Ο αλγόριθμος της επιτυχημένης εφαρμογής σύντομων βίντεο TikTok έχει τέσσερις στόχους, όπως εξηγούν σε εσωτερικό έγγραφο οι Κινέζοι δημιουργοί του: πρόσκαιρη αξία για τον χρήστη, μακροχρόνια αξία για τον χρήστη, αξία για τον δημιουργό και αξία για την πλατφόρμα. Το κείμενο που συνέταξε η ομάδα σχεδιαστών του TikTok στο Πεκίνο δίνει ξεκάθαρη εικόνα της φιλοσοφίας της εφαρμογής και της άριστης γνώσης που έχει αποκτήσει γύρω από τις ανθρώπινες ανάγκες. Η πλήξη της καθημερινότητας και η ευαισθησία μας σε πολιτιστικά ερεθίσματα προσφέρει μία εξήγηση για την επιτυχία του TikTok και για το πόσο εθιστικό μπορεί να αποδειχθεί. Την ίδια στιγμή, το κείμενο αποκαλύπτει τις στενές σχέσεις μεταξύ της TikTok και της κινεζικής μητρικής της εταιρείας, ByteDance, την ώρα που το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ετοιμάζεται να δημοσιοποιήσει έκθεση για τους κινδύνους που ενδέχεται να παρουσιάζει η εφαρμογή για την αμερικανική εθνική ασφάλεια.
Η εφαρμογή, που επιτρέπει την παρακολούθηση εκατομμυρίων σύντομων βίντεο χρηστών, κατέστη δημοφιλής χάρη στην ευκολία χρήσης της και στη δυνατότητα που προσφέρει ακόμη και στους πλέον αδαείς να δημιουργήσουν βίντεο με μουσική υπόκρουση, εντυπωσιακά εφέ και διασκεδαστικά εικονίδια. Οσοι χρήστες «καταναλώνουν» υλικό του TikTok χωρίς να δημοσιεύουν παρακολουθούνται και αυτοί, με την εφαρμογή να έχει αποκτήσει σπάνια ικανότητα να κατευθύνει τον χρήστη προς τομείς του ενδιαφέροντός του. Πρόσφατο ρεπορτάζ στον Τύπο των ΗΠΑ έδειξε πώς το TikTok συμπεραίνει ποιες είναι οι προτιμήσεις σας ανάλογα με το πόσο χρόνο περνάτε παρακολουθώντας συγκεκριμένα βίντεο. Η διαδικασία αυτή μπορεί να αποδειχθεί επιζήμια για εφήβους, με την εφαρμογή να προωθεί συχνά υλικό που διαφημίζει τον αυτοτραυματισμό. Το TikTok απαντά στο πρόβλημα αυτό αφαιρώντας κάθε βίντεο που παραβιάζει τους ήδη αυστηρούς κανόνες χρήσης του. Το εσωτερικό κείμενο εξηγεί πως η εταιρεία του TikTok επιδιώκει να προσθέτει καθημερινά νέους ενεργούς χρήστες, δίνοντας έμφαση σε δύο κρίσιμα στοιχεία: την επιστροφή χρηστών στην εφαρμογή και τον χρόνο παραμονής κάθε χρήστη της εφαρμογής στην οθόνη του. Η εμπειρία πολλών χρηστών παρομοιάζεται συχνά με εθισμό, πείθοντας πολλούς αναλυτές ότι τέτοιοι αλγόριθμοι αποτελούν κοινωνική απειλή. «Το σύστημα μας λέει ότι ο χρόνος είναι η κρισιμότερη παράμετρος για το TikTok. Ο αλγόριθμος είναι σχεδιασμένος κατά τέτοιο τρόπο ώστε οι χρήστες να εθίζονται και να μην ικανοποιούνται ποτέ», λέει ο Γκιγιόμ Σασλό, ειδικός των αλγορίθμων και επικριτής της χρήσης τους από εφαρμογές όπως το YouTube και το TikTok.
«Πιστεύω ότι είναι τρελό να επιτρέπουμε σε έναν αλγόριθμο να κατευθύνει τις ζωές των παιδιών μας. Κάθε βίντεο που παρακολουθεί ένα παιδί προσφέρει στην TikTok ορισμένα στοιχεία για το παιδί αυτό. Σε λίγες ώρες ο αλγόριθμος μπορεί να βγάλει συμπεράσματα για τις μουσικές του προτιμήσεις, τη σεξουαλική του κατεύθυνση, εάν καταναλώνει ναρκωτικά κ.ά. Υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες οι πληροφορίες αυτές να χρησιμοποιηθούν εναντίον του, για να ενισχύσουν τον εθισμό του στην πλατφόρμα», λέει ο Σασλό. Το κείμενο αποδεικνύει επίσης ότι η TikTok δεν έχει αποστασιοποιηθεί από την κινεζική μητρική της εταιρεία, θέμα που είχε απασχολήσει την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ το 2020, με τον Λευκό Οίκο να εγείρει την απαίτηση για πώληση της εφαρμογής στην αμερικανική εταιρεία Oracle, φιλικά προσκείμενη στον τότε πρόεδρο.
www.kathimerini.gr