Ενας στους περίπου δύο οφειλέτες που εντάσσονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό σταματάει να τηρεί τη ρύθμιση σε διάστημα μόλις μερικών μηνών μετά τη συμφωνία με την τράπεζα ή την εταιρεία διαχείρισης (servicer), «ξανακυλώντας» σε καθυστέρηση. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία των εταιρειών διαχείρισης, με βάση τα οποία τα υψηλά ποσοστά αθετήσεων που κυμαίνονται –ανάλογα με την εταιρεία– από 35% έως και 60%, εντοπίζονται στις ώριμες ρυθμίσεις του εξωδικαστικού, δηλαδή σε αυτές που έχουν ολοκληρώσει μερικούς μήνες από την αρχική σύναψη της συμφωνίας, και εκδηλώνονται συνήθως μετά το πρώτο τρίμηνο.
Το φαινόμενο αυτό αποτελεί μια άκρως ανησυχητική διαπίστωση στον βαθμό που η πλειονότητα των ρυθμίσεων του εξωδικαστικού μηχανισμού ενσωματώνει σημαντικό κούρεμα της αρχικής οφειλής, που σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους ξεπερνάει το 30% για το 49% των ρυθμίσεων, με το 32,6% μάλιστα εξ αυτών να υπερβαίνει το 50%. Το υψηλό ποσοστό αθέτησης προβληματίζει όχι μόνο τις εταιρείες διαχείρισης, αλλά εξίσου το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας καθώς παρατηρείται σε μια περίοδο που η οικονομία «τρέχει» ανοδικά και οι τιμές των ακινήτων έχουν εκτοξευθεί, γεγονός που λειτουργεί ως κίνητρο για την προστασία της περιουσίας των οφειλετών μέσα από την τήρηση των ρυθμίσεων.
Πολλώ δε μάλλον προβληματίζει μετά την υιοθέτηση μέχρι σήμερα πλήθους αλλαγών προκειμένου να βελτιωθεί προς όφελος των δανειοληπτών η αποτελεσματικότητα του εργαλείου, με πιο πρόσφατες την αύξηση των ορίων για τα εισοδηματικά και τα περιουσιακά κριτήρια βάσει των οποίων τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης υποχρεούνται να αποδεχθούν τη ρύθμιση που προκύπτει από την ηλεκτρονική πλατφόρμα και τον αλγόριθμο του εξωδικαστικού. Οι αλλαγές αυτές μετρούν λίγους μήνες προς το παρόν και τα αποτελέσματά τους δεν έχουν αποτιμηθεί επαρκώς. Με δεδομένο ότι στις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού η μέση διάρκεια αποπληρωμής φθάνει στα 17 χρόνια, απαιτείται να περάσουν μερικοί μήνες για να αξιολογηθούν.
Η Γενική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους, που παρακολουθεί στενά το θέμα, συνδέει τα υψηλά ποσοστά αθέτησης και με την ασυνεπή εφαρμογή της ρύθμισης όχι μόνο από τους οφειλέτες αλλά και από τις ίδιες τις εταιρείες διαχείρισης. «Δεν αρκεί οι servicers να συνυπογράφουν με τον οφειλέτη και μετά να καθυστερούν την επικοινωνία μαζί του», εξηγούν πηγές με γνώση των διαδικασιών, συμπληρώνοντας ότι «υπάρχουν εταιρείες που καθυστερούν να αποστείλουν στον οφειλέτη την ενημέρωση με το δοσολόγιο ακόμη και τέσσερις μήνες». Με αυτόν τον τρόπο, όπως σημειώνουν, τον οδηγούν ουσιαστικά σε αθέτηση της συμφωνίας και αυτό εξηγεί και τη μεγάλη απόκλιση που υπάρχει μεταξύ των μεγάλων εταιρειών, με τα ποσοστά αθέτησης να κυμαίνονται μεταξύ 35% έως και 60%.
Οι εταιρείες διαχείρισης προβάλλουν ως αντίδοτο στα υψηλά ποσοστά αθέτησης την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων. Ως βασικότερο προτείνουν να θεσμοθετηθεί ότι η σύμβαση του εξωδικαστικού συνιστά εκτελεστό τίτλο, επιτρέποντάς τους να εκκινήσουν τη διαδικασία ρευστοποίησης χωρίς πρόσθετες νομικές ενέργειες όταν ένας οφειλέτης δεν τηρήσει τη ρύθμιση που έχει συμφωνήσει για πάνω από τρεις μήνες.
Διαβάστε περισσότερα στο δημοσίευμα του www.moneyreview.gr πατώντας ΕΔΩ
