμηλότερος αριθμός που έχει καταγραφεί τα τελευταία 20 χρόνια. Η χειρότερη χρονιά ήταν το 2013 με περισσότερους από 1,35 εκατ. ανέργους, ενώ πλέον ο αριθμός έχει υποχωρήσει στους 506.000. Το ποσοστό της ανεργίας είναι σήμερα στο 10,6%. Για να πέσει στο 8% που είναι και ο επίσημος στόχος, θα πρέπει ο αριθμός των ανέργων να μειωθεί περαιτέρω στους 360.000 και ουσιαστικά να επανέλθει στα επίπεδα του 2008. Χρειάζονται επιπλέον 140.000-150.000 θέσεις εργασίας για να φτάσουμε στον στόχο.

3. Ο μεγαλύτερος αριθμός οικονομικά μη ενεργών πολιτών καταγράφηκε στην Ελλάδα το 2020 λόγω πανδημίας. Οσοι μπήκαν σε αναστολή, χαρακτηρίστηκαν με αυτόν τον τρόπο. Γι’ αυτό και τον Μάιο του 2022 που είχε τελειώσει το μέτρο των αναστολών, ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός ήταν 3,1 εκατ. άτομα, όσα και σήμερα.

Τι σημαίνει για την ελληνική οικονομία μικρότερος αριθμός εργατικού δυναμικού; Λιγότερα έσοδα για το ασφαλιστικό, χαμηλότερο φορολογητέο εισόδημα –πριν από τα μνημόνια είχε φτάσει στα 115 δισ. ευρώ και το 2022 έκλεισε με 85 δισ. ευρώ, δηλαδή 30 δισ. ευρώ λιγότερα– περισσότερα προβλήματα στελέχωσης των εταιρειών. Οσο μάλιστα συνεχίζεται η μείωση του πληθυσμού της χώρας –από το 2011 και μετά οι θάνατοι είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις– τόσο περισσότερο θα διογκώνεται το πρόβλημα. Η ανεργία θα μειώνεται αλλά ο αριθμός των απασχολουμένων δεν θα αυξάνεται ανάλογα.

Το 2022, οι θάνατοι έφτασαν στους 142.573 και οι γεννήσεις στις 77.106, που σημαίνει ότι το ισοζύγιο ήταν αρνητικό κατά 65.500, ενώ και το 2023, στα στατιστικά στοιχεία του ληξιαρχείου έχουν περάσει 67.074 θάνατοι και 35.015 γεννήσεις.

Τα στατιστικά της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής δείχνουν ότι και το τμήμα του μη ενεργού οικονομικά πληθυσμού έχει μειωθεί. Τα 3,1 εκατ. είναι ο μικρότερος αριθμός που έχει καταγραφεί από το 2004 μέχρι σήμερα. Αρα, δεν μπορεί κανείς να υποθέσει ότι σημαντικό τμήμα του πληθυσμού απογοητεύτηκε από τις δυσκολίες στην αγορά εργασίας και επέλεξε συνειδητά να μην εργάζεται. Ως λύση προβάλλει τώρα ο επαναπατρισμός νέων που εγκατέλειψαν τη χώρα την προηγούμενη 12ετία αναζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας στο εξωτερικό.

Οι χαμηλοί μισθοί

Το πρόβλημα είναι ότι παρά τις όποιες αυξήσεις έγιναν στους μισθούς, οι αποδοχές στην Ελλάδα παραμένουν σε αρκετά χαμηλά επίπεδα προκειμένου να καταστούν «ελκυστικοί» για αυτούς που άφησαν τη χώρα τους. Για τους επόμενους μήνες, ο κατώτατος μισθός στον ιδιωτικό τομέα θα παραμείνει στα 780 ευρώ, ενώ από τον Μάιο του 2024 και μετά θα ανέβει πιθανότατα στα 810 με 820 ευρώ μεικτά. Στον ιδιωτικό τομέα υπάρχει η δυνατότητα ελεύθερης διαπραγμάτευσης, ωστόσο με τον μέσο μεικτό μισθό να ανέρχεται πλέον περίπου στα 1.200-1.250 ευρώ, τα περιθώρια να γίνει ο μισθός στην Ελλάδα συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν είναι πολλά.

ΠΗΓΗ moneyreview.gr