Ο πληθωρισμός της απληστίας (greedflation) έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αύξηση των τιμών κατά τη διάρκεια του 2022, διαπιστώνει νέα έρευνα, η οποία ζητά την επιβολή ενός παγκόσμιου φόρου στις μεγάλες επιχειρήσεις, προκειμένου να περιοριστούν τα υπερβολικά κέρδη.
Η έρευνα των think tanks IPPR και Common Wealth μελέτησε τα εταιρικά αποτελέσματα από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και διαπίστωσε ότι τα κέρδη τους ξεπέρασαν κατά πολύ την αύξηση του κόστους. Πρακτικά, οι επιχειρήσεις αυτές συνέβαλαν στην άνοδο του πληθωρισμού σε επίπεδα που δεν είχαν παρατηρηθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, όπως σημειώνει ο Guardian.
Συγκεκριμένα, τα κέρδη των εισηγμένων βρετανικών επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 30%, αλλά η αύξηση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό μόλις στο 11% των εταιρειών, οι οποίες έβγαλαν υπερκέρδη, εκμεταλλευόμενες την ικανότητά τους να προχωρήσουν σε θεαματικές αυξήσεις τιμών. Οι αυξήσεις τιμών που είναι μεγαλύτερες από την αύξηση του κόστους μιας επιχείρησης έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια να ονομάζονται greedflation.
Τα υπερβολικά κέρδη ήταν ακόμη μεγαλύτερα στις ΗΠΑ, όπου λίγες ισχυρές εταιρείες κυριαρχούν σε σημαντικά τμήματα της οικονομίας.
Αυτή η αύξηση των κερδών έγινε σε ένα περιβάλλον όπου οι μισθοί αδυνατούσαν να συμβαδίσουν με τους ρυθμούς του πληθωρισμού και οι εργαζόμενοι αντιμετώπισαν τις μεγαλύτερες πιέσεις στο διαθέσιμο εισόδημά τους από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι ενεργειακές εταιρείες ExxonMobil και Shell, οι εταιρείες εξόρυξης Glencore και Rio Tinto και οι επιχειρήσεις τροφίμων και εμπορευμάτων Kraft Heinz, Archer-Daniels-Midland και Bunge είδαν τα κέρδη τους να ξεπερνούν κατά πολύ τον πληθωρισμό μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Καθώς οι τιμές της ενέργειας και των τροφίμων επηρεάζουν το κόστος σε όλους τους τομείς μιας οικονομίας, αυτές οι αυξήσεις τιμών επιδείνωσαν το πληθωριστικό σοκ και είχαν ως αποτέλεσμα αυτό να διαρκέσει περισσότερο.
Από την ανάλυση 1.350 εταιρειών, εισηγμένων στα χρηματιστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Βραζιλίας και της Νότιας Αφρικής, τα think tanks διαπίστωσαν ότι και οι επιχειρήσεις στον τομέα της τεχνολογίας, των τηλεπικοινωνιών και του τραπεζικού κλάδου αύξησαν τα περιθώρια κέρδους τους μέσω σημαντικών ανατιμήσεων.
Σύμφωνα με την έρευνα, ο πληθωρισμός της απληστίας έχει προκαλέσει σημαντική ζημιά στην οικονομία στο σύνολό της, καθώς υπολογίζεται ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ θα μπορούσε να είναι 8% υψηλότερο από ό,τι είναι τώρα εάν οι εταιρείες δεν είχαν την δύναμη να κάνουν τέτοιες ανατιμήσεις.
Το φαινόμενο του greedflation έχει μπει τους τελευταίους μήνες στα ραντάρ των κεντρικών τραπεζών, με αξιωματούχους της Federal Reserve να αναγνωρίζουν ότι επιχειρήσεις αυξάνουν τις τιμές για να ενισχύσουν τα κέρδη τους. Παρόμοιες παρατηρήσεις έχουν κάνει και μέλη του δ.σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.