Το δημογραφικό δείχνει το πιο σκληρό του πρόσωπο. Η εξέλιξη των φυσικών ισοζυγίων στην Ελλάδα σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο αποδεικνύουν ότι η γήρανση του πληθυσμού είναι ίσως το οξύτερο πρόβλημα των επόμενων δεκαετιών.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2010 οι θάνατοι είναι σταθερά περισσότεροι από τις γεννήσεις (+4,3 χιλ. το 2011, +58,5 χιλ. το 2024) και θα συνεχίσουν να είναι, ακόμη και αν η πτωτική πορεία των γεννήσεων ανακοπεί, και τις αμέσως επόμενες δεκαετίες.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες προβολές των Ηνωμένων Εθνών (2024) και της Eurostat (EUROPOP-2023) για την περίοδο 2025-2050, διαπιστώνεται μια σύγκλιση στην εκτίμηση ότι το αρνητικό ισοζύγιο γεννήσεων-θανάτων στην Ελλάδα είναι μη αναστρέψιμο.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2010, στην Ελλάδα, οι θάνατοι είναι σταθερά περισσότεροι από τις γεννήσεις
Δημογραφικό: «Σβήσιμο» ολόκληρων περιοχών
Τα αρνητικά, μετά το 2010 φυσικά ισοζύγια (συνολικά 510 χιλ. θάνατοι περισσότεροι από γεννήσεις την περίοδο 2011-2024), συνέβαλαν στην μείωση του συνολικού πληθυσμού της χώρας μας, μια μείωση καθ’ όλα σημαντική (-715 χιλ. βάσει των εκτιμήσεων της ΕΛΣΤΑΤ).
Το καθ’ όλα υπαρκτό πρόβλημα δεν αφορά μόνο τη γήρανση του πληθυσμού αλλά φέρνει στο προσκήνιο την ερήμωση ολόκληρων περιοχών.
Συγκεκριμένα, σε πολλές περιοχές της επαρχίας παρατηρείται μακρά σειρά ετών με αρνητικό φυσικό ισοζύγιο, σε βαθμό που ξεπερνά τον εθνικό μέσο όρο. Αυτό σημαίνει πρακτικά ερήμωση και «σβήσιμο» ολόκληρων περιοχών, με ρυθμούς που αγγίζουν ακόμα και το 20%-30% μείωσης την τελευταία δεκαετία σε κάποιες περιοχές.
Ο πληθυσμός γερνάει με ταχύτερους ρυθμούς σε σχέση με τα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη), καθώς οι νέοι εγκαταλείπουν τα χωριά και τις μικρές πόλεις.
Ανησυχητική γήρανση και ερήμωση του πληθυσμού στην επαρχία
Σύμφωνα με ανάλυση του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών, στην έρευνα που υπογράφει ο διευθυντής ερευνών ο Βύρων Κοτζαμάνης, ενώ σε εθνικό επίπεδο καταγράφονται περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις στα 20 από τα 45 εξεταζόμενα έτη (1980 -2024), σε περιφερειακό επίπεδο έχουμε στο ένα άκρο 15 νομούς στους οποίους καταγράφονται αρνητικά φυσικά ισοζυγία για 41 ή και περισσότερα έτη ενώ στο άλλο άκρο σε τρία (Ρέθυμνο, Δωδεκάνησα και Ηράκλειο) καταγράφονται αρνητικά φυσικά ισοζύγια για ένα, δύο και τέσσερα αντίστοιχα μόνον χρόνια.
Έξι νομοί κυμαίνονται γύρω από τον μέσο εθνικό όρο ενώ σε 19 οι θάνατοι υπερτερούν των γεννήσεων για 30 έως και 39 έτη.
Η διαφορά δε ανάμεσα στις ακραίες περιπτώσεις είναι συνταρακτική: σε έξι νομούς (Αρκαδία, Λακωνία, Λευκάδα, Μεσσηνία, Φωκίδα και Λέσβο) καταγράφονται περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις για όλη την εξεταζόμενη περίοδο (για 45 συνεχή χρόνια) ενώ στο Ρέθυμνο για ένα μόνον έτος.
Αριθμός ετών με αρνητικά φυσικά ισοζυγία (περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις) ανάμεσα στο 1980 και το 2024
Πρόσφατα το αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο CNBC επισκέφθηκε το ορεινό χωριό Λάστα στην Αρκαδία, το οποίο εκτός από πανέμορφο και γραφικό είναι πλέον σχεδόν ακατοίκητο. Στο ρεπορτάζ του μάλιστα παραπέμπει στην ταξιδιωτική ιστοσελίδα «Αll Over Greece», που δίνει πληροφορίες για δεκάδες χωριά-φαντάσματα, από την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα, με μηδέν ως 15 κατοίκους το πολύ.
Διαβάστε περισσότερα στο δημοσίευμα του www.in.gr πατώντας ΕΔΩ
