Λένε πως στην αγορά της τέχνης οι επενδύσεις έχουν συχνά μέσα τους και μεγάλη δόση τύχης. Πόσες φορές δεν έχουμε δει άλλωστε έργα καλλιτεχνών που αγοράστηκαν φθηνά ή ακόμη και χαρίστηκαν, να αποκτούν αργότερα τεράστια αξία όταν ο δημιουργός τους καταξιώνεται; Αυτό ωστόσο που παραλίγο να γίνει εχθές στην Μαδρίτη θα έθετε πιθανότατα κάποιου είδους ρεκόρ.
Το προς δημοπράτηση έργο ήταν ένας σχετικά μικρός (111×86 εκ.) πίνακας, αποδιδόμενος στον κύκλο του Ισπανού ζωγράφου του 17ου αιώνα, Χοσέ ντε Ριμπέρα. Η ελαιογραφία, που απεικονίζει την τοποθέτηση του ακάνθινου στέμματος στον Ιησού από τους βασανιστές του, επρόκειτο να βγει στο σφυρί με τιμή εκκίνησης τα «σεμνά» 1500 ευρώ. Μια ημέρα ωστόσο πριν από την δημοπρασία και έπειτα από τις παρατηρήσεις ειδικών του μουσείου Πράδο, εκτιμήθηκε πως ο πίνακας μπορεί να μην ανήκει σε κάποιον άσημο μιμητή του Ριμπέρα αλλά στον Ιταλό γίγαντα της ζωγραφικής Καραβάτζιο.
Οπως είναι φυσικό, ταχύτατα σήμανε συναγερμός, με το υπουργείο Πολιτισμού της Ισπανίας να απαγορεύει (προληπτικά) την έξοδο του πίνακα από την χώρα και ταυτόχρονα να ειδοποιεί τον οίκο δημοπρασιών, ο οποίος με την σειρά του τον απέσυρε από την διαδικασία της Πέμπτης. «Δεδομένης της ταχύτητας που συνέβησαν όλα, τώρα χρειαζόμαστε μια διεξοδική τεχνική και επιστημονική μελέτη πάνω στον πίνακα. Να ξεκαθαριστεί αν η απόδοση στον Καραβάτζιο είναι όντως πιθανή και αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα», δήλωσε ένας αξιωματούχος του Υπουργείου. Κάποιοι πάντως από τους Ιταλούς ειδικούς έχουν ήδη πεισθεί.
Οι τελευταίοι αναγνωρίζουν στο έργο την χαρακτηριστική άψογη τεχνική του «κιαροσκούρο», βασισμένη στις δυναμικές αντιθέσεις φωτός και σκιάς, που χρησιμοποιούσε ο Ιταλός δεξιοτέχνης, ενώ υπάρχουν και συγκριτικά-ιστορικά ντοκουμέντα που ενισχύουν την συγκεκριμένη άποψη. Αλλοι πάλι υποστηρίζουν πως δεν πρόκειται στην για αυθεντικό Καραβάτζιο αλλά για κάποιον εξαιρετικό μιμητή της εποχής που έζησε ο ζωγράφος.
Προφανώς η τελική ετυμηγορία μπορεί να αλλάξει οριστικά την τύχη του πίνακα. Σε περίπτωση που τεκμηριωθεί η σύνδεσή του με τον Καραβάτζιο, η αξία του γίνεται αυτομάτως τεράστια, φτάνοντας και τα 100-150 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις. Εδώ πάντως θα έχει ενδιαφέρον η στάση των ισπανικών αρχών, οι οποίες θα μπορούσαν να κηρύξουν το έργο αντικείμενο πολιτιστικής κληρονομιάς και έτσι να εμποδίσουν την πώλησή του σε τρίτους, ενώ παράλληλα θα προσφέρουν στο Πράδο (για παράδειγμα) την ευκαιρία να το αποκτήσει σε αρκετά χαμηλότερη τιμή.
Με πληροφορίες από theguardian.com