Σε ευθεία αμφισβήτηση του μοντέλου λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού προχώρησε η Ελλάδα με τη χθεσινή παρέμβαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, η οποία έδωσε πολιτικό στίγμα στις διαμαρτυρίες που εκφράστηκαν από τον Ιούλιο στις γενικές διευθύνσεις Ενέργειας και Ανταγωνισμού της Ε.Ε. από τις βιομηχανικές ενώσεις Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας για τις υψηλές και αδικαιολόγητες αποκλίσεις τιμών στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Με την επιστολή του προς την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρωθυπουργός παρουσιάζοντας στοιχεία που δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης του στρεβλού και σε μεγάλο βαθμό αδιαφανούς μοντέλου λειτουργίας της μεγάλης και ενιαίας κατά τα άλλα ευρωπαϊκής αγοράς, ζητάει από την Ε.Ε. να αναλάβει δράση για την αύξηση των δυνατοτήτων διασυνοριακής μεταφοράς ενέργειας και την καλύτερη εποπτεία της αγοράς. «Εχουμε δημιουργήσει ένα ακατανόητο “μαύρο κουτί”, ακόμη και για τους ειδικούς. Και δεν μπορούμε να εξηγήσουμε πειστικά στους πολίτες μας γιατί η τιμή που πληρώνουν αυξάνεται τόσο ξαφνικά. Αυτό είναι, σε πολιτικό επίπεδο, απαράδεκτο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, ο πρωθυπουργός αποδίδει τις υψηλές τιμές ρεύματος στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες της ΝΑ Ευρώπης στη δυσλειτουργία των διασυνοριακών διασυνδέσεων με την Κεντρική Ευρώπη, εξηγώντας ότι από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο ο ηλεκτρικός διάδρομος που εκτείνεται από την Τσεχία και την Αυστρία στη Βουλγαρία και την Ελλάδα ήταν εν πολλοίς συζευγμένος και γι’ αυτό οι τιμές στην αγορά επόμενης ημέρας σε αυτή την περιοχή ήταν παρόμοιες και εμφάνιζαν μικρές αποκλίσεις. Ωστόσο από τον Μάιο αυτή η σύζευξη αποδυναμώθηκε και τον Ιούλιο είχε καταρρεύσει πλήρως.
Σε μια συγκεκριμένη μάλιστα ώρα της ημέρας στις 11 Ιουλίου, η τιμή ηλεκτρισμού στην Ουγγαρία ήταν 940 ευρώ/mwh και στη γειτονική Αυστρία μόλις 61 ευρώ/mwh, δηλαδή μεταξύ δύο συνορευουσών χωρών της Ε.Ε. κατεγράφη τιμή 15 φορές υψηλότερη στην πρώτη χώρα σε σχέση με τη δεύτερη. Οπως μάλιστα σημειώνει ο σύμβουλος του πρωθυπουργού Ν. Τσάφος σε ανάρτησή του στο Linkedin με αφορμή την επιστολή του πρωθυπουργού, «Τέτοιες ακραίες διαφορές έγιναν συνήθεια. Μέσα στο καλοκαίρι, υπήρχαν 395 ώρες όταν η διαφορά μεταξύ της φθηνότερης και της ακριβότερης αγοράς σε αυτή την περιοχή υπερέβαινε τα 100 ευρώ/ MWH, φαινόμενο που κατά την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου παρατηρήθηκε μόλις για 35 ώρες».
Ο πρωθυπουργός στην επιστολή του κάνει λόγο για περιφερειακή ενεργειακή κρίση που προέκυψε από μια σειρά παραγόντων (πολύ υψηλές θερμοκρασίες, κάτι που επιδεινώθηκε από την κλιματική αλλαγή, διακοπές στην ηλεκτροπαραγωγή και στις δυνατότητες διασυνοριακών μεταφορών, και λίγες βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι οποίες άφησαν στους ταμιευτήρες λιγότερο νερό για τη θερινή περίοδο) αλλά και σε έναν πρόσθετο λόγο. «Τις επιθέσεις της Ρωσίας κατά του ουκρανικού δικτύου που έχουν μετατρέψει την Ουκρανία σε σημαντικό καθαρό εισαγωγέα. Το έλλειμμα αυτό καλύπτεται από τις χώρες της Ε.Ε. Πρόκειται για ένα ακόμα τίμημα που ο καταστροφικός πόλεμος της Ρωσίας επιβάλλει στις οικονομίες μας», αναφέρει στην επιστολή του και επισημαίνει ότι το «σοκ» αυτό δεν επηρέασε το ίδιο όλα τα κράτη-μέλη.
Οι διαφορές τιμών από μόνες τους δείχνουν ότι το βάρος του ενεργειακού ελλείμματος της Ουκρανίας έχει μεταφερθεί από τον Ιούνιο και μετά στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, εξέλιξη που έχει θέσει υπό αμφισβήτηση το κατά πόσον πράγματι οι περιορισμένες ροές ενέργειας από την Κεντρική στην Ανατολική Ευρώπη ήταν αποτέλεσμα της δυναμικότητας των διασυνδέσεων. Αιχμές αφήνει και ο πρωθυπουργός στην επιστολή του κάνοντας λόγο για την ανάγκη καλύτερης εποπτείας της αγοράς κεντρικά από την Ευρώπη. Να ελέγχεται για παράδειγμα ακόμη και το πότε ένας εθνικός ∆ιαχειριστής βγάζει σε προγραμματισμένη συντήρηση μια μονάδα, αφού αυτό έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις σε πολύ ευρύτερο χώρο. «Χρειαζόμαστε μια ρυθμιστική αρχή για την ηλεκτρική ενέργεια σε επίπεδο Ε.Ε. που να μπορεί να εξετάζει ταυτόχρονα πολλαπλές αγορές και να διαβεβαιώνει τους καταναλωτές ότι δεν υπάρχουν αθέμιτες πρακτικές», σημειώνει ο πρωθυπουργός, επισημαίνοντας και την ανάγκη νέας ώθησης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων.
Διαβάστε περισσότερα εδώ
πηγη moneyreview.gr
