Ένας χρόνος ακριβώς πέρασε από τη λειτουργία της πλατφόρμας του εξωδικαστικού μηχανισμού την 1/6/2021, στα πλαίσια του νέου πτωχευτικού νόμου, με τον ευφάνταστο τίτλο ‘’Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας’’.
του Μιχάλη Κατρίνη
Πόσες, αλήθεια, οφειλές ρυθμίστηκαν μέσα σε 12 μήνες μέσω της σχετικής πλατφόρμας που ‘’θα έλυνε το πρόβλημα’’;
Περίπου 1000 προτάσεις ρύθμισης δανείων και οφειλών εκτιμάται ότι έχουν γίνει από τράπεζες και δημόσιο. Και τονίζω το ‘’εκτιμάται’’ καθώς η σχετική πλατφόρμα δεν έχει ενημερωθεί εδώ και 3 (!) μήνες και ακριβή στοιχεία δεν υπάρχουν…
Χίλιες προτάσεις ρυθμίσεων μετά από ένα χρόνο, όταν τα ‘’κόκκινα δάνεια’’ υπερβαίνουν κατά πολύ το 1 εκατομμύριο, οι οφειλέτες στην εφορία τα 4 εκατομμύρια και ιοφειλέτες στον ΕΦΚΑ τα 2,3 εκατομμύρια. Δεν το λες και επιτυχία…
Το ιδιωτικό χρέος έχει ξεπεράσει τα 260 δις ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τις εταιρείες ενέργειας (που διογκώνονται ),ενώ τα χρέη στην εφορία άρχισαν και πάλι να αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς.
Με την ακρίβεια να σαρώνει την κοινωνία και την αγορά, είναι νομοτελειακή εξέλιξη η εκτίναξη των οφειλών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, αφού ολοένα και περισσότεροι αδυνατούν να ανταποκριθούν στις φορολογικές, ασφαλιστικές και τραπεζικές υποχρεώσεις, λόγω της κατακόρυφης αύξησης του κόστους ενέργειας και καυσίμων, αλλά και των βασικών ειδών διατροφής.
Προστασία πρώτης κατοικίας δεν υφίσταται εδώ και πολλούς μήνες, ενώ η κυβέρνηση περιόρισε την περίμετρο των αδύναμων δανειοληπτών που υποτίθεται ότι θα προστατεύονταν.
Κίνδυνος κατασχέσεων για χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις
Αυτό, καθιστά ορατό των κίνδυνο κατασχέσεων και πλειστηριασμών για χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις, των οποίων η καθημερινότητα επιδεινώθηκε δραματικά και η αγοραστική τους δύναμη μειώθηκε το τελευταίο οκτάμηνο της ενεργειακής κρίσης.
Ήδη έχουν προγραμματιστεί 40.000 πλειστηριασμοί για το τρέχον έτος, ενώ ξεκινούν κατασχέσεις για χρέη στην εφορία.
Ο φορέας επαναπόκτησης ακινήτων, ο οποίος θα ‘’προστάτευε’’ τους αδύναμους δανειολήπτες για μερικά χρόνια, θα.. ξεκινήσει το 2023, με τους δικαιούχους να μην υπερβαίνουν τους 4.000, μετά και την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών.
Η κυβέρνηση απέτυχε σε όλες τις πολιτικές που εφάρμοσε για τη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους.
Και το συμπέρασμα αυτό επιβεβαιώνεται με στοιχεία, όπως:
● Η πολύ μικρή συμμετοχή (5%) στη ρύθμιση των χρεών της πανδημίας
● Η ελάχιστη συμμετοχή στον εξωδικαστικό μηχανισμό
● Η ανυπαρξία πλαισίου προστασίας πρώτης κατοικίας για τους αδύναμους δανειολήπτες, οι οποίοι πολλαπλασιάζονται λόγω της κρίσης
Παρά την ένταση της κρίσης και την αντικειμενική αδυναμία αποπληρωμής των υποχρεώσεων από ολοένα και περισσότερους πολίτες, η κυβέρνηση μένει αδρανής και σε αυτό τον τομέα.
Την ώρα που τα δάνεια αλλάζουν χέρια από fund σε fund, χωρίς να δίνεται η δυνατότητα αγοράς του δανείου από τον οφειλέτη σε ποσοστό μεγαλύτερο από το ποσοστό εξαγοράς του από το fund. Κάτι το οποίο είχε προτείνει το ΠΑΣΟΚ από τον Νοέμβριο του 2019 αλλά η κυβέρνηση δεν το δέχτηκε.
Όπως δε δέχτηκε να συνδεθεί η ρύθμιση των 120 δόσεων για χρέη στην εφορία και τον ΕΦΚΑ , με κίνητρα για όσους τηρούν τη ρύθμιση, ώστε να απαλλαγούν από μέρος του χρέους (όπως προβλέπει θεωρητικά και ο πτωχευτικός κώδικας). Κάτι που είχε προτείνει το ΠΑΣΟΚ από το τέλος του 2020, ώστε να αυξηθούν και τα έσοδα μέσα από πολλές και μικρές δόσεις.
Την ίδια στιγμή, δεν ελέγχεται η βιωσιμότητα των προτεινόμενων δόσεων για τραπεζικές οφειλές, ώστε να μπορούν οι οφειλέτες να ανταποκριθούν μακροπρόθεσμα στη ρύθμιση, αφού η πλειοψηφία των προτεινόμενων ρυθμίσεων ‘’ξανακοκκινίζουν’’ εντός λίγων μηνών. Το ΠΑΣΟΚ είχε από το 2020 προτείνει την ενεργό συμμετοχή ενός τραπεζικού διαμεσολαβητή.
Δεν εφαρμόζεται πλαίσιο προστασίας πρώτης κατοικίας
Και όλα αυτά, χωρίς να εφαρμόζεται πλαίσιο προστασίας για την πρώτη κατοικία των πραγματικά αδύναμων δανειοληπτών, οι οποίοι αυξάνονται ραγδαία λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης. Πλαίσιο προστασίας που το ΠΑΣΟΚ είχε εφαρμόσει με τον Ν.3869/10 μέσα στα μνημόνια, με κριτήρια και προϋποθέσεις που καταστρατηγήθηκαν στη συνέχεια .
Η απρόσωπη πλατφόρμα του πτωχευτικού της κυβέρνησης, μετά από 1 χρόνο λειτουργίας, δεν απέδωσε παρά ελάχιστα.
Πίσω από τα πολλά, όμως δισεκατομμύρια ευρώ του ιδιωτικού χρέους, κρύβονται εκατομμύρια πρόσωπα, επιχειρήσεις και νοικοκυριά που βλέπουν το μέλλον τους να μην προδιαγράφεται θετικό.
Η αδράνεια της κυβέρνησης κοστίζει. Και κοστίζει ακριβά απειλώντας την κοινωνική συνοχή και σταθερότητα.
Ο Μιχάλης Κατρίνης είναι επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ